سالیانه ۵ تا ۱۰ هزار ایرانی بر اثر بیماری هپاتیت جان خود را از دست می‌دهند

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، همۀ خانواده‌ها باید هپاتیت و بیماری‌های کبدی را بشناسند و آگاهی کافی دربارۀ حفظ سلامتی کبد داشته باشند تا بتوانند از دچار شدن به آن جلوگیری کنند یا در صورت بیمار شدن اجازه ندهند هپاتیت خطرناک شود، براساس آمار پزشکی قانونی سالیانه ۵ تا ۱۰ هزار ایرانی بر اثر بیماری هپاتیت جان خود را از دست می‌دهند.

محمد طاهر فوق‌تخصص گوارش و کبد و عضو تیم پیوند کبد مجتمع بیمارستانی امام خمینی تهران در این خصوص گفت: هپاتیت به معنی التهاب کبدی است که به دو نوع ویروسی و غیرویروسی تقسیم می‌شود، بیشتر هپاتیت‌های ویروسی قابل انتقال بین افراد هستند. هپاتیت نوع B "بی" از طریق خون و تماس جنسی قابل انتقال است. یکی از راه‌های شایع انتقال هپاتیت نوعB در ایران انتقال آن از مادر به فرزند و بیشتر هنگام زایمان است. هپاتیت C معمولا از راه خون انتقال می‌یابد و یکی از روش‌های شایع انتقال آن در ایران، تزریق مواد مخدر با سرنگ‌های مشترک است. هپاتیت C "سی" به میزان کمتر از مادر به فرزند منتقل می‌شود.این نوع هپاتیت می‌تواند از طریق تماس جنسی هم انتقال یابد، اما شیوع آن کمتر از هپاتیت B است.

عضو تیم پیوند کبد مجتمع بیمارستانی امام خمینی تهران در پاسخ به این پرسش که چرا این بیماری را "ویروس خاموش" می‌خوانند گفت: از آن‌جا که هپاتیت معمولا تا چندین سال پس از فعال شدن نشانه‌ای از خود برجا نمی‌گذارد، به ویروس خاموش معروف است و معمولا زمانی نشانه‌هایش نمایان می‌شوند که سیروز شکل گرفته و کبد نارسا شده؛ یعنی تقریبا کار از کار گذشته است. تشخیص این ویروس‌ها فقط از طریق آزمایش خون امکانپذیر است و اگر آنزیم‌های کبدی افزایش یافته باشند، حتما باید این ویروس‌ها چک شوند.

محسن نصیری طوسی فوق‌متخصص بیماری‌های گوارش، کبد و آندوسکوپی موضوع را از زاویۀ دیگر بررسی کرد و گفت: امروزه در دنیا بیشترِ بیماری‌های کبدی غیرویروسی و ناشی از کبد چرب هستند که به دلیل افزایش وزن، مصرف داروهای شیمیایی و گیاهی و مصرف الکل ایجاد می‌شوند بنابراین در عصر حاضر با شنیدن بیماری هپاتیت اول باید به بیماری‌های غیرعفونی از جمله کبد چرب بیندیشیم و نه ویروس. بیشتر بیماری‌های کبدی هیچگونه علامت ظاهری ندارند و اگر کبد سالیان طولانی بیمار بماند، به تدریج کوچک و سفت می‌شود و آن‌گاه علامت‌های اختصاصی‌تر، مثل زردی، ورم در پاها همراه با آب آوردن شکم، خونریزی از واریس‌های مری، گیجی، منگی و کمای کبدی، خود را نشان می‌دهند. این همه در حالی رخ می‌نماید که دیگر صدمات قابل ملاحظه‌ای به کبد وارد شده است.

وی شیوع بالای زمینه‌های ایجاد بیماری‌های‌ کبدی در حد نیمی از افراد جامعه و تشخیص ندادن یا دیر تشخیص دادن بیماری اولیۀ کبد، همچنین بی‌تفاوتی نسبت به درمان و پیگیری نکردن روند درمان را از جمله علل مهم و برجستۀ نگرانی از بیماری‌های کبدی و عوارض آن‌ها در جهان عنوان کرد و افزود: باید بدانیم با رعایت نکات بسیار ساده و بدون نیاز به صرف هزینۀ زیاد، می‌توان از دچار شدن به بسیاری از بیماری‌های کبدی جلوگیری کرد. این موارد به شرح زیر است، حساس بودن به اندازۀ قد و وزن بدن، داشتن تحرک بدنی کافی، پرهیز از استعمال دخانیات و دوری از هر گونه اعتیاد، پرهیز جدی از مصرف هرگونه الکل، دوری از مصرف خودسرانۀ داروها، دقت در مسائل بهداشتی هنگام خالکوبی‌، دندانپزشکی‌ و حجامت، پرهیز ار رفتارهای پرخطر و تماس‌های جنسی خارج از چارچوب خانواده، انجام واکسیناسیون هپاتیت B، انجام آزمایش‌های کبدی در آزمایش‌های عمومی خونی برای بررسی عمومی به صورت سالانه یا هر دو سال یک بار.

 فوق‌متخصص بیماری‌های گوارش، کبد و آندوسکوپی بر دور کردن نگرانی‌ها تأکید کرد و گفت: بعد از شنیدن جزئیات غیرمهم در گزارش‌های سونوگرافی کبد به نفع گِرِید کبد چرب، فکرتان را آزار ندهید و بیشتر به مسائلی چون رژیم غذایی و ورزش کافی توجه کنید. این نکته را هم باید یادآوری کنم که زندگی با افراد گرفتار هپاتیت B در درون خانواده و بیرون از خانواده، جای نگرانی ندارد، بلکه با انجام واکسیناسیون و رعایت موارد ساده، مسأله‌ای پیش نمی‌آید، بیماران کبدی به شرط مشاوره با پزشک متخصص کبد می‌توانند برای ازدواج، بارداری و شیردهی اقدام کنند. پیگیری‌های منظم غربالگری و تشخیصی، با آزمایش خون و سونوگرافی کبد و زیر نظر پزشک متخصص کبد بودن، همچنین حفظ و تداوم پایبندی به درمان‌ها، از ضروریات محسوب می‌شود. افزون بر آن، بیماران باید درمان‌های غیردارویی را جدی بگیرند چرا که گاهی بسیار مؤثرترند. مورد مهم دیگر این‌که برای کسب اطلاعات و آموزش بیشتر دربارۀ بیماری‌های کبد به رسانه‌ها و منابع دارای پشتیبانی علمی رسمی مراجعه شود.

به نظر می‌رسد بیماری‌های کبدی با دو عامل "انتخاب سبک زندگی" و "موارد بهداشتی" گره خورده است و افراد به راحتی می‌توانند با رعایت هر دو از دچار شدن به بیماری پیشگیری کنند. حال انتخاب با شماست: بیماری یا سلامتی؟ روزنامه اطلاعات