دکتر لعبت گرانپایه
سرطان پستان يك بيماری با قدمت 3 هزار ساله است که اولين بار توسط مصريان قديم کشف شده است.

در پزشكی قديم هند، پرو، چين، روم، يونان و ايران نيز مطالعات زيادی درباره علل پيدايش، پيشگيری و درمان اين بيماری انجام شده است.

با توجه به اينکه اين بيماری زنان را از يک سو به عنوان مادر و کانون خانواده در سن بازدهی فردی و اجتماعی درگير می کند و از سوی ديگر شايع ترين سرطان در ميان زنان است، از اهميت ويژه ای برخودار است.

پيشگيری از ابتلا به اين بيماری با واکسيناسيون امکانپذير نيست، اما زنان با در پيش گرفتن يک الگوی سالم در زندگی می توانند تا حدودی خود را از ابتلا به اين بيماری مصون نگه دارند.
از اين روجهت ارتقاء آگاهی زنان از سرطان پستان در راستای اطلاع رسانی بيشتر در خصوص اين بيماری توصيه های جامعی برای پيشگيری از آن به بانوان ارائه داده اند، که ده مورد از اين توصيه ها به شرح ذيل می باشد:

۱- از چاقی و اضافه وزن بپرهيزيد. هميشه سعی كنيد وزن خود را در وضعيت متعادل نگهداريد. چاقی، خصوصاً در سنين بعد از يائسگی شانس ابتلا به سرطان پستان را افزايش می دهد.

۲- فعاليت بدنی داشته باشيد. داشتن فعاليت و ورزش منظم نه تنها از قلب شما محافظت می كند، بلكه در پيشگيری از ابتلا به سرطان پستان مؤثر است. برای رسيدن به اين هدف، انجام 60- 45 دقيقه فعاليت بدنی 5 روز درهفته كفايت می كند.

۳- حتی الامكان در دوران يائسگی از مصرف هورمون پرهيز کنيد، بسياري از زنان در اين دوران دچار علائمی مثل گرگرفتگی، پوكی استخوان و خشكی واژن می شوند و هورمون درمانی باعث بهبود اين علائم می شود اما از طرفی شانس ابتلا به سرطان پستان را افزايش می دهد خصوصاً اگر به مدت طولانی مصرف شود. در مورد روشهای بهبود علائم يائسگی و جايگزين هورمون درمانی می توانيد با پزشك متخصص مشورت كنيد.اگر هورمون درمانی براي شما ضروريست، آن را به صورت كوتاه و با نظر پزشك معالج مصرف كنيد.

۴- شيردهی، شانس ابتلا به سرطان پستان را كاهش می دهد. مطالعات نشان داده اند كه به دليل کاهش سطح استروژن در دوران شيردهی در بدن زنان هر چه اين دوران بيشتر باشد، شانس ابتلا به سرطان پستان نيز برحسب طول مدت شيردهی پايين مي آيد.

۵- تغذيه مناسب داشته باشيد، بيشتر مطالعات انجام شده در اين زمينه بيانگر اين مطلب است كه ابتلا به سرطان پستان در كشورهايی كه چربی كمتری مصرف مي کنند، پايين است و توصيه می شود از غذاهای تازه و سالم شامل چندين وعده ميوه و سبزيجات در روز استفاده كنيد. مصرف چربی و گوشت قرمز را محدود کنيد و بيشتر از گوشت مرغ و ماهی استفاده كنيد.

۶- در مورد مصرف قرص های ضدبارداری، خصوصاً به مدت طولانی حتماً با پزشك معالج خود مشورت كنيد و از مصرف خوسرانه اين داروها بپرهيزيد.

۷- روش انجام معاينه پستان را بياموزيد و با علائم سرطان پستان آشنا شويد. از آنجايی که شايعترين علامت سرطان پستان وجود توده بدون درد در پستان است كه در اكثر موارد توسط خود بيمار تشخيص داده می شود. اين توده معمولاً غيرمتحرك و چسبيده به بافت اطراف است و ممكن است باعث تغيير شكل يا رنگ پوست پستان شود.
گفتنی است، ساير علائم سرطان پستان شامل زخم نوك پستان، ترشح خونی از نوك پستان و لمس توده در زير بغل است که اگر شما به بافت پستان خود توجه داشته و معاينات منظم را انجام دهيد، در صورت بروز سرطان در مراحل اوليه با مراجعه به پزشک می توانيد از درمان کامل اين بيماری برخوردار شويد.

۸- معاينات منظم توسط پزشك را فراموش نكنيد. به طور معمول يك زن بدون سابقه فاميلی سرطان پستان بايد حداقل از سن 25 سالگی جهت معاينه پستان به پزشك  مراجعه و بسته به توصيه پزشك هر 6ماه تا1 سال يک بار معاينه شود. اين معاينات بعد از سن 30 سالگی 6ماه یکبار  بايد انجام شوند.

۹- توصيه پزشك در زمينه انجام ماموگرافی را جدي بگيريد. سرطان پستان، يكي از معدود سرطان هايی است كه تشخيص زودرس آن امکان پذير است و در صورت تشخيص زود هنگام حتی در مرحله بدون علامت، درمان قطعي آن انجام مي شود. بهترين روش تشخيص زودرس سرطان پستان ماموگرافی است كه بنا به صلاحديد پزشك  ممكن است از 35 تا 40 سالگي به فواصل 2تا1 سال برای شما درخواست شود. اگر ماموگرافی در سن و با فواصل مناسب انجام شود، خطری ندارد.

۱۰- در صورت داشتن سابقه فاميلی مثبت سرطان، پزشك معالج خود را در جريان بگذاريد. ممكن است بسته به تعداد و نوع سرطان شايع در خانواده نياز به اقدامات تشخيصی سريعتری باشد.