نکته‌هایی درباره نمایش «واکسیناسیون»
واکسیناسیون کمتر از ۰.۲ درصد از جمعیت نزدیک به ۸۵ میلیونی ایران با گذشت بیش از ۵۰ روز از آغاز واکسیناسیون کووید۱۹ در کشور، حکایت از کوتاهی در پرداخت جدی‌تر به معضلی دارد که بیش از یک سال عرصه‌های گوناگون اقتصادی، اجتماعی و بهداشت و درمان کشور را تحت تاثیر منفی خود قرار داده است.
وقتی آمار نزدیک به ۹۰۰ هزار دوز واکسن کووید۱۹ واردشده به کشور را در کنار تزریق حدود ۱۶۲ هزار دوزی از واکسن کرونا تا روزهای اخیر در کنار هم قرار می‌دهیم، بی‌تدبیری و مدیریت نادرست در «توزیع و تزریق» واکسن را نیز باید به کوتاهی در «تامین» واکسن کرونای مورد نیاز کشوری افزود. «نمایش» واکسیناسیون برخی پاکبانان عزیز، رانندگان تاکسی و کارکنان آرامستان‌ها درحالی‌که تاکنون حدود ۸۰ درصد و نه تمامی کادر درمان بیماران کرونایی واکسینه شده‌اند، خود حکایتی دیگر از جنس حکایت‌هایی است که با آن ناآشنا نیستیم...
آری! با درنظرگفتن آمارهای اعلامی درباره واکسن‌های کووید۱۹ واردشده به کشور تاکنون و نیاز به دو دوز واکسن برای واکسیناسیون کامل هر فرد، راه درازی تا واکسیناسیون کادر درمان و سایر کارکنان سلامت، افراد ساکن آسایشگاه‌های جانبازان، معلولان و سالمندان که افراد مشمول «فاز یک» واکسیناسیون کووید کشوری با جمعیتی حدودا یک‌میلیون‌و 300 هزارنفری است، در پیش است و گام‌های برداشته‌شده تاکنون با توجه به کمبود واکسن و کندی روند واکسیناسیون همگانی پاسخ‌گوی نیاز کشور و شایسته این سرزمین نیست.
با توجه به تصمیم پرابهام مقام‌های عالی وزارت بهداشت به‌منظور عدم ورود واکسن‌های تأییدشده و مورد اقبال «جهانی» و انتخاب‌های محدودتر پیش‌رو، به مرور مواردی درخصوص واکسن‌های تأییدشده در حال ساخت در ایران و برخی پرسش‌های مرتبط با واکسیناسیون کرونا بپردازیم.
1- تاکنون چهار واکسن دو دوزی به‌منظور واکسیناسیون کووید19 در ایران مجوز مصرف اضطراری گرفته‌اند؛ واکسن‌های اسپوتنیک‌وی روسیه، آکسفورد- آسترازنکا انگلستان و سوئد، بهارات بیوتک هند و سینوفارم چین. با وجود انتشار داده‌های فاز سوم واکسن شرکت گامالیا در نشریه معتبر Lancet و سفارش بیش از 39 کشور جهت خرید واکسن روسی، کارزار واکسیناسیون همگانی در برابر بیماری کووید۱۹ در کشور سازنده واکسن به دلیل عدم اعتماد عمومی به کندی پیش می‌رود.
2- آیا توصیه به واکسیناسیون با واکسن‌های روسی/ چینی می‌کنید؟ آیا عوارض طولانی‌مدت و تغییرات ژنتیکی به‌دنبال تزریق واکسن‌های m-RNA قابل انتظار است؟ آیا حامل‌های ویروسی جهت انتقال بخشی از ژنوم ویروس کرونا خود می‌تواند عامل بیماری یا ایجاد تغییرات ژنتیکی باشد؟
با توجه به تأیید «اضطراری» واکسن‌های کووید تا به این لحظه پاسخ‌های قطعی به پرسش‌های پیشین حقیقتا دشوار است. به شخصه با توجه به زمینه پرریسک حرفه‌ای در مواجهه و درمان بیماران مبتلا به کووید۱۹ و محدودیت‌های پیش‌گفته در امر تأمین واکسن‌های مورد تأیید جهانی، در نخستین روز واکسیناسیون کشوری دوز اول واکسن روسی و 21 روز بعد دوز دوم آن را بدون تجربه عوارض جدی دریافت کرده‌ام.
مسئله مهم در واکسیناسیون کرونا مسئله «هزینه به فایده» تزریق واکسن است. تمامی واکسن‌های تأییدشده کنونی، اثربخشی نزدیک به صد‌درصدی در مقابل ابتلا به بیماری شدید و منجر به بستری کووید۱۹ نشان داده‌اند؛ واکسن‌های بر پایه m-RNA منجر به تغییرات ژنتیکی فرد میزبان نمی‌شود؛ بسیار نامحتمل است که حامل‌های آدنوویروسی در بدن تکثیر شوند و در مجموع عوارض جدی و منجر به بستری در تزریق آن نادر است.
از سوی دیگر، کنترل هرچه سریع‌تر پاندمی کووید19 با واکسن‌های مورد تأیید در دسترس، مسئله‌ای است که به خروج هرچه سریع‌تر کشورهای گوناگون و به دنبال آن جامعه بشری از این ابتلای شوم جهانی کمک می‌کند.
3- واکسن برکت که وارد فاز ۲ بالینی شده است، واکسن پاستور که در حال آغاز آزمایش فاز سوم انسانی در ایران و کوباست و واکسن رازی که نتایج فاز اول انسانی آن اردیبهشت ۱۴۰۰ در دسترس خواهد بود، تلاش‌های شایان ستایش دانشمندان و مدیریت بهداشت و درمان کشور در امکان سریع‌تر و گسترده‌تر واکسیناسیون کرونا در ایران است. درخواست جدی اینجانب از تیم تحقیقاتی و مدیریتی تولید واکسن آن است که از اظهارنظرهای غیرمنطقی و شتاب‌زده درباره اثربخشی واکسن‌های تولید داخل -چنان‌که در خصوص واکسن برکت در مراحل ابتدایی فاز یک بالینی شاهد آن بوده‌ایم- پرهیز کرده و با انجام تحقیقات روشن و شفاف، اعتماد عمومی را جهت پذیرش واکسن‌های تولید داخل بیشتر جلب کنند.
با درنظرگرفتن مطالب پیشین و با بررسی افق‌های پیش‌رو، به نظر می‌رسد سال 1400 همچنان سال توصیه به حفظ فاصله‌گذاری اجتماعی و رعایت بیشتر بهداشت فردی به‌منظور حفظ بیشتر سلامتی خود و دیگران از ویروس کووید۱۹ باشد.
پایان پیام/
