مسئولیت پرداخت دیه در جرایم شبه عمد به عهده خود مرتکب است، نه خانواده مرحوم
پزشکان و قانون: انتشار جزئیاتی تازه از پرونده انتظامی زندهیاد دکتر نرگس محمدپور رزیدنت رشته زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی تبریز در قالب گفتوگوهای پالنا با دادستان انتظامی و همچنین اتند مقیم پرونده، موج تازهای از اظهارنظرها پیرامون موضوع را آغاز کرد. از جمله برخی از رسانهها، خانواده مرحومه دکتر محمدپور را در قبال پرداخت دیه مسئول دانستند. این اظهارنظرها، واکنش تعدادی از حقوقدانان را هم به همراه داشت. ازجمله دکتر حامد روزبهانی، جراح عمومی و وکیل دادگستری که در گفتوگو با پالنا توضیح داد که طبق قوانین، مسئولیت پرداخت دیه در جرایم شبه عمد، فقط بر عهده خود مرتکب است.

وی افزود: «بهطور خاص، جرایم قصور پزشکی طبق قانون مجازات اسلامی به عنوان جرائم شبه عمد محسوب میشوند. در این راستا، فردی که مرتکب چنین جرمی میشود، موظف به پرداخت دیه است. طبق صراحت قانون، اطرافیان و بهویژه خانواده فرد مرتکب (در اصطلاح حقوقی «عاقله») مسئولیتی در پرداخت دیه ندارند.
در این وضعیت خاص که فرد (خانم دکتر محمدپور) به علت قصور پزشکی مرتکب جرم شبه عمد شده است، تنها خود او مسئول پرداخت دیه است و نه خانوادهاش.»
دکتر روزبهانی ادامه داد: «البته نکتهای که مطرح میشود این است که در صورتی که خود فرد (خانم دکتر) اموالی به نام خودش داشته باشد، دیه باید از آن اموال پرداخت شود. ممکن است اموالی که به نام ایشان است، در حال حاضر در اختیار خانوادهاش قرار داشته باشد، مانند خانهای که خانواده در آن سکونت دارند. اما مسئله این است که در این وضعیت، هیچگونه مسئولیتی برای خانواده در پرداخت دیه وجود ندارد. در نهایت، اگر خود فرد اموالی داشته باشد، دولت میتواند وارد عمل شود و از آن اموال دیه را مطالبه کند. بهعبارتدیگر، طبق قانون مجازات اسلامی، در جرایم شبه عمد، مسئولیت پرداخت دیه بهطور قطعی بر عهده مرتکب است و اطرافیان او هیچگونه مسئولیتی در این زمینه ندارند.»
این وکیل دادگستری در پاسخ به سوالی درباره مسئولیت حقوقی دستیاران تخصصی رشتههای پزشکی گفت: «فردی که عملی را انجام میدهد، طبیعتاً در قبال آن عمل از نظر حقوقی مسئولیت دارد و نمیتوانیم صرفاً بگوییم چون رزیدنت بوده و هنوز متخصص نشده است، هیچ مسئولیتی ندارد. به هر حال، رزیدنت قسمتی از درمان از جمله تجویز دارو یا انجام جراحی را انجام میدهد. بنابراین، از نظر حقوقی مسئولیت شامل رزیدنت نیز میشود. اما اگر رزیدنت عملاً هیچ اقدامی انجام نداده باشد و در اصطلاح حقوقی هیچ مباشرتی در انجام نداشته باشد، نمیتوانیم مسئولیت را به او نسبت بدهیم.»
وی افزود: «رزیدنتها در واقع پزشکانی هستند که بخشی از درمان را انجام میدهند و نمیتوانیم به طور مطلق بگوییم که هیچ مسئولیتی ندارند. اگر قرار باشد هیچ مسئولیتی نداشته باشند، پس عملاً باید هیچ کاری نکنند. بیمارستانهای دولتی، بهویژه در کشیکهای شبانه، شرایط خاصی دارند؛ مثلاً در ساعت دوازده شب تا هشت صبح ممکن است چندین زایمان انجام شود. در این شرایط، یک اتند نمیتواند تمام کارها را انجام دهد و قطعاً از رزیدنتها نیز برای کمک استفاده میشود. به همین دلیل، نمیتوانیم به طور مطلق بگوییم که رزیدنت هیچ مسئولیتی ندارد.»
دکتر روزبهانی تصریح کرد: «ازطرفی اینکه بگوییم تمام مسئولیت بر عهده استاد یا اتند است که در کشیک حضور دارد، قضاوت ناعادلانهای است. در گزارشی که پالنا در مورد خانم دکتر محمدپور منتشر کرد، اشاره شده که ایشان به موقع به رده بالاتر از خودش اطلاع نداده بود و به همین خاطر مقداری قصور برای ایشان در نظر گرفته شده است. رزیدنتها که در کشیک هستند، اولین افرادی هستند که بیمار را میبینند و اگر مسئولیتی بر عهدهشان نباشد، میتوانند با اطلاعدادن به اتند یا ثبت این مسئله که به موقع اطلاع دادهاند، مسئولیت خود را کم کرده یا حذف کنند. اما در عمل، بسیاری از اوقات رزیدنتها به تنهایی اقدام میکنند و حتی اطلاع هم نمیدهند. در این شرایط، به نظر میرسد که مسئولیت باید به رزیدنت نیز تعلق گیرد. به همین دلیل، در مواردی که رزیدنت اطلاع نمیدهد و اقداماتی انجام میدهد، منطقی است که مسئولیت را شامل او هم بدانیم.»
پایان پیام/
نظر خود را بنویسید