به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا) به نقل از سرطان نیوز، صبح امروز پنجشنبه ۸ آذر ماه ۱۴۰۳، نخستین جلسه آموزشی قضات با محوریت آشنایی با زبان و مفاهیم پزشکی، در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و به همت سازمان نظام پزشکی اصفهان برگزار شد.

این برنامه آموزشی با هدف تقویت همکاری میان دو جامعه پزشکی و حقوقی کشور طراحی شده است.

هدف از برگزاری این دوره‌ها، ایجاد زمینه‌ای برای تبادل اطلاعات میان قضات و کارشناسان پزشکی است تا آنان بتوانند با اصطلاحات و مفاهیم حوزه‌های یکدیگر آشنا شوند و در پرونده‌های پزشکی به درک بهتری از موضوعات برسند.

در این جلسه، مطالبی از جمله فرآیند‌های بیمارستانی، آشنایی با تخصص‌های مختلف پزشکی و سایر مباحث مرتبط مطرح شد؛ همچنین مسئولان امیدوارند در جلسات آینده، کارشناسان هیئت‌های پزشکی و پزشکان با زبان حقوقی آشنا شوند و بتوانند در کنار یکدیگر، به تحلیل دقیق‌تری از پرونده‌های پزشکی بپردازند.

دکتر پوریا عادلی متخصص رادیوانکولوژی در این مراسم گفت: اصطلاح شناسی پزشکی یا زبان پزشکی به مجموعه واژگان و اصطلاحات پزشکی که برای توصیف بیماری‌ها و اختلالات بالینی و اجزای بدن انسان به کار می‌رود اطلاق می‌شود و یک واژه نامه مخصوص است که توسط متخصصان مراقبت بهداشتی استفاده می‌شود.

او افزود: این اصطلاحات پزشکی یکسری ویژگی دارند اول این که از یک ریشه تشکیل می‌شوند که این ریشه کلمات اغلب لاتین و یونانی است و اصطلاحات پزشکی به وسیله ترکیب پیشوند‌ها و پسوند‌ها با ریشه کلمات ساخته می‌شوند.

دکتر عادلی عنوان کرد: اجزای مختلف اصطلاحات پزشکی شامل Morpheme یا تکواژ است که کوچکترین واحد معنی دار یک کلمه یا اصطلاح علمی است و اصولا خواندن، ترجمه کردن، درک و فهم متون مستلزم شناخت تکواژ‌ها است که می‌توان گفت ریشه‌های کلمات، پیشوند‌ها و پسوند‌ها تکواژ می‌باشند که Herni-o-plasty و Arteri-o-scler-osis مثال‌هایی از این نمونه هستند.

متخصص رادیوانکولوژی اظهار کرد: جزء دوم ریشه کلمه یا Word root است که قسمت اصلی هر لغت را تشکیل می‌دهد و معنی اصلی کلمه را در بر می‌گیرد و بخشی از کلمه است که پیشوند‌ها و پسوند‌ها برای تغییر معنی کلمه به آن اضافه می‌شوند؛ همه ریشه‌ها کلمات کاملی نیستند و بیشتر ریشه‌های پزشکی از زبان‌های دیگر مشتق شده اند و برای استفاده در ترکیبات در نظر گرفته می‌شوند؛ برای مثال کلمه یونانی kardia به معنی قلب، به ما ریشه cardi را می‌دهد و کلمه لاتین pulmo به معنی شش به ما ریشه pulm را می‌دهد؛ در تعدادی از موارد هر دو ریشه یونانی و لاتین استفاده می‌شود که ما هر دو ریشه یونانی nephr و ریشه لاتین ren را در استفاده از کلمات مربوط به کلیه می‌بینیم.

