مصلحتگرایی کوتاهمدت در نظام سلامت
سیاستگذاری سلامت از سمت «روالمندی» به سمت «مصلحتگرایی» حرکت کرده و نتیجتا سیاستگذاری نیز «موردی» و «کوتاهمدت» شده است. سرایت عادت ناپسند سیاستمداران کلان در بحرانی نشان دادن فضای جامعه و حرکت در سایه عبارت «مقطع حساس کنونی»، به سیاستگذار سلامت باعث شده امروز او نیز عناوین مختلفی را در ظل «مصلحت اندیشی» بهانه قرار داده تا به جای اصلاح درست ساختار، پوششی از اصلاح را بر آن بیاندازد. افزایش ظرفیت برخی رشتههای پزشکی برای پاسخ به معضل سهمیهها از این دست است.
در دهههای گذشته، خطاهای عمدی و سهوی بسیاری در سیاستگذاری سلامت میتوان مثال زد و چه بسیار آزمون و خطاهایی که برای سلامت کشور هزینههای گزاف هم برجا گذاشته است. به نظر خطاهای سیاستگذاری ما در سلامت در سالهای اخیر با چهار دهه پیش تفاوت اساسی ندارد. بیشتر خطاها در دهه های پیش، ناشی از نبود پیروی از الگوهای سلامت و کمتجربگی سیاستگذاران بوده اما خطاهای سیاستگذاری در دهه ۹۰ در حالی رخ دادهاند که هم الگوهای موفق موجودند وهم سیاستگذاران این حیطه تجربه کافی را دارند. به این ترتیب در حالیکه ساختار سلامت کشور نه کمبود دانش داشته و نه کمتجربه بوده است باز هم شاهد خطاهایی از جنس دهه های قبل هستیم. مثال واضح این موضوع طرح تحول نظام سلامت است.
به وضوح مشخص است که متولیان سلامت کشور ما همواره بنابر مقتضیات مقطعی عمل کردهاند و در این مورد دچار نوعی روزمرگی شدهاند. به هر مسألهای رنگ و لعاب «مردم دوستی» و «قداست حرفهای» میزنند و با این شیوه خود را از پاسخگویی هم معاف میکنند.
کار سیاستگذار ایجاد مسیر و جاده درست است برای نیل به هدف، اما اینروزها به نظر میرسد همه در حال ساخت دیواری بزرگ از «مصلحت» بر سر مسیر سلامت هستند. خشت خشت این دیوار، بدون برنامه، غیرکارشناسانه و اقتضایی بالا رفته و قطعا در آینده، موانع بزرگتری ایجاد خواهد کرد. ادامه شیوه سهمیه بندی ورود به مقاطع مختلف رشتههای پزشکی از این دست است.
بدیهی است که هیچ سیستمی بر اساس تصمیمهای کوتاه مدت رشد نخواهد کرد. اینچنین تصمیمات مصلحت اندیشانه، غیرکارشناسانه و کوتاهمدت، نه تنها بیثباتی به دنبال دارد و نیازهای بلندمدت سلامت کشور را تأمین نمیکند، که ضربههای بنیادین و جبران ناپذیری را بر کالبد نیمه جان سلامت وارد میسازد.
نگارنده این سطور معتقد است پیش از آنکه خیلی دیر شود، متولیان سلامت با بکارگیری خرد جمعی و کارشناسانه دست از تصمیمات کوتاه مدت، مصلحت اندیشانه و اقتضاگرایانه برداشته و به احیای این کالبد نیمه جان اهتمام نمایند.
پایان پیام/
نظر خود را بنویسید