وی تصریح می‌کند: «اگر کسی بخواهد برای رتبه، چه ۱۰ درصد و چه ۵ درصد تلاش کند و به هدف نهایی خود برسد، کار خیلی سختی در پیش ندارد. مخصوصا اگر در ۲ سال آخر یعنی سال سوم و چهارم بچه‌ها بخواهند برنامه‌ریزی درستی داشته باشند، حتما به هدفی که در ذهن دارند، می‌رسند.»

دکتر جمشیدبیگی به رزیدنت‌های سال پایین که امسال یا سال بعد امتحان دارند توصیه می‌کند: «همیشه اگر به مرحله‌ای برسید که از هر کتاب و رفرنسی که می‌خوانید، بتوانید تمام مطالب آن را در عرض ۸ تا ۱۰ روز دوره کنید، مطمئن باشید در امتحان می‌توانید ۹۰ تا ۹۵ درصد سوالات را پاسخ دهید.»

پزشکان و قانون:‌ لطفا از تجربیات خودتان در دوران دستیاری به خصوص سختی‌هایی که دردوران پاندمی کرونا متحمل شدید، بفرمایید.

دکتر جمشیدبیگی: دوره دستیاری و رزیدنتی مخصوصا در رشته‌هایی مثل جراحی، نسبت به سایر رشته‌ها سختی‌های خاص خود را دارد که از نظر کاری و زندگی شخصی و اجتماعی تاثیرگذار است. یعنی به طور خلاصه، هم خاطرات خوب دارد و هم خاطرات بد، خنده و شادی و غصه با هم است. به نظرم در کل یک دوره خیلی خوب از زندگی است. هم از نظر علمی به مقطع بالاتری منتقل می‌شوید و هم در زندگی شخصی و نظم و انضباط زندگی اجتماعی، تاثیرات زیادی دارد. من از دوران رزیدنتی راضی هستم.

دکتر جمشیدبیگی: به نظر من سال اول دستیاری را باید از سال دوم و چهارم کمی تفکیک کرد. چون مشغله کاری شما زیاد است و تقریبا نیمی از ماه را کشیک هستید و نیمی پست کشیک و لذا آن توان و انرژی و تمرکز فکری لازم برای اینکه به صورت طبقه بندی شده و کلاسیک با برنامه‌ریزی درست مطالعه کنید، عملا مقدور نخواهد بود. نه رشته جراحی عمومی بلکه همه رشته‌ها خواه ناخواه در سال اول درگیر این مسائل پیچیده و سخت دوران رزیدنتی هستند اما خود من حتی در سال اول، از تایم‌هایی که می‌توانستم و از ‌گپ‌هایی که در کشیک ایجاد می‌شد، استفاده می‌کردم. گاهی آن مطالبی را که قرار بود برای فردا بخوانم، سعی می‌کردم حداقل از طریق موبایل در سایت‌های مختلف یا خود کتابی که درموبایل داشتم، دنبال کنم. چون فرصت مطالعه نداشتیم که بخواهم جایی بنشینم یا به کتابخانه‌ای بروم. لذا سعی می‌کردم حداقل یک دور آن مطالب مهم را ببینم و بخوانم. اگر هم روز پنجشنبه یا جمعه‌ای بود که کشیک نبودم و تایم بیشتری داشتم، سعی می‌کردم با برنامه‌ریزی از قبل به مطالب خیلی مهم که کیس‌های آن را در طول یک سال بیشتر می‌دیدیم، مسلط شوم. از سال دوم به بعد برنامه‌ریزی به طور کلی فرق می‌کند وقت شما آزادتر می‌شود و می‌توانید با برنامه‌ریزی بهتر و هدفمندی بیشتری درس بخوانید و به بخش بروید. اگر رشته جراحی هستید، به اتاق عمل بروید یا به زندگی شخصی برسید. به تدریج از سال دوم با هدفمندی بیشتری شروع کردم و غالب برنامه‌ریزی من بر اساس کتاب‌های کمک درسی بود که واقعا برای من مثمر ثمر بود و به من کمک می‌کرد. در کنار آن نیز هیچ‌وقت از کتاب‌های اصلی خودم غافل نمی‌شدم.

