ایران، بهشت یا جهنم پزشکان؟
بارها و بارها از تریبونها و اشخاص حقیقی و حقوقی مختلف، گزارشها و صحبتهایی ارائه شده است مبنی بر اینکه ایران، بهشت پزشکان برای کار کردن است و تعرفهها در ایران نسبت به سایر کشورها خیلی بالاست و ... آیا به راستی اینچنین است؟
پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)؛
بارها و بارها از تریبونها و اشخاص حقیقی و حقوقی مختلف، گزارشها و صحبتهایی ارائه شده است مبنی بر اینکه ایران، بهشت پزشکان برای کار کردن است و تعرفهها در ایران نسبت به سایر کشورها خیلی بالاست و ... .
بارها و بارها از تریبونها و اشخاص حقیقی و حقوقی مختلف، گزارشها و صحبتهایی ارائه شده است مبنی بر اینکه ایران، بهشت پزشکان برای کار کردن است و تعرفهها در ایران نسبت به سایر کشورها خیلی بالاست و ... .
بر همین اساس تصمیم گرفتم به دور از هرگونه مغالطه و در نهایت انصاف و وجدان کاری و بر اساس مبانی علم اقتصاد سلامت، این مسئله را بررسی کنم. از همه خوانندگان این مطلب اعم از همکاران پزشکم و دیگر خوانندگان و دوستان غیرپزشکم خواهشمندم در پایان خواندن، با نهایت انصاف قضاوت کنند.
نکته بسیار واضحی در علم اقتصاد سلامت وجود دارد که جزو مبانی اقتصاد سلامت و به نوعی مطرحکننده ارزشگذاری آن جامعه برای سلامت است و آن نکته چیزی نیست جز مقایسه ارزش واحد سلامت در هر کشور با ارزشگذاری واحدهای ضرروی و پایهای مردم در همان کشور ازجمله قیاس با واحد خوراک، واحد پوشاک، واحد مسکن و ... که همه اینها مثل سلامتی جزو نیازهای لاینفک و ضرروری مردمان هر جامعه و کشوری هستند. نکته جالب این است که چون این قیاس یک مقایسه نسبی است، دانستن واحد پولی کشور و میزان GDP و سایر درآمدهای دولت مهم نیست. چون قرار است مقایسه بین نیازهای پایه در یک کشور با یک واحد پولی و یک GDP شکل بگیرد و در نهایت این مقایسه بین کشورهای مختلف هم انجام شود.
و اما تعریف هر یک از واحدها:
الف: واحد سلامت (که معادل هزینه ویزیت پزشک عمومی در نظر گرفته میشود.)
ب: واحد مسکن (که معادل میانگین هزینه قیمت یک متر مربع واحد مسکونی در پایتخت درنظر گرفته میشود.)
ج: واحد خوراک (معال هزینه یه وعده غذای متوسط و سالم.)
د: واحد پوشاک (معادل هزینه یک دست لباس برای پوشاندن بدن فرد با قیمت مطابق عرف)
ارزش گذاری واحد سلامت در ایران در سال ۹۸: حدود ۲۷ هزار تومن
ارزش گذری واحد خوراک سالم در ایران در سال ۹۸: حدود ۲۵ تا ۳۰ هزار تومن
ارزش گذاری واحد پوشاک در ایران در سال ۹۸: حدود ۱۵۰ هزار تومن
ارزش گذاری واحد مسکن در تهران درسال ۹۸: حدود ۱۱ میلیون تومان
یعنی در کشور ما بهطور نسبی، شرایط زیر حاکم است:
(یک واحد سلامت = یک واحد خوراک = یک پنجم واحد پوشاک = دوهزارم واحد مسکن)
اما در اکثریت قریب به اتفاق کشورهای دنیا اعم از کشورهای پیشرفته از لحاظ سیستم بهداشت مثل انگلیس، فرانسه، کانادا و امریکا و همچنین کشورهای همسایه از جمله ترکیه، عراق، پاکستان و حتی افغانستان این نسبتها کاملا متفاوت است.
