گفتمانهای معیوب و چالش‌های نظام آموزش سلامت
دولت اضافه بر وظیفه ذاتی خود در مراقبت از بیماران بسیار فقیر، بیماران اورژانس و بیماران ناتوان مزمن، وظیفه مهم‌تری دارد که برای کل سلامت برنامه‌ریزی کند و با گفتمانهای معیوبی که همه به آن عادت کرده‌اند، به مقابله برخیزد.
برخی از گفتمان‌هايي كه همه از مردم و مسئولين و پزشكان به آن عادت كرده‌ايم و دولت با كمك انجمن ها، نقش محوري در اصلاح آنها دارد به قرار زير هستند:
گفتمان كميت به جاي كيفيت؛ هميشه و همه جا، تنها و تنها صحبت از كميات مي‌كنند. چقدر، كجا باش، چند امتياز بگير، پول چقدر بگير و....هيچ صحبتي در مورد كيفيت كار نميشنوي. در طول ۳۰ سال حتي يك بار از من در مورد كيفيت كارم و اينكه چرا اين يا آن تجويز را كرده‌ام كسي سوال نكرد. تا كيفيات مناسبي وجود نداشته باشد چه چيزي آموزش داده خواهد شد؟ به‌جز انجمن‌هاي پزشكي چه كسي مي‌تواند در مورد كيفيات كارهاي تخصصي و اخلاقيات انجام آنها دولت را ياري كند؟
گفتمان نظارت اساسا در سيستم سلامت ما جايي ندارد. شكايت هست اما نظارت نيست. نظارت كه مستلزم تشويق و تنبيه است وجود ندارد. تنها شكايت وجود دارد. نظارت مستلزم ثبت و ضبط اطلاعات پزشكي است. بنابراين طب را مستند و قابل نظارت مي‌كند. دانشگاه حق دارد و بايد بر كيفيت آموزش نظارت كند و دولت بايد تمام هزينه‌هاي آن را بپردازد. جز از طريق همكاري انجمن‌ها چگونه مي‌توان بر بر كار پزشكي نظارت كرد؟
گفتمان ديگري كه به آن عادت كرده‌ايم عدم وجود سيستم علمي مديريت و عزل و نصب آكادميك است. سيستمي كه بتواند آن را به انتخاب طبيعي كه قرن‌ها در حوزه‌هاي علمي ما و در تمام دانشگاه‌هاي دنيا جريان داشته و دارد نزديك كند و از عزل و نصب اداري و از بالا اجتناب نمايد.
به علاوه نكته مهم‌تر آن است كه تا زماني كه مديريت علمي در سطح بخش و گروه استقلال مالي نداشته باشد و حرف اول را در خرج كردن منابع نزند، اين مديريت به سامان نخواهد رسيد.
گفتمان سكون وضعيت ديگري است كه به آن عادت كرده‌ايم. آموزش پزشكي در تمام دنيا بين المللي است. دستياران و دانشجويان مي‌توانند دوره‌هاي چرخشي در هر بخشي داشته باشند. فراخوان براي استخدام هييت علمي بين‌المللي است. عربستان سعودي بسياري از پوزيشن هاي فلو شيپ در اروپا و امريكا را از سال‌ها پيش رزرو كرده و در سنتي‌ترين شهرهايش هم اساتيد امريكايي مشغول كار هستند. همه جاي دنيا بهترين‌ها از هر كشوري را استخدام مي‌كنند.
همه در حال چرخشند در حالي كه در كشور ما حتي در يك دانشگاه هم بين دو بيمارستان چرخش استادان و دستياران وجود ندارد. هر مسافرت علمي به خارج هم بلافاصله به يك مهاجرت اجتماعي تبديل مي‌شود.
به اعتقاد من راه‌حل به معناي سرنخ و اولين اقدامي كه در بهبود آموزش مي‌توان انجام داد، تنها تقويت سيستم تمام وقتي هيات علمي جوان دانشگاهي است. به نحوي كه كليه احتياجات اين گروه كاملا برآورده گرديده، يك سيستم كاملا مدرن دانشگاهي پرداخته شود ولو ابتدا در بخش‌هاي محدودتري!
اين اقدام با پيروي از الگوي "نطفه و مدل" هم الگويي براي تحول نظام سلامت پديد خواهد آورد و هم اين نطفه را در داخل سيستم معيوب سلامت به تدريج رشد خواهد داد.
من بعد از نزديك ۳۰ سال كار هيات علمي شهادت مي‌دهم پزشكان و متخصصان جوان ما از هيچ نقيصه ديگري بيش از معايب سيستم آموزشي رنج نمي‌برند و هيچ چيز بيش از اصلاح اين معايب ايشان را به ادامه كار در داخل كشور ترغيب نخواهد كرد.
پایان پیام/
نظر خود را بنویسید