دکتر جمشیدبیگی: به نظر من امتحان بورد مثل یک امتحان عادی بود که قرار بود در سال آخر رزیدنتی در آن شرکت کنم و آن را بگذرانم. اما دوستان نزدیک و حتی همسرم که سال قبل جزء رتبه ۱۰ درصد برتر رشته زنان و زایمان بودند، تاثیرات زیادی روی من گذاشتند و باعث شدند انگیزه من دوبرابر شود و با یک برنامه‌ریزی درست، حتی زندگی شخصی، اجتماعی کار و بیمارستان، همه در یک چهارچوب خاص بود. اگر کسی بخواهد برای رتبه، چه ۱۰ درصد و چه ۵ درصد تلاش کند و به هدف نهایی خود برسد، کار خیلی سختی در پیش ندارد. مخصوصا اگر در ۲ سال آخر یعنی سال سوم و چهارم بچه‌ها بخواهند برنامه‌ریزی درستی داشته باشند، حتما به هدفی که در ذهن دارند، می‌رسند. سال چهارم به خاطر نزدیکی به امتحان، برنامه‌ریزی خاص خود را دارد. من خودم اینطور بودم و می‌دانم همه بچه‌هایی که رتبه آوردند، در چند ماه آخر همه فکر و ذکرشان این امتحان بود. دقیقا مثل فضای کنکور سراسری که همه ما در آن شرکت کردیم و می‌دانیم که چه حال و هوایی دارد. شاید برای این امتحان تلاش و زحمت من خیلی بیشتر از امتحان کنکور سراسری بود و در کل چیز دست نیافتنی نیست. انسان باید یک برنامه‌ریزی درست، در یک چارچوب درست و مشاوره‌های خیلی خوب داشته باشد. خوشبختانه در مورد من ۲ نفر از رزیدنت‌های سال بالای خودم که سال قبل و سال قبل‌تر جزء رتبه‌های برتر بودند و همسرم در کنارم بودند و در برنامه‌ریزی کمک زیادی به من کردند. بچه‌ها باید تلاش کنند که مشاوره‌های خوبی داشته باشند. سعی کنند افرادی که می‌خواهند با آنها مشورت کنند افرادی باشند که از نظر فکری و ذهنی، حتی خوابیدن و بیدار شدن و غذا خوردن به آنها خط دهند. خود من همیشه در شرایطی که استرس داشتم، برای آرام شدن خودم سعی می‌کردم از این بچه‌ها استفاده کنم. یعنی می‌پرسیدم شما که در این شرایط قرار می‌گرفتید، چه کارهایی می‌کردید. پاسخ به این سوال واقعا کمک می‌کرد و برای من مثل داروی آرام بخش بود. منظورم این است که سعی کنند در همه جنبه‌ها از افرادی که مشاوره می‌گیرند، افرادی باشند که تاپ لیست آن شرایط باشند. واقعا کاری ندارد و اگر برنامه‌ریزی هدفمند باشد هیچ کاری ندارد.

دکتر جمشیدبیگی: درست است. استرس مخصوصا در ماه‌های آخر امتحان زیاد می‌شود. اما چیزی که برای من جالب بود، این بود که این امتحان جزء معدود امتحاناتی بود که من استرسی را که فکر می‌کردم از چند ماه قبل نداشتم.