برای جلوگیری از طولانی شدن متن، ارزشگذاری واحدها در کشور ترکیه را به عنوان مثال ذکر میکنم. وضعیت ارزشگذاری واحدها در بقیه کشورهای دنیا هم با یک جستوجوی راحت و سریع در اینترنت، به سادگی در دسترس است.
ارزش گذاری واحد سلامت در ترکیه در سال ۲۰۱۹: ۱۲۰ لیر
ارزش گذاری واحد خوراک سالم در ترکیه در سال ۲۰۱۹: حدود ۱۵ لیر
ارزش گذاری واحد پوشاک در ترکیه در سال ۲۰۱۹: حدود ۷۵ لیر
ارزش گذاری واحد مسکن در ترکیه در سال ۲۰۱۹: ۳۷۵۰ لیر
یعنی به طور کلی و میانگین در اکثر کشورهای دنیا اعم از همسایه و همقاره تا غیرهمسایه و غیرهمقاره، اعم از توسعهیافته و یا در حال توسعه، اعم از جنگزده و یا در صلح، نسبت زیر بین واحدهای ضروی هر جامعه برقرار است:
یک واحد سلامت = ۶ تا ۸ واحد خوراک = یک و نیم واحد پوشاک = 12 تا 15 هزارم واحد مسکن
حال این نسبت را با کشور خودمان یعنی ایران عزیز مقایسه کنید. به راستی و آیا در نهایت انصاف و وجدان، کشور ما بهشت پزشکان است؟ یا جهنم پزشکان؟
این قیاس به سادگی نشان میدهد که ایران بهشت پزشکان نیست و یکی از پایینترین تعرفهها و ارزشگذاریهای واحد سلامت، در ایران برقرار است.
یادم میآید این مطلب علمی را که بر اساس پایه و اساس مبانی اقتصاد سلامت است، به چند نماینده مجلس ارائه کردیم. در نهایت تعجب در پاسخ گفتند: «اگر تعرفههایتان اینقدر پایین است، پس چرا این همه پزشکان وضعیت اقتصادی خوب و چشمگیری دارند و وضعشان خوب است؟» یعنی اولا جواب استدلال علمی را که ندادند هیچ، به جای جواب دادن، سعی کردند آن ۱۰ درصد پزشک متمول اکثرا قدیمی و بالای ۵۰ سال را ملاک قرار دهند.
اما ما در پاسخ سوالشان گفتیم علتش این است که پزشکان ایرانی، لود کاری بسیاری دارند و عمدتا دو تا سه برابر همتای خودشان در سایر کشورها به لحاظ قیاس زمانی و ساعتی در ماه و تا ۴ تا ۶ برابر آنها به لحاظ تعداد مریض کار میکنند. یعنی علت وضع خوب آن ۵ تا ۱۰ درصد پزشکان، تعرفه مناسب نیست، بلکه ساعت بالای کار و تعداد بسیار بالای مریض است.
