به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، رضا ملک‌زاده گفت: نکته مهم در بیماری کبد چرب و هپاتیت مزمن ناشی از آن NAFLD ) وNASH ) آن است که عوارض جدی این بیماری، فقط کبد را درگیر نمی‌کند ؛ بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، حتی ممکن است تا آخر عمر با مشکل کبدی جدی مواجه نشوند، اما می‌توانند مستعد ابتلاء به فشار خون بالا، قند خون، سکته‌های قلبی و مغزی و نارسایی کلیه شوند؛ تا آنجا که مهم‌ترین علت مرگ مبتلایان کبد چرب، سکته‌های قلبی و مغزی است و بیماری کبد چرب سهم عمده‌ای در سکته‌های قلبی و مغزی و در نتیجه، مرگ‌های زودرس دارد. طبق آمار، ۶۴ درصد افرادی که بر اثر این بیماری‌ها در کشور فوت می‌کنند، کمتر از ۷۰ سال دارند و ۲۲ درصد آن‌ها زیر ۵۰ سال هستند و دچار مرگ خیلی زودرس می‌شوند!

رئیس پژوهشکده بیماری‌های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: وجود چربی در کبد طبیعی است، اما اگر میزان چربی کبد، بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کل کبد شود، فرد به بیماری کبد چرب دچار شده است؛ یعنی حالتی که کبد در شکستن چربی‌ها دچار مشکل شده و در نتیجه، چربی در کبد رسوب می‌کند. علت اصلی بروز کبد چرب غیرالکلی استعداد ژنتیکی، بی‌تحرکی، پرخوری و چاقی است.

وی افزود: بیماری کبد چرب و هپاتیت مزمن ناشی از آن " NAFLD , NASH " یک بیماری مزمن است و ظهور علائم بالینی آن در افراد مبتلا بیش از ۳۰ سال طول می‌کشد؛ با این حال، در برخی از بیماران، می‌تواند به نارسایی کبد "سیروز" یا کارسینوم سلول‌های کبدی منجر شود.

ملک‌زاده گفت: مطالعات موجود از نمونه‌های بیوپسی کبدی نشان می‌دهد که نارسایی کبد "سیروز" در حدود ۲۵ درصد از بیماران مبتلا به NASH ایجاد می‌شود، سالانه ۱۰ هزار نفر در ایران مبتلا به نارسایی کبد "سیروز" می‌شوند که از این میان ۵ هزار نفر جان خود را از دست می‌دهند.هم اکنون، NASH در ایران، شایع‌ترین علت بیماری کبد است و پیش‌بینی می‌شود شیوع آن در آینده افزایش یابد.

معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با ابراز تأسف از از اینکه سهم سیروز کبدی ناشی از کبد چرب غیرالکلی که عمدتاً به دلیل پرخوری، بی‌تحرکی و چاقی رخ می‌دهد، در بروز نارسایی مزمن کبدی رو به افزایش بوده و بار سیروز ناشی از بیماری کبد چرب غیرالکلی، در ایران بسیار بالاتر از سیروز ناشی از هپاتیت مزمن سی یا بی است، اضافه کرد: این مساله می‌تواند موجب نگرانی از افزایش تعداد افراد نیازمند پیوند کبد یا مرگ‌های ناشی از این بیماری در آینده شود.

وی به عنوان نمونه به آمار مرگ‌های ناشی از نارسایی کبد هر دو جنس در ایران طی سال ۹۶ اشاره کرد و گفت: در سال ۹۶، پنج هزار و ۴۰۰ نفر در کشور، بر اثر بیماری‌های مزمن کبدی جان خود را از دست دادند که از این مجموع، چهار هزار نفر شامل سه هزار فرد "۵۶ درصد" زیر ۷۰ سال و یک هزار نفر "۱۹ درصد" زیر ۵۰ سال بوده و دچار مرگ زودرس و خیلی زودرس شدند.

ملک‌زاده با اشاره به ۳۲ هزار مرگ زودرس سالانه ناشی از بیماری‌های گوارش و کبد در ایران "۵۹ درصد زیر ۷۰ سال و ۱۷ درصد زیر ۵۰ سال"، سهم سیروز کبدی را از میان این مرگ‌ها شامل بیش از پنج هزار مورد در سال برشمرد و گفت: متأسفانه ۶۴ درصد مرگ‌های ناشی از سیروز کبدی زیر ۷۰ سال و ۲۲ درصد نیز زیر ۵۰ سال هستند.

رئیس پژوهشکده بیماری‌های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: آنچه در نتایج تمام مطالعات مرتبط با بیماری قابل کنترل کبد چرب غیرالکلی، به شکلی مشهود به اثبات رسیده، ارتباط قوی چاقی به‌ویژه چاقی شکمی با ابتلاء به این بیماری است؛ به طوری که ۷۰ درصد بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی را افراد چاق تشکیل می‌دهند که البته دیابت و بالا بودن چربی‌های خون نیز از علل زمینه‌ای بیماری است.

