به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، علی اکبر حقدوست در پنجمین کنگره سلامت مردان به تشریح موضوع سرآمدی و مرجعیت علمی پرداخت و با تاکید بر وجود تعالی علمی به عنوان اولین مرحله از استعداد برتر گفت: برای تعریف و تشریح مرجعیت علمی، در ابتدا باید بدانیم که در سرآمدی علمی کجا قرار داریم و نقش تک تک رشته ها و افرادی که دلسوزانه به دنبال تعالی کشور هستند، چیست؟ قبل از اینکه وارد مباحث عملیاتی شوم، بهتر است راجع به تعاریف مرتبط صحبت کنیم. ما برای تعالی علمی یک نردبان داریم که از پله های پایین تر آغاز شده و به پله های بالاتر می رسد، اولین پله این نردبان، استعداد برتر است.

 

وی افزود: استعداد برتر یک نعمت خدادادی است که طبیعتاً مانند سایر نعمت‌ های الهی در بین انسان ها به طور یکسان توزیع نشده است و عده ای در این توزیع در قسمت مثبت قرار دارند، لذا میزان توانایی دریافت ذهنی بالاتری دارند که البته معنی استعداد برتر در سه دهه اخیر بسیار زیاد بوده است و اگر چه قبلا فقط مفهوم آی کیو مدنظر بود، اما حالا وقتی کسی باهوش تر است، مشاهده شده که قدرت بیان بهتری دارد، محاسباتش سریع تر است و تداعی معانی آن نیز بهتر خواهد بود و در نتیجه رفتارهایی که یک استعداد برتر از خود بروز می دهد متفاوت است، لذا نمی‌ توانیم با یک تست به سادگی، برتر بودن استعداد شخصی را مشخص کنیم، زیرا ممکن است فردی در سایر استعدادها متوسط و حتی پایین تر از متوسط باشد ولی استعداد هنری اش بسیار بی نظیر باشد.

 

معاون آموزشی وزارت بهداشت ادامه داد: قبلا این تفکر وجود داشت که استعداد و IQ بعد از ۲۰ سالگی رشد نمی ‌کند، اما تئوری‌ های جدید ثابت کردند که ممکن است تا ۳۰ و حتی ۴۰ سالگی هم زمان پرورش استعداد و تبلور استعدادها فراهم شود و استعدادهای فرد بالا برود، قبلاً روی EQ کمتر حساب باز می‌ شد و این روزها ثابت شده کسانیکه در رشته‌ های مختلف هنری، اقتصاد، مدیریت و همه فیلدها توانمندتر هستند، در سطح دنیا کسانی هستند که می توانند ارتباط بهتری برقرار کنند، بهتر سخن بگویند و بهتر بنویسند، این مفاهیم نشان می‌ دهد که علاوه بر IQ به EQ نیز نیاز داریم و باید توجه داشته باشیم که حتی EQ فیزیکال نیز مهم است، زیرا بدنی که سالم نیست و خسته است مشکلات متعدد هم دارد و نمی ‌تواند از استعدادش به صورت بهینه استفاده کند.

 

حق‌دوست گفت: لازم است استعدادهای برتر شناسایی بشوند و پرورش یابند، در برخی از کشورها نقش‌ هایی طراحی کرده ‌اند تا ظرف ۴۰ سال میانگین IQ جامعه را بالا ببرند، این طرح ها اجرا شده و اثرات آن نیز مشخص شده است، لذا وظیفه ما این است که سعی کنیم آدم های با استعداد جامعه مان را شناسایی کنیم و آنها را ارتقا دهیم، اما باید به این موضوع نیز توجه داشت که یک استعداد برتر به تنهایی نمی ‌تواند کاری کند و زمان یک استعداد برتر می ‌تواند اثرگذار باشد که در یک مجموعه قرار گیرد تا افرادی با ضرایب هوشی متعدد، نقش های مختلفی را ایفا کنند و به مقصد برسیم.

 

وی اظهار کرد: اگر نخبه ای تلالو ویژه و منحصر به فرد ایجاد کند به سطح سر آمدی ارتقا یافته است، ما در جامعه می‌ توانیم نخبگان متعددی داشته باشیم، حتی ممکن است کارگر کارخانه در جایی که قرار گرفته است به واسطه استعداد خدادادی و تجربه ای که کسب کرده و دانشی که آموخته بتواند در خط تولید، تغییر قابل ملاحظه ای ایجاد کند و به مرحله نخبگی دست یابد، اما قطعاً نمی تواند سرآمد باشد، زیرا سرآمدی یک فاز برتر از نخبگی است و این فرد باید حتماً یک ویژگی منحصر به فرد داشته باشد.

