تعداد پزشکان عمومی ما روز به روز بیشتر شده اما سطح اختیارات آنها گسترده تر نمی شود

منتخبین انجمن باید از شخصی گرایی، فردمحوری و منافع شخصی عبور کنند. البته بنده دوستان سابق را متهم نمی کنم، چون آنها هم به اندازه خود زحماتی کشیدند. اما هنوز انجمن به آن کلیتی که مورد انتظار پزشکان است، نرسیده و این مساله شاید بعضی وقت ها این شائبه را در ذهن ایجاد کند که از این عنوان و برند، بیشتر برای مسائل شخصی خود استفاده کرده باشند. لذا بهتر است که در میان اعضای هیات مدیره جدید، دیدگاه های فردی کنار گذاشته شود. 

انجمن می تواند در حل و فصل مسائل فیمابین گروه های مختلف پزشکی عمومی خصوصا بین عمومی و طب کار یا عمومی و زیبایی و پوست و حتی رادیولوژیست ها سهم زیادی داشته باشد. کمااینکه در کشورهای دیگر هم همینطور است و پزشک، تخصص رادیولوژی ندارد و فقط سونولوژی خوانده است در حالی که در کشور ما این تعریف نشده است. پیگیری این مساله می تواند برعهده انجمن یا سازمان نظام پزشکی باشد. اما تاکنون بررسی نشده و به آن پرداخته نشده است. 

مورد بعدی اینکه تعداد پزشکان عمومی ما روز به روز بیشتر شده اما سطح اختیارات آنها گسترده تر نمی شود. اکثر جوان پزشک ها از همین پزشکان عمومی هستند که به هر حال مشکلات معیشتی خواهند داشت اما اختیاراتی برای آنها تعریف نمی شود که این مساله می تواند در دستور کار انجمن باشد. 

بحث دیگر مشکلات رفاهی و معیشتی پزشکان عمومی است که از جانب وزارت بهداشت هیچ اقدامی در این خصوص صورت نمی گیرد. الان یک پزشک تازه فارغ التحصیل که طرح خود را هم گذرانده است، چه خدماتی می گیرد؟ اما در هر جا که می توانند مدرک او را گرو و انواع و اقسام تعهدات را از او می گیرند، در حالی که در حوزه امکانات رفاهی و معیشتی هیچ قدمی برنمی دارند. مثلا اگر فرد نیاز به وام یا تسهیلات داشته باشد، از جانب وزارت بهداشت و نظام پزشکی هیچ کمکی به او نمی شود. ممکن است که سازمان نظام پزشکی چند تفاهم نامه با چند بانک امضا کرده باشد اما آن چیزی که بتواند مشکلات آنها را در لحظه حل کند، وجود ندارد. 

مساله بعدی این است که انجمن باید شفافیت داشته باشد و از همه مهمتر آمر به قانون باشد. شخصی که به عضویت هیات مدیره انجمن در می آید باید بداند که قرار است بعد از سه سال دوره او تمام شود و لذا باید قبل از اتمام دوره، انتخابات بعدی را برگزار کند و انجمن را در پایان سال سوم به دوره بعدی تحویل دهد، نه اینکه به زور سه سال دیگر هم بماند. چرا یک دوره باید بدون انتخابات و به بهانه های مختلف ازجمله کرونا، عدم همکاری کمیته حقوقی وزارتخانه و ...، مجددا سه سال دیگر ادامه پیدا کرده باشد؟ این روند این تصور را در ذهن همکاران ایجاد می کند که حتما منافعی وجود دارد که شخص علاوه بر سه سالی که بوده، سه سال دیگر هم به شکل غیرقانونی مانده است. در صورتی که صداقت خیلی مهمتر است و اگر شخص بگوید که می خواهم سه سال دیگر بمانم و لطفا به من رای دهید، خیلی بهتر است تا اینکه دوره را طولانی کند. شفافیت تا آنجا که به آنها اجازه داده می شود، خیلی خوب است، مثلا اینکه این اندازه ورودی، دریافتی، درآمد و هزینه بوده است. 

اینکه به صورت شعارگونه بگوییم که مثلا برنامه ما احیای جایگاه پزشکان عمومی است، چه فایده ای دارد؟ این شعارها چقدر موثر بوده است؟ مثلا طرف از مسائل اقتصادی آن چنانی و دور از دسترس حرف می زند که مشخص است شعار است. اگرچه شنونده باید عاقل باشد اما کسی که شعار می دهد هم نباید به شعور مخاطب توهین کند. 

این مساله به اعضای هیات مدیره انجمن برمی گردد که از عنوان خود استفاده بهتری کنند تا مشارکت در انتخابات خیلی بیشتر باشد. مثل انتخاباتی که انجمن جراحان یا انجمن پوست برگزار کردند. انتخابات این انجمن ها معمولا نسبت به انتخابات انجمن پزشکان عمومی یک دست تر است. 

متاسفانه مشکلی که در اینجا وجود دارد، فرایند سختی است که توسط کمیته انتخابات و دبیرخانه انجمن های علمی برای انتخابات الکترونیک ایجاد شده است. کمااینکه در حال حاضر افرادی را داریم که در سامانه ثبت نام کرده اما هنوز تایید نشده اند تا بتوانند رای دهند. این معضلی است که باعث کاهش مشارکت می شود. درواقع الان خیلی ها مشتاق به رای دادن هستند، اما نمی توانند. 