وی تصریح کرد: خطر بروز کبد چرب غیرالکلی با افزایش چاقی بسیار جدی است و این درحالیست که متأسفانه چاقی در ایران طی ۲۰ سال گذشته به سرعت افزایش یافته است. هم اکنون ۲۹ میلیون ایرانی دارای چاقی و اضافه وزن هستند و ۸۵ درصد ایرانی‌ها تحرک کافی ندارند.

ملک‌زاده با اشاره به تازه‌ترین مقاله جهانی منتشر شده درنیچر در خصوص روند افزایش شاخص توده بدنی در ۲۰۰ کشور جهان که وی و محققانی از پژوهشکده گوارش و کبد این دانشگاه نیز در آن مشارکت داشته‌اند و نتایج آن از پیشی گرفتن شیوع چاقی در روستاها به نسبت شهرهای جهان خبر می‌دهد، شیوع چاقی در ایران به‌ویژه در روستاها و عمدتاً در بین زنان روستایی را نیز به شدت، نگران‌کننده خواند.

معاون وزیر بهداشت گفت: میزان مصرف غذای روزانه مردم کشور ما بیشتر شده است؛ به طوری که سرانه مصرف کالری هر ایرانی از دو هزار کالری در روز در چند دهه قبل به سه هزار و ۱۰۰ کالری رسیده که از متوسط جهانی حدود ۵۵۰ کالری بیشتر است و بالطبع، این ۳۰ تا ۳۵ درصد کالری اضافی به صورت چربی در بخش‌های مختلف بدن از جمله کبد رسوب می‌کند.

وی یادآور شد: ۲۰ درصد افرادی که کبد چرب دارند، لاغر هستند اما چاقی شکمی دارند که علت بدترین نوع کبد چرب غیرالکلی است، چاقی شکمی، عمدتاً علت ژنتیکی دارد و مبتلایان به آن باید حتماً دارو مصرف کنند.

ملک‌زاده پیشگیری و کنترل بیماری NASH در ایران را بسیار مهم دانست و تاکید کرد: کاهش پرخوری و افزایش تحرک، دو نیاز بسیار ضروری برای سلامت کبد ایرانیان است و با رعایت این دو نکته می‌توان بیماری‌های کبدی را تا حد زیادی کنترل کرد، اهمیت کنترل اضافه وزن در افراد به اندازه‌ای است که آسیبی که چاقی به کبد می‌زند بیشتر از آسیب هپاتیت سی به کبد است.

رئیس پژوهشکده بیماری‌های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: داشتن شکم بزرگ علامت مشهودی برای ابتلاء به بیماری کبد چرب است؛ اما در اغلب بیماران علائمی همچون خستگی، احساس ضعف، تهوع، گیجی و نداشتن تمرکز، احساس درد در قسمت راست و بالای شکم، بزرگ شدن کبد، کاهش وزن و در صورت ابتلاء به سیروز کبدی علائمی چون زردی پوست و چشم‌ها، نارسایی کبدی، خون‌ریزی داخلی، کاهش وزن ماهیچه‌ها نیز مشاهده می‌شود.

وی معاینات بدنی شامل بررسی وضعیت شکم، بررسی سابقه علائمی مانند خستگی، کاهش اشتها و کاهش وزن و سایر علائم ابتلاء به کبد چرب، تست‌های خونی "تست آنزیم‌های کبدی که همیشه اولین راه تشخیصی بیماری کبد چرب است" و سونوگرافی کبد را از جمله راه‌های تشخیص بیماری برشمرد.

ملک‌زاده گفت: مهم‌ترین درمان کبد چرب غیرالکلی کاهش وزن، پرهیز از پرخوری، افزایش تحرک بدنی و ورزش منظم است، نتایج مطالعات علمی نشان داده است که مصرف مستمر و همزمان استاتین‌ها و آسپرین، روند بیماری را در مبتلایان به کبد چرب کُند می‌کند.

به گزارش ایرنا معاون تحقیقات وزیر بهداشت در پایان درباره برنامه‌های مداخله‌ای وزارت بهداشت برای کنترل بیماری کبد چرب غیرالکلی، به برنامه کمیته بیماری‌های غیرواگیر اشاره کرد و گفت: وزارت بهداشت در راستای اجرای سیاست‌های پیشگیرانه و افزایش آگاهی افراد برای خودمراقبتی در برابر بیماری‌های غیرواگیر که هم اکنون سهم ۸۰ درصدی در بار بیماری‌ها دارند، تحقیقات ملی و فروملی "استانی" خود را از سال‌ها پیش آغاز کرده و می‌توان گفت اکنون ایران، نمای بسیار مناسب و شفافی از بیماری‌های غیرواگیر در کل استان‌ها را پیش رو دارد و می‌تواند برای پیشگیری از بیماری‌های شایع در استان‌ها سیاستگذاری جامعی داشته باشد و به این ترتیب تا ۵۰ درصد از مرگ‌های زودرس در کشور پیشگیری کند و ۱۰ سال به طول عمر افراد بیفزاید.