پزشکان در تشخیص و درمان از آنچه برای بیمار لازم است فراتر می‌روند تا مطمئن باشند که موارد محتمل ولو ناشایع را از دست نداده‌اند. آنها ممکن است بعضا دست به اقدامت مورد خواست بیمار بزنند، در حالی که شاید نیازی به آنها نباشد تا رضایت بیمار را جلب کنند. به همین جهت پزشکی تدافعی منجر به "بیش آزمایشی" و "بیش درمانی" می‌شود تا از هر عارضه نامحتملی جلوگیری شود و همچنین از عصبانیت بیمار پیشگیری شود.

وجه دیگر پزشکی تدافعی زمانی است که پزشک از پذیرش درمان بیماران با خطر بالا امتناع می‌کند. آنها بیماران را به گونه‌ای دست‌چین می‌کنند تا دارای بهترین پیش آگهی باشند یا به دنبال تخصص‌هایی می‌روند که کمترین میزان ریسک شکایت را داشته باشند. به این ترتیب نخبگان وارد رشته‌هایی نخواهند شد که نیاز بیشتری به علم و مهارت دارد.

علل روی آوردن به پزشکی تدافعی

1-پرهیز از گیر افتادن در شکایت

2-رسیدن به استانداردهای جدیدی از مراقبت

3-بیمار و همراهانش درخواست دارند که هر چه امکان دارد برای بیمار انجام شود

4-چسبیدن به استانداردهایی که مورد نظر بیمار است و هر نتیجه بد به منزله اشتباه پزشک است

5-عدم رضایت پزشک به خطر کردن روی مسائل مالی

6-پرهیز از اشتباه احتمالی

7-صیانت از اعتبار و شهرت پزشکی

8-ترس از دوباره مورد شکایت واقع شدن

9-مشاهده مشکلات همکارانی که مورد شکایت واقع شدند

10-تبعیت از دیگر همکاران در بهره گیری از این روش

 

مثال‌هایی از پزشکی تدافعی

درخواست آزمایشی که واقعا مورد نیاز نیست، یک تلاش ساده برای ثبت نتیجه آن در پرونده، یک اقدام تدافعی پزشکی است که توسط بسیاری از پزشکان انجام می‌شود. "پزشکی تدافعی" اغلب پاسخگوی این سوال بیماران است که:" چرا پزشک من اینقدر برای من آزمایش می‌نویسد؟"

یک پزشک اورژانس بیمار ضربه سر را ویزیت می‌کند و هیچ موردی در تایید هماتوم اپیدورال نمی‌بیند و قاعدتا می‌تواند بیمار را بدون انجام سی تی اسکن مغز ترخیص کند. با این حال برای از دست ندادن کوچکترین ریسک تشخیصی و پیشگیری از شکایت، بیمار را برای سی تی می‌فرستد.

هزینه‌های پزشکی تدافعی

پزشکان و مراکز درمانی نه تنها مسائل قانونی خود را پوشش خواهند داد بلکه با انجام آزمایشات و اقدامات اضافی مقادیر بیشتری از درآمد را خواهند داشت.

پزشکانی که در تخصص‌های پرخطر به لحاظ قانونی فعالیت می‌کنند بیشترین افرادی هستند که به صورت تدافعی بیمار می‌بینند. تحقیق در سال 2005 نشان داده که نزدیک به 93 درصد آزمایشات درخواستی، داروهای تجویزی یا اقدامات انجام شده برای بیماران بیش از آنکه برای حفاظت از بیمار انجام شده باشد، برای محافظت از پزشک انجام شده است.

پزشکی تدافعی سهم عظیمی در افزایش هزینه‌های سلامت دارد. در آمریکا سالانه تا 850 میلیارد دلار به هزینه های سلامت اضافه می‌کند که تقریبا 3/1 کل هزینه سلامت در آمریکاست.

خطرات پزشکی تدافعی

بیش درمانی با آنتی بیوتیک‌ها می‌تواند ناشی از پزشکی تدافعی باشد که در نهایت برای هر بیماری خطرناک خواهد بود. والدین در هنگام سرماخوردگی فرزندشان انتظار تجویز آنتی بیوتیک از پزشک دارند و پزشک در حالی که می‌داند نیاز به آن نیست در مقابل اصرار آنها اقدام به تجویز آنتی بیوتیک می‌کند. به این ترتیب باکتری‌های فلور نرمال کودک از بین می‌روند در حالی که باکتریهای مقاوم باقی می‌ماند و در صورت تکرار این امر به سمت ایجاد گونه‌های باکتری‌های مقاوم به چند آنتی بیوتیک می‌رویم که می‌توانند منجر به آسیب‌های سلامت به ویژه در افراد مستعد شود.

مثال‌های متعددی از این دست وجود دارد. در مورد سرطانهای پروستات که رشد کند دارند درمان نگاه- انتظار، درمان مناسبی است ولی اغلب به علت اصرار بیمار مبنی‌بر جراحی انجام نمی‌شود. درمان پروسجرال انجام شده قطعا بدون ریسک نخواهد بود.

به این ترتیب می‌بینیم که پزشکی تدافعی و هر آنچه که باعث آن شده است، به‌ویژه هجمه حیثیتی به جامعه پزشکی و مخلوط و مخدوش کردن مرز بین خطای پزشکی یا قصور با عوارض، درنهایت منجر به افزایش هزینه‌های درمان می‌شود. افزایش هزینه‌هایی که سوای بخش مادی آن در سطح سلامت فرد و جامعه نیز تاثیر خواهد گذاشت.