او ادامه داد: یک نکته دیگر که باید بدانیم این است که یک ریشه معنایی ممکن است در متون مختلف معانی مختلف داشته باشد مثلا ریشه Myel به معنی مغز یا Marrow بوده و در مورد مغز استخوان یا طناب نخایی بکار می‌رود و یا ریشه کلمه sclera به معنی سخت است و سفیدی چشم نیز معنی می‌هد و همچنین واژه Cyst به معنی حفره یا کیسه است، ولی اختصاصا به مثانه ادراری Urinary bladder نیز اطلاق می‌شود.

دکتر عادلی تصریح کرد: جزء دیگر اصطلاحات پزشکی پسوند یا Suffix است که به انتهای ریشه اضافه می‌شود و معنای آن را تغییر می‌دهد یا بر آن تاکید می‌کند که گاهی ریشه را به صفت تبدیل می‌کند و ممکن است سبب جمع بندی شود مانند it is- که به معنی التهاب است.

متخصص رادیوانکولوژی گفت: برای مثالِ پسوند‌هایی که ریشه کلمه را به اسم تغییر می‌دهند می‌توان به ectasia اشاره کرد که در Bronchiectasia معنی گشاد شدن برنش را می‌دهد یا مثلا پسوند gen که در carcinogen معنای مواد سرطان زا می‌دهد.

او افزود: گاهی نیز پسوند‌ها اسم را به یک حالت تبدیل می‌کنند مثلا ia که در dementia به معنای فراموشی است و یا ism که در Egotism به معنای خودبزرگ بینی است.

دکتر عادلی بیان کرد: گاهی پسوند‌ها برای توصیف تخصص‌های پزشکی به کار می‌روند مثلا ian که در physician به معنای متخصص در یک رشته تحصیلی یا پزشک است.

متخصص رادیوانکولوژی عنوان کرد: پسوند‌هایی نیز به معنی ارتباط داشتن یا شبیه یا وابسته به هستند مثلا پسوند ac که در Cardiac مربوط به قلب معنی می‌شود یا an که در ovarian به معنای چیزی که مربوط به تخمدان است معنی می‌شود.

او عنوان کرد: پسوند‌هایی نیز وجود دارند که بر حالت و وضعیت دلالت می‌کنند مثل algia که در neuralgia به درد عصب دلالت دارد و یا cyst که در hydrocyst به معنی کیسه پر آب است.

دکتر عادلی اظهار کرد: پسوند‌هایی نیز هستند که روش‌های جراحی یا تشخیص را نشان می‌دهند مثل ectomy که به معنی برداشتن است و در laryngectomy به معنی برداشتن حنجره است و یا oscopy که به معنی دیدن است و در واژه endoscopy به دیدن فضا‌ها واعضای داخلی بدن اشاره دارد.

متخصص رادیوانکولوژی ادامه داد: برخی پسوند‌ها نیز مربوط به بیماری‌ها هستند مثل oma که غده است و در lipoma معنای غده چربی می‌دهد.

او تصریح کرد: جزء دیگر اصطلاحات پزشکی پیشوند یا Perfix است که کلمه یا جزء کوتاهی است که قبل از یک کلمه یا ریشه برای تغییر در معنی آن اضافه می‌شود و گاهی ممکن است تعیین کننده تعداد (مثل Mono به معنی یک که در monoclonal یک کلونی سلولی را توصیف می‌کند) یا رنگ (مثل cyan/o یعنی آبی که در cyanosis به تغییر رنگ پوست متمایل به آبی اشاره دارد) باشند گاهی نیز نشاندهنده وضعیت هستند و گاهی درجه و میزان (مثل hyper به معنی بالا که در hypertension به معنی فشار خون بالاست) و یا زمان و موقعیت و اندازه و مقایسه را نشان می‌دهند.

دکتر عادلی همچنین در ادامه به برخی اختصارات پزشکی پرداخت و آن‌ها را تبیین و تشریح کرد به عنوان مثال Vital Sign یا v/s که به معنی علائم حیاتی است و یا Blood Pressure یا BP که به معنی فشار خون است.