مصرف آنتی بیوتیک در ایران ۲.۶ برابر جهانی است

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، در مراسم افتتاحیه یازدهمین کنگره تخصصی کنترل عفونت و استریلیزاسیون مواد و تجهیزات پزشکی دکتر علیرضا زالی عفونت ناشی از خدمات سلامت را مسئله جدی در تمام جهان برشمرد که جغرافیا نمی شناسد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: گرچه در سال‌های اخیر با راهبردهای بسیار مهم در سطح سیاستگذاری و اجرا عفونت بیمارستانی در حال کاهش است اما در کشورهای در حال توسعه خطر عفونتهای بیمارستانی همچنان به عنوان یک چالش جدی مطرح است، هشدارهای پیاپی سازمان بهداشت جهانی در این راستا حاکی از اهمیت جدی موضوع مقاومت میکروبی و عفونت‌های بیمارستانی است.

وی افزود: ۷۰ درصد عفونت‌های بیمارستانی و ناشی از مداخلات بهداشتی و درمانی با ساده ترین روش‌ها قابل پیشگیری هستند و می‌توانند بخش زیادی از بار مالی ناشی از عفونت‌های بیمارستانی را کاهش دهند، نیازمند نظام آماری مناسب، متقن و به هنگام در زمینه عفونت‌های بیمارستانی در کشور هستیم و باید آمار واقعی در مورد عفونت‌های بیمارستانی در ایران را تخمین بزنیم.

زالی ایجاد نظام ملی مراقبت پیوسته سلامت درحوزه عفونت‌های بیمارستانی را ضروری برشمرد و ارتقا، توسعه و تخمین نظام مراقبت ملی کنترل عفونت بیمارستانی را پیام روشن این کنگره دانست و با تاکید بر شناسایی میکروب و عامل ایجاد عفونت بیمارستانی گفت: در هر بیمارستان باید به کمک کمیته کنترل عفونت نوع میکروب و عفونت شناسایی شود، توسعه، علمی سازی، افزایش توان فنی و میزان مداخلات این کمیته‌ها از دیگر راهبردهای پیشنهادی این کنگره در زمینه کنترل عفونت بیمارستانی است. 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه کرد: در نظام اعتباربخشی ملی نیز باید جایگاه ممتازتری برای تشکیل منظم و اثربخش کمیته‌های کنترل عفونت بیمارستانی لحاظ شود، بدون داشتن نظام آماری رسیدن به شاخص‌های اپیدمیولوژیک متقن میسر نیست. استفاده از ابزارهای مدرن نظیر هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی می‌تواند در تشخیص پروفایل عفونت و طراحی راهبردهای اثربخش برای کنترل آن بسیار کمک کننده باشد تا بتوانیم بهترین استراتژی را برای ریشه کن کردن بیماری و کنترل عفونت به کار ببریم.

وی با اشاره به عوامل خطر عفونت‌های بیمارستانی گفت: گرچه درگیری چند ارگان، تروما، سوختگی، بستری در بخشهای مراقبت ویژه بیش از ۳ روز و در بخش‌های عادی بیش از ۷ روز، بیماری‌های زمینه‌ای، دیابت و سن بالا از جمله این عوامل هستند اما الگوی عوامل خطر ابتلا به عفونت‌های بیمارستانی در کشورما مشخص نیست، در حالی که براساس تشخیص عامل خطر راهبردهای ما برای کنترل عفونت متفاوت خواهد بود.

زالی با اشاره به افزایش ۱۶ درصدی میزان مقاومت آنتی بیوتیکی در جهان پس از پاندمی کرونا تصریح کرد: مصرف نابجای آنتی بیوتیک در کشور ما نیز مقاومت آنتی بیوتیکی ایجاد کرده است و این درحالی است که مصرف آنتی بیوتیک در ایران ۲.۶ برابر جهانی است، سه داروی آموکسی سیلین، سفکسیم و آزیترومایسین بالاترین تواتر مصرف در ایران را دارند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اهمیت آموزش کادر درمان، درعین حال ساده‌ترین، کارآمدترین و اثربخش‌ترین راه جلوگیری و کنترل عفونت را شستن دست پرسنل از یک بیمار به بیمار دیگر عنوان کرد و گفت: شکل گیری سوشهای جدید HIV و سل مقاوم و... از جمله پیامدهای ناشی از مصرف نابجای آنتی بیوتیکها عنوان است که درعرصه نظام مراقبت چالش آفرین هستند.

