به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، فشار کاری زیاد و پایین بودن حقوق، طلب ضامن و وثیقه‌های سنگین به‌عنوان شرط ورود به دوره رزیدنتی، امان پزشکان عمومی را که می‌خواهند دوره‌های تخصصی را سپری کنند بریده است. البته که این دوره از همان ابتدا هم سختی‌های خودش را داشت اما شرایط معیشتی و کاری به اندازه امروز پرفشار و پرتنش نبود.

مهم‌ترین افتخار حوزه سلامت در بیش از 4 دهه گذشته خودکفایی در تامین درمان تخصصی به‌ دلیل موفقیت در تربیت متخصص باکیفیت و توانمند در کشور است. دستاوردش هم این بوده که سال‌هاست برای درمان تخصصی و فوق‌تخصصی هیچ بیمار ایرانی به خارج از کشور اعزام نمی‌شود و برعکس بیماران خارجی به ایران سفر می‌کنند. این متخصصان باکیفیت در دوره دستیاری تربیت شده‌اند و نکته مهم اینکه گلوگاه این خودکفایی و بالندگی در دوره رزیدنتی است.

محمد رئیس زاده رئیس سازمان نظام‌پزشکی از افزایش رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی طی چند دهه اخیر خبر داد و گفت: در حال حاضر از 2 مرکز جراحی اعصاب برای تربیت پزشک در اوایل انقلاب به 35مرکز رسیده‌ایم. آن زمان هیچ مرکزی برای تربیت فوق‌تخصص عروق در کشور وجود نداشت و اکنون 7 مرکز داریم. این یعنی علاوه بر گسترش رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی آنهایی را هم که در کشور نداشتیم ایجاد کرده‌ایم.

رئیس سازمان نظام‌پزشکی ادامه داد: اکنون همان انتظار از رزیدنت‌ها وجود دارد، اینکه دوره پرفشار 4 ساله را سپری کنند و به متخصصی توانمند بدل شوند اما نخستین تفاوت با گذشته این است که بار کاری به‌دلیل افزایش مراجعات چندین برابر شده و به همان نسبت ظرفیت دستیاری در مراکز مختلف افزایش پیدا نکرده است، به‌عنوان مثال بیمارستان شهدای تجریش 20 سال قبل 4، 5 دستیار جراحی می‌گرفت و حجم بیمارانش هزار نفر بود، اما اکنون 7 رزیدنت سال اول دارد و حجم بیمارانش 5 برابر شده است.

رئیس زاده در خصوص اینکه چرا تعداد رزیدنت‌ها افزایش پیدا نمی‌کند گفت: باید استانداردهای آموزشی را رعایت کرد و علاوه بر این محدودیت‌هایی ازجمله ظرفیت اتاق عمل، تعداد جراحی‌ها، اعضای هیأت علمی و... وجود دارد.

نشاط در دوره رزیدنتی کم شده

وی افزود: انتظارها تغییر نکرده، شرایط کاری سخت‌تر شده و وضعیت معیشتی هم به یک دوم تا یک سوم تنزل پیدا کرده است. حقوق رزیدنت در سال80 با شرایط تورم فعلی تقریبا 2برابر چیزی است که اکنون به رزیدنت‌ها پرداخت می‌شود. این افراد تا سال گذشته کمتر از 10میلیون تومان دریافتی داشتند که اکنون با کمی افزایش به 12 تا 15 میلیون تومان رسیده که همان هم در برخی دانشگاه‌ها هنوز لحاظ نشده است.

رئیس سازمان نظام‌پزشکی تصریح کرد: 4 سال دوره رزیدنتی و 2 سال طرح یک فشار وحشتناک به این افراد وارد می‌کند و این در حالی است که هیچ امیدی هم به آینده و پایان دوران طرح هم ندارند. دلیلش آن است که طی سال‌های گذشته تاکنون تعرفه‌ها فریز شده‌اند و به شکل دستوری تعیین می‌شوند به همین دلیل معیشت جامعه پزشکی سخت شده است. باید دوره رزیدنتی به نسبت همین مشکلات سهل‌تر شود چون یکی از عوامل مهم کاهش تمایل به ورود برای دوره‌های دستیاری است.

رئیس زاده گفت: شرایط سخت باعث کاهش نشاط بچه‌ها در دوره رزیدنتی شده است، به دنبال ایجاد جو ناامیدانه نیستم اما معتقدم اگر مسئولان وزارت بهداشت و سایر نهادها به طور جدی و نه رفع تکلیف، به این قصه ورود کنند، به راحتی قابل حل شدن است. حتی در کشورهای دیگر هم شرایط تحصیل در دوره‌های دستیاری همین است اما میزان دریافتی آنها در مقایسه با کشور ما اختلاف قابل توجهی دارد. البته که به دنبال مقایسه نیستیم و با توجه به منابع خودمان به دنبال تسهیل دوره رزیدنتی هستیم و قابل حل هم هست، اما به شرطی که مسئولان به دنبال رفع مشکل باشند.