دکتر  جمشیدبیگی: فکر می‌کنم علت آن به خاطر همان برنامه‌ریزی درستم بود. درس خواندن و مشاوره‌هایی که می‌گرفتم طوری شده بود که اعتماد به نفس من خیلی بالا بود. مخصوصا با امتحان ارتقایی که دادیم و نتیجه خیلی خوبی که داشتم، متوجه شدم اگر همین برنامه‌ریزی را تا امتحان بورد ادامه دهم، قطعا موفق خواهم شد. برای من خیلی روزهای سختی نبود. چون روزهای قبل‌تر و ماه‌های قبل‌تر همان تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های درست باعث شده بود در آن روزهای آخر به ثبات برسم. دوست داشتم امتحان زودتر برگزار شود و استرس هم اگرچه داشتم اما به شدتی که برای امتحان‌های قبلی بود، نبود. به طور کلی امتحان بورد چیز خاصی نیست و همان مطالبی است که بچه‌ها در این چند سال خوانده‌اند. چیزی که مهم است اینکه بتوانید آن را تکرار کنید. تکرار آن مطالب مهم است. چون مطالب پیچیده نیست اما به خاطر حجم زیاد، فرار است.

دکتر جمشیدبیگی: دقیقا. به رزیدنت‌های سال پایین که امسال یا سال بعد امتحان دارند می‌گویم که همیشه اگر به مرحله‌ای برسید که از هر کتاب و رفرنسی که می‌خوانید، بتوانید تمام مطالب آن را در عرض ۸ تا ۱۰ روز دوره کنید، مطمئن باشید در امتحان می‌توانید ۹۰ تا ۹۵ درصد سوالات را پاسخ دهید. این ۱۰ روز دوره کردن کل مطالب جز اینکه از چند ماه قبل همه را خوب تکرار کرده باشید، شدنی نخواهد بود.

دکتر جمشیدبیگی: نظر شخصی من این است و با اساتید هم که صحبت می‌کردم به این نتیجه رسیدم که یک مقدار نسل طراحان سوال تغییر کرده و جوانتر شده‌اند. اساتید قبلی بازنشست شده‌ یا کنار رفته‌اند و خواه ناخواه سیستم طرح سوال کمی تغییر کرده است. مخصوصا در مورد سوالات آزمون ارتقای امسال این حس به من دست داد که طراح، کتاب باز کرده و سوال طرح می‌کند. یعنی از خط به خط کتاب سوال طرح شده بود، حتی با همان کلمات تکست اصلی. سال‌های قبل کمتر این اتفاق می‌افتاد. تا جایی که من سوال می‌کردم می‌گفتند اساتید طراح سوال و کسانی که جزء‌ هیات بورد هستند، معمولا از کیس‌های جالبی که در بیمارستان و مطب دارند سوال طرح می‌کنند و جواب سوالات را با خود تکست اصلی وفق می‌دهند که خدایی نکرده مشکلی برای سوال پیش نیاید. ولی خب سیستم در این یکی دو سال اخیر این طوری بوده که از خط به خط کتاب سوال طرح می‌شود. به خاطر همین علاوه‌بر درس‌نامه‌ها سعی می‌کردم از کتاب اصلی غفلت نکنم و در کنار آن کتاب اصلی را هم نگاه می کردم. بالاخره درس‌نامه است و و هیچ درس‌نامه‌ای نمی تواند صد درصد مطلب را از کتاب بیاورد. به خاطر همین سعی می‌کردم به نکاتی که از نظر نویسنده کتاب و طراح موسسه اهمیت کمتری داشته، آن مطالب را هم اضافه کنم که بچه‌ها هیچ‌وقت از کتاب اصلی غافل نشوند. شاید تنها فرق امتحان این ۲ سال اخیر با سال‌های قبل همین باشد و اکثر اساتید هم همین را تایید کردند.