 

معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: اگر سرآمدی به مقطعی برسد که مرزهای زمان و مکان را در نوردد و پیامی برای جامعه جهانی داشته باشد که به نام او مستند شود و وی را صاحب سبک گرداند، وارد مرحله مرجعیت می شود، بنابراین اگر به معنی دقیق به موضوع نگاه کنیم فردی که مقالات زیادی دارد یا یک مجموعه ای خیلی بزرگ را تاسیس کرده است و یا فردی که در یک رشته خاصی، یک جراحی منحصر به فرد راه انداخته است، اگرچه برای جامعه بسیار ارزشمند و مغتنم است، اما حتماً و قطعاً چنین فردی مرجع نیست، زیرا برای ورود به مرحله سرآمدی و مرجعیت صرفاً دانش و تولیدات علمی و پیام ها و تئوری پروری ها کافی نیست، بلکه الگو شدن مطرح است و الگو بودن همراه با حرفه ای بودن و اثرگذاری در جامعه شکل می گیرد.

 

حق‌دوست ادامه داد: بعد از سطح موسسه ‌ای به سطح رشته ‌ای می ‌رسیم و گاهی اوقات در یک رشته خاص، زنجیره ایجاد شده است و موسسات خاصی شکل گرفتند که از ترکیب آنها سرآمدی ایجاد شده است، به طور مثال، ۱۰ مرکز در زمینه ناباروری در کشور کار می‌ کنند و همه در حد خود سرآمد هستند، اما از ترکیب آنها مجموعه بسیار قوی ایجاد می ‌شود و در این حالت لایه و حصار موسسه‌ ای از بین می‌ رود و به سطح رشته ‌ای ارتقا می یابیم.

 

وی تصریح کرد: در زمینه انرژی اتمی نیز اتفاقی که رخ داده و باعث افتخار ماست، این است که مملکت ما و خلاقیتی که در انرژی هسته ‌ای داریم، در یک موسسه خلاصه نشده بلکه بسط پیدا کرده و ما در حوزه رشته ‌ای پیشتاز هستیم، لذا در صورت هماهنگ بودن سیستم در حوزه سرآمدی رشته ای، به سطح علمی دست خواهیم یافت که در آن چندین رشته و لاین مرتبط به گونه ‌ای شکل می گیرد که از تولیدات ساده تا پیش نویس یک مقاله و آموزش پیشرفته علمی را شامل می شود و در نهایت افتخار سرآمدی علمی یک رشته می ‌تواند منجر به مهاجرت علمی و تولید کتب مرجع شود و به این ترتیب تئوری پروری های جدید و هدایت مسیر علمی جهان توسط یک موسسه و مجموعه شکل می ‌گیرد و معنی عمیق رهیافت همگرایی تبلور می ‌یابد.

 

معاون آموزشی وزارت بهداشت با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب و اسناد بالادستی، تصریح کرد: طبق بیانیه گام دوم انقلاب و بر اساس اسناد بالادستی، ایران کشوری آرمان‌ خواه است که به سمت اهداف بسیار بزرگی در حرکت است، لذا یک مدیریت ویژه و برآیند حرکت به سمت و سوی هدفمند و به شکل منعطف می طلبد تا بتوانیم به قله های برتری دست یابیم و در این راستا لازم است زبان فارسی، زبان مرجع علمی باشد، یعنی ما به سمت سطوح مرجعیتی که در ذهن داریم حرکت کنیم و این در صورتی است که از تعداد مقالات و سایت ها فراتر برویم و شرکت های دانش بنیان این مملکت، رشد کنند، زیرا درصد قابل توجهی از توانایی ها در شرکت های دانش بنیان حاصل می شود.

 

حق‌دوست خاطرنشان کرد: در وزارت بهداشت طبق تحقیقات عمیق در مستندات بالادستی، ساختار مفهومی شش بعدی شناسایی شده که برای ایجاد آن باید سه فرآیند در دانشگاه انجام شود تا این منشور شش وجهی شکل بگیرد. بعد اول، مرجعیت است که رهیافت همگرایی به عنوان بعد دوم به خوبی در آن وجود دارد و رهیافت همگرایی به منزله شروع کار است که در یک دانشگاه و موسسه علمی خوب، این بعد نهادینه شده و دیده می‌ شود و پیامش برای سطح جهان مخابره می شود.

 

وی افزود: بعد سوم ماموریت گرایی با نگاهی به آمایش سرزمینی است که بر اساس آن باید بپذیریم در دنیای امروز که بسیار گسترده است، هر دانشگاه فقط می ‌تواند در یک شاخه به سرآمدی برسد و مرجع باشد و در صورتی یک دانشگاه می تواند در این حوزه مدعی باشد که افرادی با توانمندی منحصر به فرد را در زمینه مورد نظر، آموزش داده باشد.