مثلا به یاد دارم که مدتها پیش راجع به کارانه ۶۰۰ میلیون تومانی یک متخصص زنان که این مبلغ را به ازای ۶ ماه کار دریافت کرده بود، بسیاری از رسانههای مغرض و غیرمنصف و بعضا سازمان نظام پرستاری، مسئله حقوقهای نجومی پزشکان را در بوق و کرنا کردند؛ اما وقتی داستان باز شد، معلوم شد که این خانم دکتر متخصص در یک منطقه محروم عملا 3 شهر را تحت پوشش داشته و 2 تا 3 شیفت روازنه (حدود ۱۴ تا ۱۶ ساعت) کار میکرده است. یعنی ایشان عملا به جای ۶ پزشک متخصص کار میکرده است و این ۶۰۰ میلیون تومان عملا متعلق به 6 ماه کار 6 پزشک متخصص زنان است که میشود حدود ماهی ۱۷ میلیون تومان برای هر پزشک متخصص آن هم در منطقه محروم نه وسط پایتخت. درواقع اگر واقعا به علت کمبود پزشک زنان نبود، لازم بود که در آن منطقه واقعا ۶ پزشک متخصص زنان مشغول کار شوند و همین ۶۰۰ میلیون تومان برای 6 ماه کار به این ۶ نفر پرداخت شود که معادل ماهیانه ۱۷ میلیون برای هر پزشک میشد و هیچگاه بحث کارانه نجومی به میان نمیآمد. اما یک نفر که از جان و سلامتی و خانواده و آرامش و راحتیش بنا بر شرایط کشور و کمبود متخصص در آن منطقه محروم مایه گذاشته و جور ۶ نفر را کشیده، تازه عدد ۶۰۰ میلیون تومانیاش هم به چشم میآید و در کار رسانهای غیرمنصفانه و مغرضانه و بدون دادن کل اطلاعات به مردم و مسئولین، میشود پیراهن عثمانی برای حمله به سیستم پزشکی با عنوان کارانههای نجومی و افزایش تعرفههای چند صددرصدی پزشکان و جملاتی بسیار تلخ.
چرا؟ چون گفتهاند: «ایران بهشت پزشکان است!»
پایان پیام/
نظر خود را بنویسید
14 نظر
بی طرفانه
۱ فروردین ۱۳۹۹ - ۱۳:۳۴
کاملا احمقانه و مغرضانه بود همه ی تحلیل هات و مغلطه ای مانند قیمت بنزین در جهان و ایران بود ، نسبت درآمد ده تا صد برابری پزشکان نسبت به کارگر و کارمندان هم مقایسه کن. نسبت بیکاری به مشاغل دیگه و غیره این سایت بی طرف که نیست بلکه همینجا مشخص شد که ایران بهشت پزشکانه و چقدر نگران بهم خوردن این سیستم هستید.
بیکار
۴ دی ۱۳۹۸ - ۱۹:۰۵
آیا بیکاری مهندسان در ترکیه راهم بررسی کردید.آخه فقط یک قشر را که نمیشه مورد قیاس ملی فرار داد.
جای بحث
۴ دی ۱۳۹۸ - ۱۸:۵۸
سخن شما به جا و منطقی است در این که پزشکان زحمت زیادی متحمل شده اند تا به سرانجام برسانند و در اینکه نقش حیاتی و اساسی آنها را در سلامت جامعه نمیتوان منکر شد.......ولی گرفتن مبلغی به عنوان زیرمیزی و فرار از پرداخت مالیات از ارزش معنوی برخی از آنها کم میکند... چرا باید من کارمند با در آمد اندک مالیات بدهم و پزشکان از حاصل این مالیات مانند زیرساخت های شهری استفاده کنند بدون اینکه سهمی داشته باشند. البته پزشکان با شرف فراوانند که از همان آغاز کار شاهد بوذیم که در مطبشان کارت خوان هست و به حرفه خود متعهدند و ما دست شفا گر آنان را می بوسیم.
جای بحث
۴ دی ۱۳۹۸ - ۱۸:۵۳
در این که پزشکان زحمت زیادی متحمل شده اند تا به سرانجام برسانند و در اینکه نقش حیاتی و اساسی آنها را در سلامت جامعه نمیتوان منکر شد...ولی گرفتن مبلغی به عنوان زیرمیزی و فرار از پرداخت مالیات از ارزش معنوی برخی از آنها کم میکند... چرا باید من کارمند با در آمد اندک مالیات بدهم و پزشکان از حاصل این مالیات مانند زیرساخت های شهری استفاده کنند بدون اینکه سهمی داشته باشند. البته پزشکان با شرف فراوانند که از همان آغاز کار شاهد بوذیم که در مطبشان کارت خوان هست و به حرفه خود متعهدند و ما دست شفا گر آنان را می بوسیم.
اندکی تامل ...
۴ دی ۱۳۹۸ - ۱۸:۳۵
امیدوارم که پالنا نظر مارو هم به ثبت برساند...و ادعای آزادی بیان با همه آرا تطابق داشته باشد... با سپاس فراوان
اندکی تامل ...
