به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، در نشست هم اندیشی "بررسی تعاملات جامعه پزشکی و مردم، با محوریت خشونت علیه درمانگران" که امروز در محل سازمان نظام پزشکی برگزار شد؛ علل ضرب و شتم کادر درمان و اینکه چه اتفاقی رخ می دهد که پزشک به جای قدردانی و تشکر از سمت همراهان بیمار مورد اهانت و حتی کتک کاری قرار می گیرد و همچنین راههای تعاملات جامعه پزشکی و مردم باحضور صاحب نظران این حوزه مورد بررسی قرار گرفت .

در ابتدا مسعود حبیبی معاون اجتماعی و امور مجلس سازمان نظام پزشکی با اشاره به اینکه مردم همواره قدرشناس پزشکان بوده اند گفت: متاسفانه در ماههای اخیر شاهد چندین مورد ضرب و شتم توسط همراهان بیماران علیه کادر درمان از جمله پزشکان بوده ایم که این رفتارها ناشی از عدم آگاهی مردم از زحمات و روند خدمت دهی در مراکز درمانی است، در بررسی های بعمل آمده به این نتیجه رسیدیم که باید تعامل میان درمانگران و مردم بیشتر شود و کادر درمانی با ارائه توضیحات لازم به بیمار و همراهان او در خصوص روند درمان از پیامدهای احتمالی که ناشی ازعدم آگاهی است؛ جلوگیری نماید.

وی با اشاره به این که دردوران شیوع کرونا مردم قدر دان زحمات کادر درمان بوده اند افزود: تعامل درمانگران با بیمار و همراهان او بسیار حائز اهمیت بوده و نیاز به آموزش دو سویه دارد.

در ادامه احسان شمسی گوشکی دبیر کمیسیون اخلاق پزشکی شورای عالی نظام پزشکی نیز با اشاره به کتاب راهنمای اخلاق حرفه ای اعضای جامعه پزشکی که توسط شورای عالی سازمان نظام پزشکی در سال 97 به تصویب رسید گفت: محتوای این کتاب حمایت کننده از حقوق بیماران است و در کمیسیون اخلاق شورای عالی مقرر شد تا با همفکری اندیشمندان این حوزه یک نقشه راه و اعلام موضع توسط شورای عالی نظام پزشکی انجام شود، باید علل زمینه ای خشونت علیه پزشکان؛ علل مستقیم و دلایل و توصیه ها برای مدیریت این شرایط مورد بررسی قرار گیرد و ماحصل آن به اطلاع شورای عالی نظام پزشکی رسیده شود.

قربان بهزادیان نژاد عضو سابق هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس نیز به کتاب مندل و مباحث مورد بحث در آن اشاره کرد و گفت: در این کتاب بحث مفصلی در زمینه ارتباط بیمار و پزشک به چشم می خورد و سه رویکرد دوره باستان-مدرن و پسامدرن مورد بررسی قرار گرفته است، در دوره مدرن رابطه پزشک و بیمار پدرسالارانه بوده و بیمار بدون چون و چرا تجویز پزشک را می پذیرد، اما در دوره پسامدرن دیگر گفتمان کلان و مطلق نگری در بحث پزشکی وجود ندارد و رابطه پدرسالارانه از بین میرود.

عضو سابق هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: با ورود اینترنت و آگاهی بیمار از حوزه های مختلف موجب می شود تا پزشک تنها فردی نباشد که اطلاعات بیماری را در اختیار افراد قرار می دهد بنابراین کاربرد اینترنت برای جامعه مثبت بوده و از طرفی یک چالش بزرگ برای جامعه پزشکی محسوب می شود،  در کتاب مندل به این موضوع اشاره می شود که جامعه پزشکی و کادر درمان نیازمند آموزش مهارت های ارتباطی است و این فراگیری مختص پزشکان نبوده بلکه کلیه درمانگران و کادر درمان باید آن را فراگیرند.

عبدالرحمان رستمیان معاون اجتماعی فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز با اشاره به جایگاه بالای پزشکان در جامعه گفت: برخی اوقات در حین کار صحنه های زیبایی از رابطه بین پزشک و بیمار مشاهده می کنیم  و این که گاها شاهد خشونت علیه کادر درمان هستیم نیاز به آموزش و ارائه اطلاعات لازم به بیمار و همراهانش دارد، در اکثر کشورهای دنیا به بیمار آموزش های لازم ارائه می شود که در کیفیت زندگی و ارتباط بهتر با پزشک معالجش بسیار حائز اهمیت است ضمن آن که می تواند به کاهش هزینه های درمان نیز منجر شود.

