فشار خون بالا عاملی برای مرگ بیش از ۸.۵ میلیون نفر در جهان

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، بر اساس یافته‌های این مطالعه، پیشرفت در تشخیص، درمان و کنترل فشار خون بالا در بین کشورها بسیار متفاوت است، به صورتی‌که برخی از کشورهای با درآمد متوسط در حال حاضر از اکثریت کشورهای با درآمد بالا بهتر عمل می کنند. رویکرد دوگانه کاهش شیوع فشار خون بالا از طریق پیشگیری اولیه و همچنین بهبود درمان و کنترل نه تنها در کشورهای با درآمد بالا بلکه در کشورهای با درآمد کم و متوسط نیز امکان پذیر است.  

این پژوهش نشان می‌دهد که طی ۳۰ سال گذشته، تعداد بزرگسالان "۷۹-۳۰ ساله" مبتلا به فشار خون در سراسر جهان دو برابر شده است و از ۳۳۱ میلیون زن و ۳۱۷ میلیون مرد در سال ۱۹۹۰، به ۶۲۶ میلیون زن و ۶۵۲ میلیون مرد در سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است و بخش قابل توجه این روند افزایشی در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ داده است.  

همچنین علی‌رغم تشخیص ساده و درمان نسبتاً آسان فشار خون با داروهای ارزان قیمت، تقریبا نیمی از افراد مبتلا به فشار خون "۴۱ درصد از زنان و ۵۱ درصد از مردان" در سراسر جهان در سال ۲۰۱۹ از وضعیت خود بی خبر بودند و بیش از نیمی از زنان و حدود ۶۰ درصد از مردان مبتلا به این بیماری تحت درمان قرار نگرفته‌اند.

 بر اساس این گزارش در سراسر جهان، یک نفر از هر ۴ زن و یک نفر از هر ۵ مرد مبتلا به فشار خون بالا توانسته است با پیگیری درمان و اصلاح سبک زندگی، فشار خون خود را کنترل کند. 

محققان این مقاله بر این باورند که پیشرفت‌های چشمگیر در میزان درمان و کنترل فشار خون در برخی از کشورهای با درآمد متوسط از جمله کاستاریکا، قزاقستان، آفریقای جنوبی، برزیل، ترکیه و ایران طی سه دهه گذشته نشان می دهد که گسترش پوشش همگانی سلامت و تقویت مراقبت های اولیه در این زمینه موثر بوده است. بهبود مراقبت از فشار خون بالا و کاهش بار این بیماری در برخی از این کشورها، مانند کاستاریکا تا حدی بوده است که میزان درمان و کنترل فشار خون بالا به اندازه بسیاری از کشورهای پردرآمد رسیده است. 

بر اساس یافته‌های این پژوهش فشار خون بالا مستقیماً با بیش از ۸.۵ میلیون مرگ و میر در سال در سراسر جهان مرتبط است و عامل اصلی سکته مغزی، بیماری‌های قلبی ایسکمیک، سایر بیماری‌های عروقی و بیماری‌های کلیوی است. کاهش فشار خون می‌تواند تعداد سکته‌های مغزی را ۳۵ تا ۴۰ درصد، حملات قلبی را ۲۰ تا ۲۵ درصد و نارسایی قلبی را حدود ۵۰ درصد کاهش دهد.

بر اساس این پژوهش علیرغم پیشرفت‌های دارویی و روش‌های درمانی در طول چند دهه گذشته، پیشرفت جهانی در مدیریت فشار خون کند بوده است و اکثریت قریب به اتفاق افراد مبتلا به پرفشاری خون بدون معالجه باقی می‌مانند.

تجزیه و تحلیل‌های انجام شده در این مطالعه روش‌های خوبی را در تشخیص و درمان فشار خون بالا نه تنها در کشورهای با درآمد بالا بلکه در کشورهای با درآمد متوسط نشان داده است. این یافته‌ها نشان می‌دهد که اگر حامیان بین‌المللی و دولت‌های ملی متعهد به رسیدگی به این عامل اصلی بیماری و مرگ و میر شوند، جلوگیری از فشار خون بالا و بهبود تشخیص، درمان و کنترل آن در مناطق با درآمد کم و متوسط امکان پذیر است. 

بر اساس این مطالعه، کاهش مصرف نمک و افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات، در کنار ارتقای تشخیص از طریق گسترش پوشش همگانی بهداشت و مراقبت‌های اولیه و اطمینان از دسترسی بی وقفه به داروهای موثر برای کاهش اپیدمی فزاینده فشار خون در کشورهای با درآمد کم و متوسط از سیاست‌هایی است که می‌بایست دنبال شود. 

به نقل از پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، در این مطالعه از نتایج پژوهش‌های ملی تمامی کشورهای جهان بهره گیری شده است و از ایران دکتر باقر لاریجانی، دکتر فرشاد فرزادفر، دکتر رامین حشمت، دکتر افشین استوار و جمعی از محققان مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران در کنار اساتید و پژوهشگرانی از سایر دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور مشارکت داشته‌اند.

نتایج این پژوهش در مجله علمی "The Lancet"منتشر شده است. ایسنا