 

معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: بعد چهارم دغدغه ‌مندی است و باید افراد دغدغه مندی تربیت شوند که نسبت به جامعه بیگانه نباشند و معضلات اجتماعی و دردهای اجتماعی، انگیزه اصلی در دانشگاه ها باشند تا اساتید و دانشجویان، نقش موثری در جامعه ایفا کنند، لذا دغدغه مندی موضوع مهمی است که در سطح ایران و جهان وجود دارد و در این مورد واقعاً باید عملیاتی فکر کنیم و برنامه‌ریزی داشته باشیم. بعد پنجم نیز بین المللی فکر کردن است، ما باید بین المللی فکر کردن را از یک مفهوم ساده جذب دانشجوی خارجی یا استفاده از تدریس یا فیلم های آموزشی برخی از اساتید جهانی خارج کنیم، استانداردها و درک ما از مفهوم جهانی تغییر کند و دانشجویانی تربیت کنیم که بتوانند در سال‌های آتی در سطح جهانی بدرخشند.

 

حق‌دوست اظهار کرد: جهانی فکر کردن و بین ‌المللی اندیشیدن یعنی تاثیر گذاشتن بر مسیر حرکت علم در جهان و اگر ما نتوانیم انسان ‌هایی را تربیت کنیم که زبان جهان را بفهمند و تاثیر قابل ملاحظه ‌ای در آن بگذارند، اشتباه حرکت کرده ‌ایم، اگرچه دانشجویان و دانش ‌آموختگان ما باید خیلی کارهای متعددی انجام دهند، اما یکی از کارهایی که باید انجام شود و مغفول واقع شده و نگاه ویژه ‌ای می طلبد، توجه کردن به استانداردهای بین ‌المللی و پیشتازی در آن است.

 

وی اظهار کرد: آخرین بعد، مفهوم خرد ورزی و الهام بخشی است که باید در آن اخلاقیات را به معنای اعم و گسترده اش مدنظر داشته باشیم و برای آن برنامه داشته باشیم تا دیدگاه های معنوی و معنویت در دانشگاه‌ ها متولد شود، زیرا دانشگاهی که در آن دو رویی، سهل انگاری و بی نظمی موج می‌ زند، الهام ‌بخش نیست و نمی تواند محل انسان سازی باشد، لذا ما زمانی می توانیم بگوییم دانشگاه ما محل پرورش انسان است که وقتی وارد آن می شویم ایثار و نوع دوستی و احترام به بشریت و احترام به محیط زیست و کل کائنات تبلور پیدا کند، این مسئله زمانی متولد می‌ شود که زمینه تخلفات و ضد ارزش بودن را که منطبق با یک روح متعالی انسانی نیست از محیط بزداییم و زمینه تقویت مفاهیم متعالی را به وجود آوریم و اگرچه این مسائل در نگاه دینی ما وجود دارد، اما یک صحبت علمی و گسترده است که محدود به دین اسلام نیست و حتی افرادی که در ظاهر‌ به خدا اعتقادی ندارند، اگر انسان مغرضی نباشند به مفاهیم اخلاقی و نوع دوستی، نگاه محترمانه ای خواهند داشت.

 

معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: باید توجه داشت که بحث حکمت بنیان یک موسسه علمی از این هم فراتر می‌ رود و در شرایطی که بشر به عنوان فرمانده جهان به خودش اجازه می ‌دهد تا تمام دنیا را مسخر خود کند، باید دانشگاه جایی باشد که این دیدگاه را در جهت مثبت تغییر دهد.

 

به گزارش وب‌دا حق‌دوست در پایان اضافه کرد: هدف از این سخنان این بود که مفهوم مرجعیت را که مفهوم بسیار وسیع، اصیل و بلندی است، تشریح کنیم و کلمه مرجعیت را مصادره به چهار عنوان مقاله و محقق برتر بودن نکنیم و بسیار وسیع بنگریم و بدانیم زمانیکه مرجعیت علمی را به عنوان سیادت علمی در کشور نهادینه کنیم، می‌ توانیم به سطوح و وسعت آن آگاه باشیم و زیرساخت تشکیلاتی آن که مهمترین زیرساخت تشکیلاتی دانشگاه‌ ها است، از نظر سخت افزار، فرآیندها، امکانات و ورودی هایی که وارد آن می شود، اعم از پول، امکانات، دانشجو و استاد، همگی اینها به گونه‌ ای هدایت شوند که ۶ وجه مذکور در آنها تبلور یابد.