چاقی، بار سنگینی بر اقتصاد سلامت کشور ژنتیک و محیط، دو عامل اصلی چاقی
دکتر محمد هاشمی، دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی، با تاکید بر اینکه چاقی فقط یک عامل خطر نیست هشدار داد که افزایش آمار چاقی در میان کودکان و نوجوانان می‌تواند سلامت جامعه و اقتصاد کشور را در آینده با چالش‌های جدی مواجه کند.
به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، دکتر هاشمی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری دانشجو اظهار داشت: چاقی به یک مسئله جهانی تبدیل شده است. با تغییرات شیوه زندگی بشر در چند دهه اخیر، شاهد افزایش آمار چاقی در میان کودکان و نوجوانان هستیم.
وی افزود: چاقی خود یک بیماری محسوب می‌شود و زمینه‌ساز بروز بسیاری از بیماری‌های دیگر است که در رأس آنها دیابت قرار دارد.
چاقی کودکان
دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی تصریح کرد: در گذشته، افراد معمولاً در حدود ۴۰ سالگی دچار چاقی می‌شدند و در ۵۰ سالگی به دیابت مبتلا می‌گشتند. سپس، طی ۱۰ تا ۱۵ سال بعد، با مشکلات قلبی مواجه شده و در ۷۰ سالگی دچار سکته قلبی می‌شدند.
وی ادامه داد: اگر این روند در کودکی آغاز شود، تمام این مشکلات ۲۰ تا ۳۰ سال زودتر بروز خواهد کرد. به این معنا که یک فرد ممکن است بین ۳۰ تا ۳۵ سالگی دچار سکته قلبی شود. بنابراین، چاقی کودکان نه‌تنها بر سلامت فردی تأثیر می‌گذارد، بلکه فشار زیادی بر خانواده‌ها وارد می‌کند.
دکتر هاشمی خاطرنشان کرد: شیوع بالای چاقی در میان کودکان و نوجوانان در سال‌های آینده بار سنگینی را بر اقتصاد سلامت کشور تحمیل خواهد کرد. از سوی دیگر، فردی که به این بیماری‌ها مبتلا می‌شود، کارایی لازم را نخواهد داشت و در نهایت بهره‌وری جامعه نیز کاهش خواهد یافت.
ژنتیک یا سبک زندگی؟
دکتر هاشمی در این زمینه توضیح داد: بسیاری از افراد تصور می‌کنند که چاقی صرفاً به دلیل عوامل ژنتیکی رخ می‌دهد، درحالی‌که چاقی حاصل تعامل دو عامل است: ژنتیک و محیط.
وی افزود: در دهه‌های اخیر، بار ژنتیکی تغییر نکرده، اما آمار چاقی روزبه‌روز افزایش یافته است. دلیل این امر تغییرات محیطی است؛ امروزه مردم غذای بیشتری مصرف می‌کنند و فعالیت بدنی کمتری دارند. این عوامل باعث می‌شوند که زمینه‌های ژنتیکی چاقی بیشتر بروز پیدا کند و شیوع اضافه‌وزن و چاقی در جامعه افزایش یابد.
چاقی و مشکلات هورمونی در زنان
دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی اظهار داشت: چاقی و مشکلات هورمونی در زنان، یک چرخه معیوب را تشکیل می‌دهند. به این معنا که چاقی می‌تواند منجر به اختلالات هورمونی شود و در مقابل، اختلالات هورمونی نیز می‌توانند باعث چاقی شوند.
وی افزود: برای افرادی که همزمان دچار اضافه‌وزن و مشکلات هورمونی هستند، راهکار اصلی اصلاح شیوه زندگی و کاهش وزن است. به‌عنوان‌مثال، در درمان تنبلی تخمدان، کاهش وزن ضروری است، اما خودِ این اختلال می‌تواند کاهش وزن را دشوار کند.
