به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، عبدالحسین خسروپناه در "بیست‌ونهمین جشنواره تحقیقات و فناوری علوم پزشکی رازی که صبح امروز دوشنبه ۲ بهمن در دانشگاه علوم‌پزشکی ایران برگزار شد گفت: علم و دانش مبتنی بر عقلانیت است، تفاوت انسان و حیوان در "داشتن" و "نداشتن" آگاهی نیست، زیست زنبور عسل از آگاهی این حیوان حکایت می‌کند و علم این موجود غریزی است‌. اگرچه علم زنبور عسل غریزی است؛ اما علم انسان عقلانی است و به دلیل عقلانی بودن "تمدن‌ساز" است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص علم عقلانی گفت: منظور از علم عقلانی این است که مبتنی بر عقل نظری، عقل عملی، عقل برنامه‌ریز و عقل آخرت‌اندیش باشد. اگر علم مبتنی بر عقول عملی، برنامه‌ریز، آخرت‌اندیش و نظری باشد، علمی است که مورد تعبیر قرآن است.

وی در خصوص تفاوت "علم جدید" و "علم سنتی" افزود: علم در قرون وسطی مبتنی بر عقل آخرت‌اندیش بود و عقل عملی، عقل نظری و عقل برنامه‌ریزی اعتقادی نداشت. این در حالی است که علم دوران جدید به عقل نظری، عقل عملی و عقل برنامه ریز اعتقاد دارد اما به عقل آخرت‌اندیش بی‌اعتقاد است‌، اگرچه علم دنیای مدرن و علم سنتی به برخی از عقول اعتقاد ندارند اما علم حکمی مبتنی بر چهار عقل نظری، عملی، برنامه‌ریز و عقل آخرت‌اندیش است، در هم تنیدگی علم، فناوری و فرهنگ اهمیت دارد، بررسی‌ها بیانگر این است تمام صنایع با تمام علوم و فرهنگ پیوند دارند و این فرهنگ می‌تواند متعلق به عامه مردم یا قشر خاصی از جامعه باشد.

خسروپناه با بیان اینکه دو مولفه "پیشگیری" و "درمان" جزو وظایف اصلی علوم پزشکی محسوب می‌شوند گفت: هنگامی این وظیفه موثر واقع می‌شود که با سبک و زیست مردم ارتباط داشته باشد. اگر بهترین فناوری درمانی را به یک منطقه جغرافیایی منتقل کنید اما متخصصان پزشکی حوزه با زیست مردمان آن منطقه جغرافیایی آشنا نباشند آن فناوری اثرگذار نخواهد بود.

وی با اشاره اهمیت فناوری های علوم فنی و مهندسی اظهار کرد: برخی از روش‌های درمانی با کمک فناوری‌های نوین علوم فنی مهندسی ممکن است، در هم تنیدگی علوم پزشکی و فناوری‌های فنی مهندسی یک تهدید انسان‌شناختی دارد، با استفاده از فرهنگ می‌توانیم از این تهدید انسان شناختی جلوگیری کنیم. با توجه به فرهنگ می‌توانیم بگوییم که پزشکان مانند حکیم هستند و به واسطه حکیم بودن خود با بیماران ارتباط انسانی برقرار می‌کنند.

پیوند علوم‌پزشکی با انسان‌شناسی اهمیت دارد

خسروپناه گفت: پیوند علوم پزشکی با انسان شناسی اهمیت دارد، انسان پوزیویستی، انسان اگزیستنسیالیستی و انسان حکمی به عنوان انسان‌شناسی محسوب می‌شوند. نظریه‌های پرستاری مبتنی بر نظریه‌های پوزیتیویستی و اگزیستنسیالیستی است. اگر نظریه‌های حکمی در نظریه‌های پرستاری ساری و جاری شود به طور قطع نظریه پرستاری فقط به نظریه پوزیتیویستی و اگزیستانسیالیستی توجه نمی‌کند بلکه سیار نظریه‌ها را در کانون توجه قرار می‌دهد. به طور قطع نظریه‌های انسان‌شناسی در علوم پزشکی اثرگذار هستند، انسان‌ها با شبکه از نیازها روبرو هستند که این نیازها سبب می‌شوند تئوری‌های انسان‌ها تغییر کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: ضرورت نگرش به حکمرانی پیشرفت پزشکی باید در کانون توجه قرار گیرد، برگزاری همایش‌های مانند همایش رازی به توسعه علوم پزشکی کمک می‌کند. حکمرانی مانند یک بسته است که از سیاستگذاری تا تصدی‌گری را دربرمی‌گیرد. اگر به بسته حکمرانی در حوزه توسعه پزشکی بی‌توجه باشیم گاهی اوقات تحقیقات متخصصان حوزه علوم پزشکی بی‌نتیجه باقی‌می‌ماند. گاهی اوقات وزارت سمت که متصدی واردات و صادرات را بر عهده دارد باید تصمیم خود منجر می‌شود که نتیجه سال‌ها تحقیق و پژوهش یک پژوهشگر بی‌ثمر شود.