مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور بالاست

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، نگرانی‌های مرتبط با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها خیلی زود پس از معرفی آنها به دنیای پزشکی در سال‌های ۱۹۴۰ میلادی ایجاد شد. آنتی بیوتیک‌ها از جمله رایج‌ترین داروهای مصرفی در جهان هستند. اگر چه این دسته از داروها، می‌توانند نجات بخش جان بسیاری از مردم جهان از بیماری‌های عفونی و ویروسی باشد اما استفاده بی‌رویه از آنها سبب بروز عوارض متعددی می‌شود که سالهاست جامعه پزشکی جهان را نگران کرده است. آنتی‌بیوتیک‌ها زمانی در دهه‌های ۴۰ و ۱۹۵۰ میلادی جان میلیون‌ها انسان را نجات داده‌اند اما امروزه به دلیل مصرف بیش از حد آن، بسیاری از آنتی بیوتیک‌ها در برابر باکتری‌هایی که زمانی کشته‌اند، دیگر مؤثر نیستند.

مصرف بی مورد آنتی بیوتیک‌ها می‌تواند موجب مقاومت بدن به این دارو شود که این خود خطری بزرگ برای سلامتی هر انسان به شمار می‌آید همچنین یکی از خطرناک‌ترین عوارض جانبی مصرف آنتی بیوتیک‌ها واکنش‌های آلرژیک است که روزانه افراد زیادی را بدون اینکه بدانند چرا، راهی بیمارستان می‌کنند. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که حدود ۳۰ درصد کل نسخه‌های آنتی بیوتیکی در سالانه در سراسر جهان تجویز می‌شود، غیرضروری است.

آموکسی سیلین و اسید آموکسی سیلین، کلاوولانیک اسید متداول‌ترین آنتی بیوتیک‌ها در سراسر جهان هستند که توسط پزشکان تجویز می‌شوند. این داروها توسط WHO به عنوان درمان خط اول برای عفونت‌های شایع عنوان شده‌اند.

سازمان بهداشت جهانی "who" کشورهایی که بیشترین آنتی بیوتیک ها را مصرف می‌کنند را اعلام کرده است. این آمار بر اساس "دوزهای تعیین شده روزانه در هر ۱۰۰۰ نفر" مشخص شده و جدیدترین داده‌هایی است که از کشورها ارائه شده است. تفاوت زیاد در استفاده از آنتی بیوتیک‌ها در سراسر جهان نشان می‌دهد که بسیاری از کشورها بیشتر از میانگین جهانی از آنتی بیوتیک ها استفاده می‌کنند و این در حالی است که برخی از کشورها ممکن است دسترسی کافی به این داروها برای نجات دهنده زندگی بیماران خود نداشته باشند.

سالانه ۷۵۰ هزار نفر به علت مقاومت دارویی جان خود را از دست می‌دهند همچنین مرگ ۵۰ میلیون انسان تخمین زده شده تا سال ۲۰۵۰ به علت مقاومت دارویی تخمین زده شده است.

نوشین محمدحسینی مدیرکل پایش مصرف فراروده های سلامت محور سازمان غذا و دارو در این خصوص گفت: بر خلاف تصور عموم، آنتی­ بیوتیک­‌ها بر عفونت­‌های ویروسی بی­‌تاثیر هستند و منجر به بهبود نمی‌شوند به همین دلیل هنگامی که سرما می‌خوریم به هر میزان نیز آنتی­ بیوتیک مصرف کنیم باز هم بهتر نمی ‌شویم و کار اشتباه این است که دائم از آنتی­ بیوتیک­‌های متنوع استفاده کنیم، تشخیص اینکه عفونت ویروسی است یا باکتریایی فقط بر عهده­ پزشک است یک سری علائم و شاخص ‌ها وجود دارد که به پزشک در تشخیص کمک می­‌کند که متناسب با آن، داروی مناسب را تجویز کند یا حتی هیچ دارویی تجویز نکند.

وی افزود: هر زمان که یک داروی آنتی­ بیوتیک را با تشخیص خود یا افراد غیرپزشک مصرف کنیم، یک قدم به سمت عوارض جانبی و مقاومت آنتی­ بیوتیکی پیش می­ رویم. بسیاری از عفونت­‌های ویروسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا و بسیاری از گلودردها نیازی به درمان با آنتی بیوتیک ندارند، مقاومت آنتی­ بیوتیکی به این معناست که در صورت ابتلا به عفونت باکتریایی حتی با مصرف دارو، باکتری‌ها هم­چنان به رشد و فعالیت ادامه می‌دهند و دارو قادر نیست باکتری را از بین ببرد و از فعالیت بیماری­‌زایی­ آن جلوگیری کند.  

مدیرکل پایش مصرف فراروده های سلامت محور سازمان غذا و دارو تاکید کرد: مصرف بیش از حد و غیراصولی آنتی­ بیوتیک­‌ها به باکتری­‌ها فرصت می­‌دهد مکانیسم­‌های دفاعی آنها را برای مقاومت در برابر داروها فعال­‌تر کنند. هر زمانی که هر فردی در جامعه یک آنتی­‌بیوتیک مصرف می‌کند، باکتری‌های حساس و مفید بدن از بین می­‌روند اما باکتری‌های مقاوم شروع به رشد و تکثیر می­‌کنند، مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها در کشور بسیار بالاست، آمار مشخصی در این زمینه وجود ندارد به دلیل ارزان بودن آنتی بیوتیک ها در کشور نسبت به کشورهای همجوار، آنها قاچاق هم می‌شوند و میزان مصرف خودسرانه و قاچاق آنتی بیوتیک ها بالاتر از میزان فروش دارو است.

به گزارش ایرنا محمدحسینی در پایان گفت: مردم باید بدانند که مصرف آنتی بیوتیک بدون نسخه پزشک ضرر دارد و تاثیری در روند بهبودی بیماری‌های ویروسی نداشته و بیماری‌های کبدی و کلیه را ایجاد می‌کند، آنتی بیوتیک مانند آب، نان و نمک نیست که هر وقت نیاز پیدا کردیم مصرف شود، استفاده از آن باید استاندارد و بر اساس تجویز پزشک باشد، فروش آنتی بیوتیک ها بر اساس قانون ممنوع است اما بی‌رویه هم توسط پزشکان تجویز می‌شود و مردم نیز به داروخانه‌ها اصرار می‌کنند که بدون نسخه عرضه کنند، یکی از راه‌های کاهش مقاومت میکروبی ناشی از آنتی‌بیوتیک‌ها، مصرف منطقی آنها است و مردم نباید فریب تبلیغات کاذب را در فضای مجاز بخورند.