دکتر هاشمی تأکید کرد: فرد باید علاوه بر اصلاح سبک زندگی، درمان دارویی را نیز دریافت کند. اگر فرد فقط دارو مصرف کند، اما سبک زندگی خود را تغییر ندهد، یا برعکس، فقط سبک زندگی‌اش را اصلاح کند، اما دارو مصرف نکند، درمان او ناقص خواهد ماند. تنها با ترکیب این دو روش می‌توان از این چرخه معیوب خارج شد.
ارتباط چاقی و دیابت؛ آیا کاهش وزن می‌تواند دیابت را درمان کند؟
وی در خصوص ارتباط چاقی و دیابت گفت: گاهی ممکن است فردی به دلیل چاقی به دیابت مبتلا شود و با کاهش وزن، نیاز به دارو‌های دیابت در او برطرف شود.
وی افزود: در دیابت نوع ۲، اگر قند خون آن‌قدر بالا رود که فرد مجبور به تزریق انسولین شود، معمولاً این روند غیرقابل‌برگشت خواهد بود. البته، اصلاح سبک زندگی می‌تواند به کاهش مصرف دارو‌های خوراکی، کنترل بیماری و جلوگیری از پیشرفت آن کمک کند.
دارو‌های کاهش وزن
دکتر هاشمی عنوان کرد: برخی داروها، مانند GLP-۱ آگونیست‌ها، برای کاهش وزن استفاده می‌شوند. نسل اول این داروها در داخل کشور نیز تولید می‌شود و نیاز به تزریق روزانه دارد، درحالی‌که نسل‌های جدیدتر آن با فاصله زمانی طولانی‌تری (هفتگی) تزریق می‌شوند.
وی افزود: این داروها با کند کردن حرکت دستگاه گوارش، باعث ایجاد احساس سیری و در نتیجه کاهش اشتها و وزن می‌شوند.
دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی هشدار داد: تکیه صرف بر دارو‌های لاغری، راهکار مؤثری نیست. کاهش شدید کالری دریافتی ممکن است باعث سوءتغذیه شود، عضلات بدن تحلیل بروند و پس از قطع دارو، وزن مجدداً افزایش یابد.
وی در پایان تأکید کرد: افرادی که از این داروها استفاده می‌کنند، باید همزمان یک رژیم غذایی متعادل و برنامه ورزشی مناسب داشته باشند تا دچار مشکلات ناشی از سوءتغذیه نشوند.
وی افزود: چاقی خود یک بیماری محسوب می‌شود و زمینه‌ساز بروز بسیاری از بیماری‌های دیگر است که در رأس آنها دیابت قرار دارد.
چاقی کودکان
دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی تصریح کرد: در گذشته، افراد معمولاً در حدود ۴۰ سالگی دچار چاقی می‌شدند و در ۵۰ سالگی به دیابت مبتلا می‌گشتند. سپس، طی ۱۰ تا ۱۵ سال بعد، با مشکلات قلبی مواجه شده و در ۷۰ سالگی دچار سکته قلبی می‌شدند.
وی ادامه داد: اگر این روند در کودکی آغاز شود، تمام این مشکلات ۲۰ تا ۳۰ سال زودتر بروز خواهد کرد. به این معنا که یک فرد ممکن است بین ۳۰ تا ۳۵ سالگی دچار سکته قلبی شود. بنابراین، چاقی کودکان نه‌تنها بر سلامت فردی تأثیر می‌گذارد، بلکه فشار زیادی بر خانواده‌ها وارد می‌کند.
دکتر هاشمی خاطرنشان کرد: شیوع بالای چاقی در میان کودکان و نوجوانان در سال‌های آینده بار سنگینی را بر اقتصاد سلامت کشور تحمیل خواهد کرد. از سوی دیگر، فردی که به این بیماری‌ها مبتلا می‌شود، کارایی لازم را نخواهد داشت و در نهایت بهره‌وری جامعه نیز کاهش خواهد یافت.
