به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، جمعه شب حوالی ساعت ۱۰ حال پدر خانواده به‌یکباره وخیم شد. فشار خون بالا، تنگی نفس، و ناتوانی در حرکت. شرایطی نبود که بتوان درمان را به تأخیر انداخت. خانواده که ساکن طبقه چهارم ساختمانی بدون آسانسور در مرکز تهران بودند سریعاً با اورژانس تماس گرفتند. بیمار به بیمارستان منتقل شد اما بیمارستان تخت خالی آی سی یو نداشت!

فقط یک راه برایشان مانده بود آن هم مراجعه به بیمارستان خصوصی با آمبولانس خصوصی! فقط یک چیز می‌خواستند: «کمک» اما وقتی شماره آمبولانس خصوصی را گرفتند اولین سوالی که از آن طرف خط پرسیده شد این نبود که «حال بیمار چطور است؟ » بلکه پرسیدند: «کجا هستید؟ چند پله؟ چه ساعتی؟ تیپ A می‌خواید یا B؟» و بعد اعلام قیمتهایی که انگار نه با جان که با طلا سنجیده می‌شدند.

تصمیم گرفتند برای سرعت بیشتر از خدمات آمبولانس خصوصی استفاده کنند. با اولین تماس اطلاعاتی همچون آدرس دقیق، طبقه سکونت و وضعیت بیمار پرسیده شد. چند دقیقه بعد مبلغ اعلام شد: «دو میلیون و پانصد هزار تومان، برای آمبولانس تیپ B، دو ساعت داخل شهری.» عددی که برای یک خانواده با درآمد متوسط شوک‌آور بود. تماس‌های بعدی هم تفاوت چندانی در قیمت نداشتند. برخی حتی اصرار به پرداخت نقدی قبل از اعزام داشتند.

در نهایت خانواده با وجود تردید و نگرانی ناچار به پرداخت مبلغ شد. بیمار به بیمارستان منتقل شد و تحت درمان قرار گرفت اما دغدغه خانواده حتی پس از بستری شدن او ادامه داشت: آیا این تعرفه واقعی بود؟ آیا تخلفی صورت گرفته؟ چگونه باید پیگیری کرد؟

این تجربه تنها یکی از صدها مورد مشابه در سطح شهر تهران است. خانواده‌هایی که در شرایط بحرانی نه‌تنها با نگرانی سلامت عزیزانشان بلکه با چالش‌های مالی ناگهانی روبه‌رو می‌شوند. در حالی‌که تعرفه‌های رسمی توسط وزارت بهداشت و سازمان اورژانس کشور تدوین و ابلاغ شده اجرای آن‌ها در میدان عمل گاه با نارسایی‌هایی همراه است. اخیراً هزینه‌های استفاده از خدمات آمبولانس خصوصی در ایران به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. بر اساس گزارش‌ها تعرفه پایه برای خدمات آمبولانس خصوصی در تهران از حدود ۳ الی ۴ میلیون تومان آغاز می‌شود که اگر محل انتقالی دارای پله باشد نیز مبلغ حدودی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان برای هر طبقه دریافت می‌شود.

در همین راستا برای اطلاع از هزینه‌های جا به جایی بیمار توسط آمبولانس خصوصی با آنها تماس گرفتیم.

یکی از این مراکز در خصوص هزینه جا به جایی بیمار از میدان فردوسی به سعادت آباد تهران گفت که هزینه انتقال بیمار در این مسیر ۳ میلیون تومان است و به ازای جا به جایی بیمار در هر طبقه ۳۰۰ هزار تومان به این مبلغ اضافه می‌شود.

این افزایش هزینه‌ها و تخلفات نگرانی‌هایی را در میان شهروندان و بیماران ایجاد کرده است زیرا بسیاری از افراد ممکن است توان مالی لازم برای پرداخت این مبالغ را نداشته باشند. برخی از کارشناسان بر این باورند که افزایش قیمت سوخت، هزینه‌های نگهداری و استهلاک آمبولانس‌ها و همچنین افزایش هزینه‌های نیروی انسانی از جمله عواملی هستند که در افزایش تعرفه‌های آمبولانس خصوصی تأثیرگذار بوده‌اند.

برای پیگیری و اطلاع از وضعیت تعرفه گذاری آمبولانس‌های خصوصی با اسماعیل فراهانی معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران به گفتگو پرداختیم.

معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران ادامه داد: همچنین نظارت بر اجرای این تعرفه‌ها در استان تهران تحت نظارت سه دانشگاه علوم پزشکی «ایران، تهران، بهشتی» انجام می‌شود و به‌طور مداوم گزارشات نظارتی و تخلفات احتمالی به این دانشگاه‌ها ارسال می‌شود. در صورت بروز تخلف از سوی مراکز خدمات آمبولانس خصوصی این تخلفات از طریق کمیسیون ماده ۲۰ دانشگاه‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و در صورت لزوم متخلفین به تعزیرات حکومتی معرفی می‌شوند.