۴ دی ۱۳۹۸ - ۱۸:۲۴
دیدگاه منطقی بود .با توجه به اینکه درآمد این قشر نه فقط در کشور های پیشرفته بلکه در اکثر کشور ها در مقایسه با ایران و طبق این مقاله بالاتر است ایران بهشت پزشکان نیست. البته اندکی جای تامل داره که در این مقاله اشاره ای به افرادی که به صورت ناعادلانه (اشاره به ضعف سیستم گزینش و نیاز شدید به اصلاح آن ) وارد این رشته شده اند و فرار مالیاتی و عدم نظارت جدی به آن اشاره نشده است.... در جواب پیام آقای منصف: شما میگید که ایران پزشک کم داره .کشوری مثل کانادا را در نظر بگیرید که هر سال فقط 300 نفر پزشکی و دارو و دندان میگیره. البته منطقی تر این بود که تمام افراد جامعه و از تمام اقشار و درآمد ها را در چنین مقایسه ای با کشور های دیگر قرار دهند (حقوق سطح پایین یک معلم در آمریکا 55000$ و یک پزشک 200000$ سالیانه که حدودا 4 برابر است) ... خودتان با در نظر گرفتن تمام جوانب قضاوت کنید بدون توجه به برخی افراد که بدون هیچ گونه توجه به ساعت بالای کار پزشکان و مدت طولانی تحصیل و تنش کار این قشر را مورد بررسی قرار میدهند و خود را در این رشته صاحب نظر می دانند. سپاسگزار
ناشناس
۲۰ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۹:۱۶
همه افراد جامعه باید در برابر چنین مقایسه قرار بگیرند نه پزشکان محترم
ناشناس
۲۰ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۹:۱۵
البته ببینم این نشریه واقعا میتونه نظر من رو پخش کنه یا همه این ها (ارسال نظر و...) تشریفاتی هستش پالنا: دوست عزیز! پالنا یک پایگاه خبری ویژه جامعه پزشکی است ولی به شدت به آزادی بیان و تضارب آراء معتقد است و تا جایی که در بیان نظرات، توهین و افترا وجود نداشته باشد، آن را منتشر میکند.
منصف
۲۰ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۹:۱۲
اولاً نشریه محترم اینکه یک پزشک ایرانی ده برابر پزشکان دیگر کشورها فعالیت میکنند باز هم به خود جاه طلبی این قشر باز میگردد جاه طلبی که قانون در اختیار این صنف گذاشته منظورم این است که شما چرا به اندازه کافی پزشک تربیت نمیکنید خوب دلیلش معلوم است چون نمی خواهید تعدادتان زیاد شود و ارزش ساختگی اجتماعی خود را پایین بیاورید و مهمتر از همه بازارتان را کمی خراب کنید و اینکه سه شهر را یک نفر پزشک پوشش میدهد سخنی نه تنها غیر منطقی بلکه به شدت مضحک هم هست چون راه کارش بسیار ساده است ممکن است شما در جواب بگویید خوب باید نخبه ها پزشک شوند چون با جان مردم بازی میکنند ولی در جواب آن باید بگویم این فرد در دانشگاه هست که پزشک و مهندس و... میشود نه در کنکور. ما متاسفانه در مورد رشته های پزشکی از این ور بام افتاده و در رشته های غیر پزشکی هم از آن طرف بام افتاده ایم بالاخره کسی بالای بام نیست به همین دلیل نه مشکل کنکور حل می شود و نه مشکل بهداشت
ناشناس
۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۵:۲۳
بسیار عالی
ناشناس
۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۲۰:۱۵
عالی بود...بسیار بسیار دقیق و منطقی....افرین
ناشناس
۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۲:۳۸
افتضاح بود.به همکارانی که با خرید سوال متخصص شدن هم اشاره میکردی
ناشناس
۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۲۲:۲۱
بسیار عالی و منطقی
ناشناس
۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۹:۴۹
بسيار عالي بود.