دکتر جمشیدبیگی: مطمئنا نه در رشته ما بلکه همه رشته‌ها برخی مطالب مخصوصا اگر کیس آن را نداشته باشید و کیس‌های نادری باشند که در سانتر یا دانشگاه محل فعالیت هر چند سال یک بار به مرکز مراجعه کنند، خواه ناخواه آن مطلب را کمتر خواندید. اگر بخواهم سرفصل‌ها را بگویم، مثلا مباحثی مثل آنکولوژی حتی در رفرنس ما که ۳ کتاب شوآرتز، سابیستون و مینگات،‌ هستند، مطمئن هستم که اکثر بچه‌ها تا زمان امتحان بورد شاید اصلا کتاب مینگات را نخوانند. چون اکثر سوالات ما و حتی ژورنال‌ها و کیس ریپورت‌های ما براساس شوآرتز بحث می‌شود. از طرفی یک سری فصول مشترک از کتاب مینگات یا سابیستون با کتاب شوآرتز هست. حالا باز سابیستون چند فصل غیر مشترک با شوآرتز دارد که من سعی می‌کردم آن فصل‌ها را بخوانم و باید می‌خواندم اما مینگات را یک جورهایی کنار گذاشته بودم تا به امتحان رسیده بودیم. شاید تا ۲ ماه آخر تصمیم نداشتم آن فصول مینگات را با توجه به درصد کمی که از حجم سوالات در امتحان دارد، بخوانم. آنها برای من چالش‌برانگیز بود. ۲ ماه مانده بود به امتحانات و من آن را کنار گذاشته بودم. با توجه به رفرنسی که خود وزارتخانه‌ برای امتحان ارتقا اعلام کرده بود، کلا فقط از شوآرتز سوال طرح کرده بود و این باعث شده بود که باز سابیستون و شوآرتز و مینگات را در برنامه خودم کمرنگ‌تر در نظر بگیرم. اما بعد از امتحان ارتقا و با توجه به نتیجه خوبی که در امتحان ارتقا گرفته بودم و آن اعتماد به نفسی که در من ایجاد شده بود، دوست داشتم با هدف بیشتر و جدی‌تری امتحان بورد را بدهم و با موفقیت بیشتری آن را سپری کنم و حتی جزء رتبه‌های برتر باشم. 

طبق صحبت با دوستان و مشاوران اصلی، آنها گفتند که اگر به‌دنبال رتبه هستی و دوست داری جزء رتبه‌های برتر باشی، مطلبی را حذف نکن. هنوز هم دیر نشده و فرصت داری که آن مطالب را جزء برنامه‌ها بیاوری و مساله خاصی نیست. من یک نگاه اجمالی کردم و دیدم راست می‌گویند، شاید اول اشتباه کرده بودم که این مطالب را از برنامه اصلی حذف کرده بودم. کتاب‌ها و رفرنس‌ها را نگاه کردم و دیدم که حجم آنها زیاد است و برخی فصول مشترکی که مینگات با کتاب اصلی شوآرتز دارد، حتی متناقض هم هست. نگران بودم که نکند آن را با برنامه اصلی تداخل و از ۲ طرف ضرر کنم. خوشبختانه در همان بازه زمانی، کتاب‌های خلاصه‌ای که از سابیستون، مینگات و شوآرتز ازسوی یکی از موسسات خصوصی چاپ شده بود، خیلی به من کمک کرد. همان تایم کتاب‌ها را گرفتم و همان فصول مینگات و بعضی فصول سابیستون را که حذف کرده بودم، فقط از روی همان کتاب‌ها خواندم و به همه معرفی کردم. به دوستان خودم که سال گذشته با من امتحان داشتند می‌دادم و به دوستانی که امسال امتحان دارند، گفتم که این کتاب را جزء برنامه‌های اصلی خود بگذارند. شاید به جرات بتوانم بگویم حدود ۱۰ سوالی را که باعث شد من به‌عنوان رتبه برتر کنکور در امتحان امسال انتخاب شوم، مدیون همان کتاب‌های خلاصه هستم. این کتاب‌ها باعث شد ۱۰۰ درصد همان چند سوالی که از مینگات و سابیستون آمده بود را بزنم. 

