۸۰ درصد گردش مالی سالیانه دارو در کشور غیر قابل رصد است

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، حمیدرضا دهقانی‌نیا با بیان این‌که مجموع گردش مالی دارو در کشور، سالیانه حدود 34 هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود گفت: در حال حاضر تنها حدود 6500 میلیارد تومان دارو به دلیل ثبت در سامانه تیتک رصد می‌شود اما حدود 25 هزار میلیارد تومان آن غیر قابل رصد است و امکان خروج این اقلام از زنجیره وجود دارد.

سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تصریح کرد: حفره‌های اصلی نشتی زنجیره توزیع شامل داروخانه‌ها، داروخانه‌های داخل بیمارستان و شبکه تأمین، توزیع و مصرف است که موجب خسارت‌های بسیاری برای نظام سلامت و در نهایت برای کشور و مردم شده است، عدم انجام تکالیف قانونی توسط معاونت‌های تخصصی وزارت بهداشت نظیر معاونت درمان و معاونت بهداشت از سال 92 تاکنون موجب شده است تا رصد و رهگیری زنجیره دارو به طور کامل انجام نشود و دارو از شبکه توزیع خارج شود.

وی افزود: متأسفانه معاونت بهداشت و درمان اراده‌‌ای برای ثبت اطلاعات در سامانه تیتک ندارد و حتی در جلسات مرتبط با بررسی چرایی نشت دارو از زنجیره توزیع نیز نماینده‌ای از این معاونت حضور پیدا نمی‌کند، در خصوص وضعیت ثبت و استعلام اصالت دارو در سامانه تیتک و در حوزه بستری نیز، بر اساس تبصره 4 ماده 18 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در خصوص فرآیندهای خرید، فروش، حمل، نگهداری، توزیع و غیر تکالیف معاونت درمان را مشخص کرده است، اما متأسفانه تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته است.

دهقانی نیا در پاسخ به برخی شائبه‌ها درباره عمدی و یا سهوی بودن عدم انجام وظایف توسط معاونت درمان وزارت بهداشت گفت: سیاست‌گذاری در حوزه درمان و پیگیری برای استقرار سامانه تیتک با معاونت درمان است. در حوزه بیماری‌های نادر که دغدغه این معاونت است، سامانه به بهترین نحو فعالیت می‌کند، به همین دلیل عدم پیگیری معاونت بهداشت برای ثبت و استعلام دارو در حوزه درمان، احتمال عدم اراده برای تکمیل سامانه تیتک را قوت می‌بخشد.

سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: تمامی داروها، تجهیزات پزشکی و لوازم آرایشی باید در سامانه تیتک ثبت شود، یکی از اتفاقاتی که باید طی سالهای اخیر رخ می‌داد، منوط‌سازی ارائه خدمات تمام بیمه‌ها به استعلام اصالت از سامانه تیتک بوده است که در حوزه بیماران سرپایی این اقدام تنها توسط بیمه‌های پایه و برای حدود 600 قلم از 1000 قلم داروی ژنریک در حال انجام است. در حوزه تجهیزات پزشکی نیز اقدام مذکور تنها توسط بیمه سلامت و صرفاً برای کالای سمعک انجام شده است، اگر تا پایان آذرماه شرکت‌های بیمه ملزم به ارائه خدمات به شرط استعلام از سامانه تیتک نشوند، بر اساس قانون اقدام به تصرف در وجوه و اموال دولتی کرده و با آنان برخورد خواهد شد.

وی با اشاره به لزوم اتصال جریان کالا به مدیریت تقاضا در کشور افزود: برای رفع مشکلات مربوط به کمبود اقلام دارویی در کشور بایستی از طرفی رصد جریان کالا به صورت کامل از طریق سامانه تیتک صورت گرفته و از طرف دیگر، مدیریت تقاضا از طریق پیاده‌سازی نسخه الکترونیک انجام گیرد.

دهقانی نیا ضمن انتقاد از بی‌اعتنایی وزارت بهداشت به اصل مدیریت تقاضا برای جلوگیری از ایجاد التهاب در بازار دارو ادامه داد: به طور مثال از ابتدای سال جاری تا پایان تیرماه، حدود 2400 میلیارد تومان برای تهیه داروی رمدسیویر هزینه شده است، این در حالی است که میزان مصرف این دارو تنها در مردادماه، برابر با 4 ماه گذشته آن بوده است. بنابراین خلأ مدیریت تقاضای دارو بسیار احساس می‌شود و وجود آن در کشور ضروری به نظر می‌رسد.

سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در خصوص تبعات عدم مدیریت تقاضا در کشور گفت: پزشکان بدون اطلاع از وجود داروی داخلیِ مشابه خارجی در کشور، اقدام به تجویز داروی خارجی نموده و تقاضای کاذبی را به بازار القاء می‌کنند. متقاضی دارو نیز پس از عدم موفقیت در یافتن داروی مد نظر، به بازار سیاه مراجعه کرده و دارویی را تهیه می‌کند که قیمت آن چند برابر قیمت داروی تولید داخل است و از طرف دیگر از اصالت آن هم آگاهی ندارد و معلوم نیست چه بلایی در ادامه بر سر مصرف‌کننده دارو می‌آید.

به گزارش فارس در ادامه محمدرضا شانه‌ساز رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه سرعت برچسب‌گذاری داروها در 2 سال اخیر افزایش داشته است گفت: از سال 92 تا 97 حدود 4 میلیارد قلم کالای دارویی برچسب‌گذاری شده و این آمار با میزان برچسب‌گذاری در 2 سال اخیر برابری می‌کند؛ اما به دلیل دامنه وسیع پروژه، تکمیل ثبت اقلام در سامانه تیتک زمان‌بر است.

وی در پاسخ به انتقادها در خصوص چرایی عدم انجام تکالیف مشخص‌شده توسط معاونت درمان در حوزه بستری افزود: با توجه به تعدد سامانه‌ها در بخش درمان و زمان‌بر بودن اتصال آن‌ها به سامانه تیتک و عدم هماهنگی با بیمه‌ها، هنوز اقدام شاخصی در این حوزه صورت نگرفته است، امیدواریم تمامی اقلام دارویی در سامانه تیتک تا پایان سال جاری تثبت شود، اگر شرکت‌های بیمه پرداخت‌های خود را منوط به ثبت در سامانه تیتک کنند، بخش وسیعی از مشکل نظام سلامت برطرف خواهد شد.