وی خاطر نشان کرد: در بحث بیمه، بیمه‌های پایه قراردادهای رسمی با مراکز خدمات آمبولانس خصوصی ندارند اما بیمه‌های تکمیلی می‌توانند برخی هزینه‌ها را پوشش دهند. این بیمه‌ها به‌ویژه در صورت جابجایی بین شهری یا در داخل شهر بسته به نوع قرارداد و تعهداتی که دارند هزینه‌های متفاوتی را پوشش می‌دهند. افرادی که بیمه تکمیلی ندارند باید هزینه‌ها را به‌طور کامل پرداخت کنند.

معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران گفت: سازمان اورژانس کشور و وزارت بهداشت با هدف نظارت بر تعرفه‌های خدمات آمبولانس‌های خصوصی اقداماتی را برای شفافیت و رعایت قوانین مصوب انجام داده‌اند. این اقدامات شامل نصب تعرفه‌های خدمات آمبولانس در کابین عقب خودروها است، به‌طوری‌که افرادی که از خدمات آمبولانس استفاده می‌کنند بتوانند به‌راحتی از هزینه‌ها و تعرفه‌ها مطلع شوند.

وی افزود: در داخل شهر تهران قیمت‌ها برای انواع آمبولانس‌ها متفاوت است. به‌عنوان مثال آمبولانس تیپ یک معمولاً تعرفه کمتری دارد، در حالی که آمبولانس تیپ بی «با تجهیزات بیشتر» تعرفه بالاتری دارد. همچنین تعرفه‌ها برای جابجایی بیش از دو ساعت نیز افزایش می‌یابد و به ازای هر ساعت اضافه هزینه بیشتری به مبلغ تعرفه افزوده می‌شود.

معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران گفت: با این حال اگر مراکز خدمات آمبولانس خصوصی هزینه‌هایی را خارج از تعرفه‌های مصوب اعلام کنند مردم می‌توانند از طریق شماره ۱۹۰ شکایت خود را ثبت کنند. پس از بررسی در صورت تخلف مسئولین مربوطه اقدامات قانونی لازم را انجام خواهند داد. همچنین گزارشات تخلف به دانشگاه‌های علوم پزشکی مربوطه ارسال شده و در کمیسیون‌های تخصصی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

فراهانی ادامه داد: برای افرادی که به‌طور شخصی با چنین مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند مانند تغییرات قیمت‌ها یا عدم رعایت تعرفه‌ها امکان پیگیری وجود دارد. برای مثال در مواقعی که آمبولانس‌ها اعلام می‌کنند که برای جابجایی به طبقات بالاتر یا مسافت‌های طولانی‌تر تعرفه بیشتری دریافت می‌کنند، این موارد باید مطابق با تعرفه‌های مصوب باشند و تخلفات در این زمینه قابل رسیدگی است.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: یکی از اصلی‌ترین موانع در مسیر واقعی‌سازی تعرفه‌ها عدم همراهی سازمان‌های بیمه‌گر پایه با این فرآیند است. این سازمان‌ها معمولاً تنها تعرفه‌های مصوب بخش دولتی را می‌پذیرند، به‌عنوان مثال اگر تعرفه دولتی ۱۰ هزار تومان باشد حتی اگر تعرفه بخش خصوصی ۵۰ هزار تومان باشد بیمه تنها همان ۱۰ هزار تومان را پرداخت می‌کند و تفاوت آن بر عهده بیمار خواهد بود.

زمانی گفت: بیمه‌های تکمیلی نیز با وجود اینکه به‌طور معمول پوشش بهتری در بخش خصوصی دارند اما در بسیاری از موارد به تعهدات مالی خود عمل نمی‌کنند. این وضعیت موجب شده است تا برخی از مراکز خصوصی سلامت و از جمله خدمات آمبولانس قراردادهای خود را با بیمه‌های تکمیلی لغو کرده و صرفاً از بیماران به‌صورت مستقیم هزینه دریافت کنند و تنها یک فاکتور برای ارائه به بیمه در اختیار آن‌ها بگذارند.

وی افزود: در این میان تعرفه‌های مصوب نیز به سه دسته تعرفه دولتی، خصوصی و خیریه تقسیم می‌شود و نظارت بر حسن اجرای این تعرفه‌ها بر عهده سیستم‌های نظارتی مانند دانشگاه‌های علوم پزشکی و معاونت‌های درمان است. با این حال نظارت‌ها عموماً وابسته به شکایت بیمار است و در صورت عدم ارائه مستندات یا پیگیری ناقص فرآیند رسیدگی یا بسیار کند انجام می‌شود یا اصلاً به نتیجه نمی‌رسد.