وی تصریح کرد: سازمان نظام پزشکی و انجمن های پزشکی باید به زبان ساده و در قالب بروشور آموزش های لازم را در خصوص نحوه ارتباط با کادر درمان در اختیار مردم قرار دهند زیرا بیمار با داشتن اطلاعات کافی به سمت درمان بهتر سوق داده می شود، نقش فضای مجازی در این زمینه ضروری است، باید به تولید محتوا پرداخته و از صدا سیما نیز درتعریف جایگاه درمانگران استفاده کرد و با الگو سازی برای مردم آنها را نسبت به حقوق خود و کادر درمان آشنا کرد.

امیر علی سهراب پور معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز با تاکید بر این که باید علل خشونت علیه کادر درمان مورد بررسی قرار گرفته و این کار با گوش فرا دادن به صحبت های بیمار و همراهان او امکانپذیر گفت: به حرف مردم باید گوش کنیم تا بدانیم چرا بعضا شاهد خشونت علیه پزشکان و کادر درمان هستیم که این امر مستلزم مطالعات علمی مستند جامعه شناختی است، فاکتورهایی مانند خشم عمومی ؛ کم کاری در حوزه فرهنگ احترام به یکدیگر، نبود فرهنگ گفتمان ؛ نبود فرهنگ پرسش و پاسخ و عدم آشنایی بیماران به حقوقشان در یک فضای محترمانه و کنترل شده از جمله مواردی است که نیازمند توجه ویژه و اساسی بوده تا ارائه خدمات ارزش مدار باشد.

وی تصریح کرد: احترام به بیمار و پزشک حق سوال کردن و پاسخ شنیدن محترمانه هر یک از طرفین ،گفتگوی متقابل و آشنایی با حقوق بیمار و پزشک اگر مورد توجه قرار نگیرد ، برای حل مشکلات به نتیجه نخواهیم رسید.

احسان الله شریفی مدیر عامل سازمان مردم نهاد دیدبان حقوق بیماران با اشاره به این که بیماران نیازمند آموزش هستند؛ بیان کرد: حاکمیت و نظام درمانی  هم باید نسبت مسائل و مشکلات موجود اعم از تعدد ارجاعات به مراکز تشخیصی و درمانی و داروهای مختلف و ... آگاه باشند و نگاه و برخورد از بالا به بیمار نداشته باشند که این مسائل انبوهی از مشکلات را برای مردم ایجاد کرده و بطور حتم در یک جا بروز خواهد کرد که همان خشونت علیه کادر درمان است، کرونا دیوار بی اعتمادی را نسبت به جامعه پزشکی فروریخت، باید جامعه شناسان پزشکی مسائل را مورد بررسی قرار داده و با ایجاد ضمانت اجرایی برای رعایت دستورالعمل های اخلاقی از سوی پزشکان و همچنین مردم در کاهش موارد آسیب زا تلاش کنیم.

میرطاهر موسوی عضو هیات علمی مرکز تحقیقات مدیریت رفاه اجتماعی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی نیز که بصورت آنلاین در این نشست حضور داشت؛ با اشاره به این که در میانه یک واقعه اجتماعی بزرگ "کرونا" قرار داریم، اظهار کرد: این واقعه مقدمه تغییرات مهم اجتماعی برای کلیه جوامع است و در مقیاس ملی نیز خدمات نظام سلامت که با یک گروه بزرگ زحمتکش و کلیدی گره خورده است ،  به لحاظ گستردگی و پیچیدگی با جنگ قابل مقایسه است و تاکنون  حدود 60 درصد جانباختگان نظام سلامت متعلق به جامعه پزشکی است.

