هر ساله بعد از برگزاری آزمون دستیاری و به دنبال بررسی دقیق اعتراضات و انطباق با رفرنس‌های اعلام شده توسط خود وزارت بهداشت، حدود ۵ تا ۱۰ سوال دوپهلو و غیراستاندارد اعلام که در نهایت یا سوال حذف یا چندین جواب برای آن در نظر گرفته می‌شد. اما در امتحان دستیاری پنجاه و یکم، به گفته بسیاری از منتقدان، مسئولان پا را فراتر از این موضوع گذاشته و با وجود غیراستاندارد بودن آزمون به زعم تمامی کارشناسان آموزشی و پرخطابودن آن، به خود زحمت حذف سوالات خارج از رفرنس و تصحیح سوالات با بیش از یک گزینه صحیح را نداده و به راحتی آینده ۱۲۰۰۰ پزشکی را که حداقل یکسال از عمر خود را پای این امتحان گذاشته‌اند، به بازی گرفته‌اند. 

یکی از داوطلبان منتقد آزمون دستیاری پنجاه و یکم که امسال برای سومین بار پیاپی در این آزمون شرکت کرده است، به «پالنا» می گوید: «از حدود هفت ماه پیش به شکل جدی شروع به مطالعه کردم و با اینکه متاهل هستم و در منزل وظایفی دارم، اما تمام زمانم را به این آزمون اختصاص دادم، چون امید زیادی داشتم که به شکل استاندارد برگزار می شود و هر کس به حق خود می رسد. اما متاسفانه رتبه من با سال گذشته تفاوت زیادی نداشت، در حالی که با محاسبات خودم و براساس سوالاتی که می باید تغییر کند، حداقل 15 نمره بالاتر می شدم.» 

وی ادامه می دهد: «هر ساله تعدادی از سوالات مشکل دار از سوی سازمان سنجش در کلید نهایی اعلامی حذف می شد. مثلا سال گذشته دو سوال حذف و هفت سوال به صورت هفت گزینه ای شد، این در حالی است که امتحان سال پیش واقعا از امتحان امسال استانداردتر بود. اما متاسفانه سازمان سنجش آموزش پزشکی، به اعتراضی که داوطلبان بعد از امتحان و به شکل قانونی در سایت ثبت کردند، رسیدگی نکرد.» 

این داوطلب معترض ضمن گلایه از سوالات خارج از رفرنس آزمون پنجاه و یکم، تصریح می کند: «مثلا در بخش قلب می گویند که رفرنس ما این متن به غیر از کادرهای آبی است، اما از کادرهای آبی سوال داده بودند. یا به عنوان مثال طبق رفرنس اعلامی خودشان، جواب گزینه دیگری بود یا سوال دو جواب صحیح داشت که ما همه این موارد را در اعتراض ثبت کردیم. سازمان سنجش می گوید که اعتراض بزنید تا یک کلید نهایی بدهم. ما نیز اعتراض خود را ثبت کردیم که براساس رفرنس خودتان، این سوال دو گزینه صحیح دارد یا هیچ یک از گزینه ها صحیح نیستند یا سوال خارج از رفرنس است. اما متاسفانه هیچ توجهی به اعتراض بچه ها نشد.» 

وی ضمن اشاره به ثبت نام 12 هزار متقاضی در آزمون دستیاری، توضیح می دهد: «معمولا تعدادی از ثبت نام کنندگان در آزمون شرکت نمی کنند و از میان سایر شرکت کنندگان، رقابت اصلی شاید میان 4 هزار نفر صورت گیرد. اگر چهار سوال اصلاح شود، رتبه زیر هزار به یکباره می تواند نصف شود و این مساله تاثیر خیلی زیادی در آینده ما دارد.» 

این داوطلب معترض بهترین راهکار را بررسی دوباره اعتراضات در سایت می داند و می گوید: «در حال حاضر ما در کارزار از 2200 نفر امضای اعتراضی جمع کردیم و آیا واقعا ارزش رسیدگی دوباره ندارد؟ ما نمی خواهیم که از ابتدا امتحان گرفته شود یا امتحان لغو شود. خواسته ما فقط این است که سوالات مشکل دار و دارای دو گزینه صحیح اصلاح شود. کمااینکه ممکن است من یک گزینه و دوست من گزینه دیگری را انتخاب کرده باشیم. اما انتخاب من صحیح حساب شده باشد و برای دوستم خیر. همین یک سوال در صورتی که سایر گزینه های ما مشابه باشد حداقل 50 نفر را جابه جا می کند، در صورتی که حق با او هم بوده است. این آزمون حداقل هفت سوال دو گزینه ای داشت که با رفرنس اعلامی خودشان هر دو گزینه صحیح بوده است.» 

یکی دیگر از معترضان به نتایج آزمون دستیاری پنجاه و یکم به پالنا می گوید: «من و خیلی از همکاران دیگر با میانگین سنی 26 و 27 سال، در این شرایط اقتصادی و با این درگیری های ذهنی، با تمام خستگی و نا امیدی از آینده نامعلوم خود، اما به مدت یک سال در منزل ماندیم و درس خواندیم تا مسیر انتخابی خود را به سرانجام برسانیم، در حالی که هر هفته خبر خودکشی دوستان رزیدنت و همکاران خود از شدت ناراحتی و فشار را می شنیدیم، اما باز ادامه می دادیم. بعد از آزمون با علم به اینکه امتحان خوبی داده ام، بسیار خوشحال بودم. کمااینکه یک روز بعد از آزمون، گزینه های صحیح توسط گروه های آموزشی شامل متخصصین و رتبه های برتر دستیاری منتشر شد و من مطمئن شدم که نتیجه آن همه تلاش، سختی و استرس را گرفتم.» 

وی ادامه می دهد: «وقتی نتایج اعلام شد، در عین ناباوری دیدم که رتبه من بسیار بیشتر از آن چیزی اعلام شده که خودم تصور می کردم و یک لحظه به این مساله اندیشیدم که پاسخ ها را جا به جا وارد کردم. بعد از بررسی های بسیار دیدم که تعداد غلط های من 15 گزینه بیشتر از آن چیزی است که خودم صحیح کرده بودم. متاسفانه بسیاری از سوالات دو پهلو بود و می شد دو گزینه صحیح را انتخاب کرد.» 

این داوطلب معترض تصریح می کند: «همه ما اعتراض کردیم به امید اینکه مثل سال های قبل بررسی و پاسخ های اشتباه تصحیح شود، سوالات اشتباه حذف و تعداد زیادی سوال دو پهلو، دوگزینه ای شود اما وقتی نتایج آمد، از حدود ۲۰ سوالی که ایراد داشت، تنها دو سوال حذف شده بود و به راحتی همه تلاش های ما از بین رفت.» 

در پایان انتظار می رود این مطالبه به حق داوطلبان معترض، هر چه سریع تر پیگیری شود. کمااینکه برقراری عدالت آموزشی تنها خواسته پزشکانی است که علیرغم تمام ناملایمات‌ و سختی‌های موجود، به جای مهاجرت تصمیم به ماندن در کشور و ساختن این مرزوبوم و خدمت به هموطنان گرفته اند. عدالتی که می تواند حداقل با حذف سوالات خارج از رفرنس و دوگزینه‌ای کردن پاسخ‌های دوگانه و کاهش ضریب خطاهای فاحش در آزمون، اجرایی شود.