گلوگاه تربیت متخصص، لنگ هزار میلیارد تومان
 
وی به پیگیری از نهادهای مختلف برای حل این مشکل اشاره کرد و افزود: اواخر سال گذشته ملاقاتی با رئیس مجلس داشتیم و مشکلات رزیدنت‌ها را به طور کامل برای او توضیح دادیم. به او گفتیم که یکی از راهکارها افزایش حقوق رزیدنت‌ها در حد 20 تا 30 میلیون تومان است. دکتر قالیباف درباره بودجه آن سؤال کرد و گفتیم برای 16 هزار رزیدنت در حال تحصیل در کشور چیزی حدود هزار میلیارد تومان. همان‌جا طی تماس تلفنی، خواستار رسیدگی به این موضوع شدند و ما هم درخواست‌مان را به دوستان دادیم اما هنوز هیچ اقدامی انجام نشده است.

رئیس سازمان نظام‌پزشکی ادامه داد: با وجود اهمیت این موضوع سؤال من این است که دوره رزیدنتی به عنوان گلوگاه تربیت متخصص پزشکی در کشور آیا ارزش یک همت بودجه برای تسهیل شدن شرایط را ندارد؟

خودکشی‌ها را دست کم نگیریم

رئیس زاده در خصوص آمار خودکشی رزیدنت‌ها در کشور گفت: خودکشی مساله چند عاملی است و نمی‌توان یک عامل برای آن لحاظ کرد اما نباید فشار دوران رزیدنتی را هم در آن بی‌تاثیر دانست. این فشارها طی چند سال اخیر تشدید شده و به عنوان یک عامل مهم در کنار سایر عوامل شخصی مطرح است، در مساله خودکشی رزیدنت‌ها، کتمان‌درمانی رخ داده و در این شرایط پدیده بسیار خطرناکی است به همین دلیل مسئولان نظام سلامت باید فاکتور مرتبط با خودشان را مهم‌ترین عامل در نظر بگیرند و نباید بی‌توجهی داشته یا آن را دستکم بگیرند.

چه باید کرد؟

رئیس زاده راهکار عبور از مصایب دوران دستیاری پزشکی را اصلاح، شفاف‌سازی، به‌روزرسانی و هوشمندسازی سامانه طرح رزیدنتی دانست و گفت: مشکل اینجاست که اکنون رزیدنت‌ها دانشجو درنظر گرفته می‌شوند که کار هم می‌کنند و یک حق‌الزحمه کم هم می‌گیرند. اما با وجود فعالیت‌های درمانی سنگین مشمول قانون کار نیستند و مزایایی ندارند. باید چنین نگاهی به‌صورت بنیادین تغییر کند. رزیدنت‌ها باید کارمندی درنظر گرفته شوند که کار آموزشی و درمانی را به‌صورت همزمان انجام می‌دهند و مزایای بیمه‌ای، حقوقی، اضافه‌کار و حق تعطیلی هم برای آنها درنظر گرفته شود.

تسهیل دوره رزیدنتی، کاهش ضمانت‌های سختگیرانه واختصاص مزایای قانون کار به دستیاران پزشکی می‌تواند تمایل آنهارا برای حضور در دوره ‌های تخصصی افزایش دهد

پیگیری‌ها نشان می‌دهد که در صورت عدم‌تمکین رزیدنت‌ها برای رفتن به طرح ضامن‌ها باید جرائمی حدود 100میلیون تومان پرداخت کنند.

چند روز پیش هم محمدمیرخانی پزشک و عضو هیئت مدیره نظام پزشکی با واکنش به این مساله در شبکه اجتماعی ایکس نوشته بود: شاید برای خیلی از افراد سؤال پیش بیاید که اگر دوران رزیدنتی یا همان دستیاری و بعد از آن دوران خدمت طرح سخت و طاقت‌فرسا است چرا پزشکان از آن خروج نمی‌کنند؟ پاسخ همینجاست. تضمین‌های سخت و فشار به ضامن‌ها خیلی از همین افراد را وادار به تمکین با بدترین شرایط می‌کند.

رئیس‌سازمان نظام پزشکی نیز این مسئله را تائید کرد و گفت: مساله مهم این است که تمایل برای ورود به دوره رزیدنتی کاهش پیدا کرده و راهکار را در این دیده‌اند که اجازه انصراف به کسی ندهند. جاذبه رفتن به دوره رزیدنتی و طرح روزبه‌روز در حال کاهش و سختی‌هایش در حال افزایش است، اما با تعهدات قرون وسطایی، اردوگاه کار اجباری، ضمانت‌های سنگینی این افراد را مجبور به گذراندن دوره می‌کنیم و این تدبیر نیست! همشهری آنلاین