وی افزود: نظام سلامت فعالیت فوق العاده ای انجام می دهد و این حجم ازتلاش ها نیز تا مدتها ادامه خواهد داشت، باید از نظام سلامت مراقبت و حمایت کنیم  و جمع جبری گردش نظام سلامت قابل قبول و مثبت است و گاهی اوقات برداشت ها و کج فهمی ها خشونت علیه کادر درمان را بدنبال دارد که یک مساله اجتماعی نیست، خشونتهایی که در این حوزه رخ می دهد حجم گسترده و قابل توجهی ندارد و زمانی مساله اجتماعی شده و ایجاد نگرانی می کند که دارای فراوانی بالا باشد.

موسوی با اشاره به جو حاکم در جامعه بدنبال بحران کرونا گفت: اگر مدیریت و اطلاع رسانی های لازم انجام نشود در آینده خشونت به یک مساله اجتماعی تبدیل می شود که باید از ظرفیت فضای مجازی برای اطلاع رسانی های لازم استفاده کنیم، در حوزه پژوهش اجتماعی فعال عمل نشده است باید پیامدهای اجتماعی کرونا در قالب پژوهش ملی ارائه می شد  و با گذشت حدود 10 ماه از این اپیدمی و مقدار نامعلومی از زمان که پیش رو دارد هنوز پیامدهای اجتماعی ؛ فرهنگی ؛ اقتصادی و ... آن ا ستخراج نشده است.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات مدیریت رفاه اجتماعی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی ادامه داد: سرمایه اجتماعی یعنی اعتماد ؛ انسجام؛ همبستگی، حمایت و مشارکت اجتماعی که مجموع آن دستگاه سرمایه اجتماعی است، خشونت هایی که مشاهده می کنیم ناشی از عصبانیت و خستگی مردم است و طبق پژوهش های انجام شده حدود 30 درصد مردم از اختلالات روحی و روانی رنج می برند و سلامت مردم بطور عام مختل است،  علیرغم همه مشکلات در بین 30 نهادی که در جامعه مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است؛ نظام سلامت چهارمین نهاد مورد اعتماد مردم است  و از بین 22 گروه اجتماعی مورد سنجش نیز گروه پزشکان و پرستاران در رتبه های دوم و سوم قرار دارند، مدنی ترین و احترام آمیز ترین تعاملات و رفتار دربین نهادهای کشور؛ در نظام سلامت مشاهده شده است ؛ هر چند که نفی کننده نقص ها نیست .

سعید بیرودیان مدیر دبیرخانه هیأت ترویج اخلاق پزشکی سازمان نظام پزشکی با اشاره به این که کتاب راهنمای عمومی اخلاق حرفه ای  دستاورد مهمی است که به عنوان یک فعالیت آموزشی و ترویجی با فرآیندهای سازمان نظام پزشکی گره خورده است،  این کتاب در 13 فصل و 140 ماده مجموعه ای از وظایف پزشکان را درمقابل بیماران تبیین نموده و مقررات اخلاقی را تعیین کرده است، از نظر حقوقی هر حقی در برابر یک وظیفه معنا می شود و بیماران نیز در برابر پزشک تکالیفی دارند که باید به آنها آموزش داده شود.

وی در خصوص خشونت هایی که علیه کادر درمان صورت می گیرد گفت: جایگاه اعمال خشونت مراکز درمانی و بیمارستان ها نیست و باید به مردم و بیماران آموزش دهیم که به حقوق پزشکان و جامعه ای که در تعامل با آن هستند؛ توجه داشته باشند، در محیط درمانی برای جامعه پزشکی ایمنی قائل نیستیم و گرچه منفعت بیمار در اولویت است اما جامعه پزشکی هم نیازمند یک محیط ایمن برای ارائه خدمات است .

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی در پایان جلسه حبیبی معاون اجتماعی و امور مجلس سازمان نظام پزشکی با اشاره به قانون این سازمان گفت: در بند اول قانون نظام پزشکی حقوق بیمار اولویت قرار داده شده و این مهم وجه تمایز نظام پزشکی با سایر انجمن های صنفی و سندیکاها را نشان می دهد .ما توجه ویژه به بیماران داریم اما ضرب و شتم برخی از همکاران طی چند ماه گذشته برای ما سنگین بود.

گفتی است هر یک از حاضرین بر استفاده از ظرفیت تضارب آراء به منظور کاهش خشونت علیه درمانگران اتفاق نظر داشته و خواستار بستر سازی لازم برای آموزش و فرهنگسازی به کادر درمان و بیمار و همراهان او شدند.