ژنتیک یا سبک زندگی؟
دکتر هاشمی در این زمینه توضیح داد: بسیاری از افراد تصور می‌کنند که چاقی صرفاً به دلیل عوامل ژنتیکی رخ می‌دهد، درحالی‌که چاقی حاصل تعامل دو عامل است: ژنتیک و محیط.
وی افزود: در دهه‌های اخیر، بار ژنتیکی تغییر نکرده، اما آمار چاقی روزبه‌روز افزایش یافته است. دلیل این امر تغییرات محیطی است؛ امروزه مردم غذای بیشتری مصرف می‌کنند و فعالیت بدنی کمتری دارند. این عوامل باعث می‌شوند که زمینه‌های ژنتیکی چاقی بیشتر بروز پیدا کند و شیوع اضافه‌وزن و چاقی در جامعه افزایش یابد.
چاقی و مشکلات هورمونی در زنان
دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی اظهار داشت: چاقی و مشکلات هورمونی در زنان، یک چرخه معیوب را تشکیل می‌دهند. به این معنا که چاقی می‌تواند منجر به اختلالات هورمونی شود و در مقابل، اختلالات هورمونی نیز می‌توانند باعث چاقی شوند.
وی افزود: برای افرادی که همزمان دچار اضافه‌وزن و مشکلات هورمونی هستند، راهکار اصلی اصلاح شیوه زندگی و کاهش وزن است. به‌عنوان‌مثال، در درمان تنبلی تخمدان، کاهش وزن ضروری است، اما خودِ این اختلال می‌تواند کاهش وزن را دشوار کند.
دکتر هاشمی تأکید کرد: فرد باید علاوه بر اصلاح سبک زندگی، درمان دارویی را نیز دریافت کند. اگر فرد فقط دارو مصرف کند، اما سبک زندگی خود را تغییر ندهد، یا برعکس، فقط سبک زندگی‌اش را اصلاح کند، اما دارو مصرف نکند، درمان او ناقص خواهد ماند. تنها با ترکیب این دو روش می‌توان از این چرخه معیوب خارج شد.
ارتباط چاقی و دیابت؛ آیا کاهش وزن می‌تواند دیابت را درمان کند؟
وی در خصوص ارتباط چاقی و دیابت گفت: گاهی ممکن است فردی به دلیل چاقی به دیابت مبتلا شود و با کاهش وزن، نیاز به دارو‌های دیابت در او برطرف شود.
وی افزود: در دیابت نوع ۲، اگر قند خون آن‌قدر بالا رود که فرد مجبور به تزریق انسولین شود، معمولاً این روند غیرقابل‌برگشت خواهد بود. البته، اصلاح سبک زندگی می‌تواند به کاهش مصرف دارو‌های خوراکی، کنترل بیماری و جلوگیری از پیشرفت آن کمک کند.
دارو‌های کاهش وزن
دکتر هاشمی عنوان کرد: برخی داروها، مانند GLP-۱ آگونیست‌ها، برای کاهش وزن استفاده می‌شوند. نسل اول این داروها در داخل کشور نیز تولید می‌شود و نیاز به تزریق روزانه دارد، درحالی‌که نسل‌های جدیدتر آن با فاصله زمانی طولانی‌تری (هفتگی) تزریق می‌شوند.
وی افزود: این داروها با کند کردن حرکت دستگاه گوارش، باعث ایجاد احساس سیری و در نتیجه کاهش اشتها و وزن می‌شوند.
دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی هشدار داد: تکیه صرف بر دارو‌های لاغری، راهکار مؤثری نیست. کاهش شدید کالری دریافتی ممکن است باعث سوءتغذیه شود، عضلات بدن تحلیل بروند و پس از قطع دارو، وزن مجدداً افزایش یابد.
وی در پایان تأکید کرد: افرادی که از این داروها استفاده می‌کنند، باید همزمان یک رژیم غذایی متعادل و برنامه ورزشی مناسب داشته باشند تا دچار مشکلات ناشی از سوءتغذیه نشوند.
پایان پیام/
نظر خود را بنویسید