وی افزود: تشکیل مجموعه اپیدمیولوژیک کشور شمول در مورد آمار عفونت‌های بیمارستانی، شکل گیری آرایش ارگانیسمی "باکتریایی، ویروسی و قارچی" عفونت‌های بیمارستانی در عرصه استانی و ملی، تشکیل کمیته‌های آموزش، استقلال و اثربخشی بیشتر کمیته‌های عفونت بیمارستانی، بازسازی تجهیزات بیمارستانی، توجه به کمیته‌های عفونت بیمارستانی در نظام اعتباربخشی از دیگر راهبردهای پیشنهادی این کنگره برای سیاستگذاران است، امیدواریم این کنگره منجر به دستیابی به یک نظام ملی کنترل عفونت ملی کارآمد اثربخش را فراهم کند.

وی در پایان به تشریح برنامه کشوری مهار مقاومت میکروبی پرداخت و به اقداماتی نظیر تدوین برنامه‌ها، تدوین راهنماهای جامعه نظام مراقبت عفونت‌های بیمارستانی و اقدامات تعیین کننده کلیدی برای کنترل عفونت‌های بیمارستانی اشاره کرد.

همچنین امید زمانی مدیر بخش بیماری‌های واگیر دفتر سازمان جهانی بهداشت در ایران نیز کنترل عفونت را موضوع بسیار مهمی برشمرد و به اقدامات سازمان بهداشت جهانی در سراسر جهان در این راستا اشاره کرد و با توجه به ظهور بیماری‌های نوپدید نظیر کووید که هم کادر درمان و هم مردم را تهدید می‌کند، درس آموخته‌های کووید را در اقدامات پیشگیری و کنترل عفونت و کنترل مقاومت میکروبی کمک کننده برشمرد.

مدیر بخش بیماری‌های واگیر دفتر سازمان جهانی بهداشت در ایران گفت: پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی فعال کردن کمیته کشوری و کارگروه‌های ملی برای مقابله با مقاومت میکروبی و کنترل عفونت است، تقویت نظام پیشگیری و کنترل عفونت باعث کاهش هزینه‌ها و بهبود مراقبت‌ها می‌شود بنابراین می‌توان از تجربیات بومی برای افزایش دانش بشری در راستای کنترل عفونت استفاده کنیم.

رضا شاه قدمی دبیر علمی کنگره با اشاره به اهداف برگزاری این گردهمایی علمی، شعار امسال این کنگره را عزم ملی جهت شکل‌گیری کنترل عفونت و استریلزاسیون مواد و تجهیزات پزشکی در راستای چشم انداز ۱۴۰۴ عنوان کرد و ادامه داد: ۲۴۰ مقاله به دبیرخانه این کنگره تخصصی رسیده است که ۵۱ مقاله به صورت سخنرانی و ۱۷۳ مقاله نیز بصورت پوستر در این دو روز ارائه می‌شوند. همچنین ۹ کارگاه و دو پنل تخصصی نیز به طور همزمان در این کنگره دو روزه ارائه می‌شود.

مهدی نوروزی دبیر علمی علوم پایه و رییس انجمن ویروس شناسی ایران با اشاره به نقش علوم پایه در کنترل عفونت گفت: یکی از مهمترین اهداف ما کنترل عفونت‌های بیمارستانی در چشم انداز ۱۴۰۴ و ارتقای ایمنی بیمار است، این ‌کنگره نقطه تلاقی و عطف و همکاری گروه‌های علوم پایه و بالینی است، از مراکز تحقیقاتی و دپارتمان‌های علوم پایه در سراسر کشور درخواست داریم که وارد بحث‌های کنترل عفونت شوند.

وی با اشاره به خودجوش و خودکفا بودن این کنگره ارتقای همزمان آموزش علوم پایه و بالینی، توسعه علوم بین رشته‌ای در نظام سلامت به ویژه در حوزه کنترل عفونت، ارتباط علوم پایه پزشکی و صنعت و رفع نیازها را از جمله ضرورتهایی برشمرد که باید در این حوزه مورد توجه قرار گیرد.

دبیر علمی علوم پایه و رییس انجمن ویروس شناسی ایران در پایان توجه به بیماری‌های بازپدید و نوپدید و ارتقای آموزش و اطلاعات و توانمندسازی همکاران در حوزه کنترل عفونت را از دیگر ضرورت‌های برگزاری این کنگره برشمرد و گفت: امیدواریم که این کنگره منجر به ارتقای سطح دانش و مهارت همکاران و کاهش بروز عفونت‌های بیمارستانی شود.