دکتر جمشیدبیگی: نه تنها فقط امتحان بورد، بلکه در امتحان داخلی بخشی بیمارستان‌ها و امتحان ارتقا، یک سری فصول همیشه بیشترین حجم سوالات را دارند و طراحان آن فصول را بیشتر دوست دارند. سردرسته این فصول تروماست. سوالات هر امتحانی از رشته جراحی عمومی را که آنالیز کنید، بیشترین حجم سوالات را تروما دارد. فصل بعدی فصل کولون و رکتوم است که باز با توجه به حجم مطالب، حجم سوالات آن هم بیشتر است. مرحله بعدی هم کل فصول جی‌آی یعنی معده، روده باریک، آپاندیس و حتی پانکراس است. در مرحله بعدی کبد و کیسه صفرا جزء فصولی هستند که در همه امتحانات بیشترین حجم سوال را دارند. حالا دیگر فصول تخصصی‌تر مثل جراحی اطفال، زنان و حتی کبد حجم کمتری دارند. سیاست چند سال اخیر طوری بوده که از همه فصول کتاب یک سوال بدهند تا بچه‌ها فصلی را حذف نکنند، چون ارزش سوالی نمره فصلی که یک سوال از آن طرح می‌شود با فصلی که بیشترین سوالات از آن طرح می‌شود، از نظر نمره برابر است. به خاطر همین بچه‌ها اصلا سعی نکنند که فصلی از کتاب را حذف کنند. 

دکتر جمشیدبیگی: بچه‌ها از سال اول به فکر باشند، البته نه خیلی زیاد، چون می‌دانم که وقتی برای این کار ندارند. اما در فکر آنها باشد. در امتحان داخل بخشی یا حتی امتحان ارتقا یک رزیدنت ساده نمی‌تواند تمام مطالب را امتحان دهد و سوالاتی را که رزیدنت سال دوم و چهارم امتحان می‌دهند، شما هم به‌عنوان سال یک همان امتحان را می‌دهی با یک نمره پایین‌تر. من سعی می‌کردم حداقل آن امتحانی را که می‌دهم، مطالب خیلی مهمتر و سوال خیزتر را که در بخش و اورژانس و اتاق عمل می‌دیدم، به آن مطلب تسلط پیدا کنم و سعی کنم همان‌ها را بیشتر بخوانم. حالا افراد بسته به توانایی و محلی که تحصیل می‌کنند از نظر شلوغی و خلوتی و تایم آزادتری که دارند، می‌توانند برنامه‌ریزی شخصی خود را کنند و روزی چند ساعت مطالعه داشته باشند. اما خودشان مطالب خیلی مهم به دستشان می‌آید و باید سعی کنند در سال اول همین فصول خیلی مهم را بخوانند. از سال دوم به بعد وقت آنها آزادتر و برنامه‌ریزی برای آنها راحت‌تر است و می‌توانند کم کم یک برنامه‌ریزی اصولی داشته باشند و آمادگی کسب کنند. 

دکتر جمشیدبیگی: به نظر من اگر تا الان شروع نکردند، به تدریج شروع به برنامه‌‌ریزی کنند و سعی داشته باشند برنامه‌ریزی را تا قبل از امتحان ارتقا قرار دهند. چون تا امتحان ارتقا چند امتحان داخل بخشی دارند. درواقع سعی کنند طوری برنامه‌ریزی کنند که در آن یک ماه آخر حداقل ۳ یا ۴ دور کتاب‌ها را در بازه زمانی ۸ تا ۱۰ روز بخوانند. الان شاید فکر آن هم سخت باشد که این حجم از کتاب را بخوانند اما مطمئن باشند که اگر از الان شروع به خواندن کنند، به راحتی از عهده این کار بر می‌آیند. فعلا با برنامه‌ریزی برای امتحانات داخلی جلو بروند و بعد از آن که امتحان آنها تمام شد، امتحان ارتقا و برد را با برنامه‌ریزی بلند مدت و مدیریت شده براساس برنامه‌ریزی‌های خودشان از مشاوران کمک بگیرند و مطمئن هستم که به آنچه در فکرشان است خواهند رسید. 

دکتر جمشیدبیگی: از شما تشکر می‌کنم.