از طرف دیگر برای عضویت اشخاص، یک بازه 15 روزه تا قبل از انتخابات تعریف کردند. به این معنا که افراد صرفا تا 15 روز قبل از انتخابات می توانند عضو شوند، در حالی که از نظر فنی شاید حتی تا دو یا سه روز قبل از انتخابات هم بتوانند به عضویت در بیایند، اما اینکه چرا این بازه را تعیین کردند، مشخص نیست. به هر حال خیلی از پزشکان شاید همین امروز از تاریخ برگزاری انتخابات مطلع شوند، همانطور که در انتخابات بزرگ کشوری هم معمولا یکی دو هفته آخر خیلی مهم و زمان طلایی و اثرگذار برای مشارکت مخاطب است. لذا اینکه دو هفته آخر را محدود کنیم و بگوییم کسی نمی تواند عضو شود و رای دهد، باعث کاهش مشارکت می شود و به نظر من لازم است که خود کمیته انتخابات در این زمینه تصمیم گیری کند. 

هر چقدر تعداد رای دهندگان بیشتر باشد، منتخبین قدرت چانه زنی بالاتری خواهند داشت. علاوه بر رای دهندگان، هرچه تعداد اعضای انجمن بیشتر باشد، باز هم موثر است. کمااینکه تعداد اعضا باید از اینی که هست، خیلی بالاتر رود. ما نزدیک به یک صد هزار نفر پزشک عمومی در سطح کشور داریم اما چند درصد از آنها عضو انجمن می شوند؟ زمانی یک انجمن می تواند خود را به عنوان نماینده یک صنف معرفی کند که حداقل نیمی از اعضای آن صنف با آن همراهی کرده باشند. پس باید به سمت جذب مخاطب حرکت و همه به این ساختار وارد شوند. در هر صورت وزارت بهداشت یا هر جای دیگری، ابتدا وزنه طرف مقابل را محاسبه می کند و بعد پای صحبت های او می نشیند. وقتی بداند عقبه یک نفر، صد هزار نفر پزشک عمومی به صورت یک دست است، به این راحتی نمی تواند هر تصمیمی را بگیرد و آن را به زور اعمال کند و از کسی ابا نداشته باشد. متاسفانه در حال حاضر، صبح که از خواب بیدار می شوند یک دستورالعمل می نویسند که وارد سیستم بهداشت و درمان می شود و همین دستورالعمل ها خیلی از مسائل زندگی پزشکان را تحت تاثیر خود قرار می دهد. 

مورد بعدی اینکه حضور انجمن در نهادها یا در زمان های تصمیم گیری خیلی مهم است. مثلا زمانی که قرار است نسخه طرح بیمه روستایی نگارش شود، انجمن باید درآنجا حضور داشته باشد. در غیر این صورت چه کسی می خواهد از جانب آنها صحبت کند؟ آیا قرار است خودشان انتخاب کنند و از دوستان خود دعوت کنند یا از اعضای انجمن؟ 

درحال حاضر بحث تعرفه ها داغ است و انجمن پزشکان عمومی باید اساسی ترین نقش را در این حوزه داشته باشد، چون پایه را تعریف می کند. وقتی پایه تعرفه برای پزشک عمومی مناسب باشد، به دنبال آن تمام رده های دیگر هم همینطور است. پس نباید فقط اسم انجمن باشد بلکه حضور آن هم باید فعالانه باشد و خودش مشارکت کرده و مطالبه کند. 

هم اکنون نزدیک به 50 نفر کاندید برای 11 پست داریم که همه آنها از تعداد زیادی فیلتر عبور کرده و در نهایت کاندید شده اند. به نظر من انجمن جدید باید یک کمیته مشورتی از افرادی که رای نیاورده اند نیز تشکیل داده و از پتانسیل آنها استفاده کند. چون آنها کوله باری از تجربه هستند که ایده های زیادی دارند. اگر به عنوان عضوی از هیات مدیره انتخاب نشدند دلیل نمی شود که از ظرفیت آنها استفاده نشود. 

در نهایت خرد جمعی در این رویه بسیار کمک کننده است. نباید به انتخابات به عنوان یک فرایندی که صرفا باید انجام شود، نگاه کرد. بلکه نکته مهم این است که یک ترکیب جغرافیایی و صنفی درست به انجمن راه یابد. طبیعتا این 11 نفر می خواهند با هم جلسه تشکیل دهند و پیگیری های لازم را بکنند. نباید آن قدر پراکندگی داشته باشد که حتی یک جلسه هم نتوانند تشکیل دهند یا آنطور نباشد که همه آنها از مرکز کشور باشند. اگر یک ترکیب مناسب انتخاب شود، موثرتر هستند. 

ترکیب کاری هم خیلی موثر است، مثلا از رسته های زیبایی، طب کار، ام ام تی، تامین اجتماعی، ستادی های علوم پزشکی، اورژانس کار و بهداشت کار حتما یک نفر باشد که هر صنف یک صاحب نظر داشته باشد. ما نباید به شکل تک بعدی نگاه کنیم و نباید اسیر خودخواهی شویم. لذا ترکیب جغرافیایی، صنفی و سنی خیلی مهم است. این طور نباشد که بگوییم همه جوان پزشک باشند. این را بپذیریم که از میان جوانان، هم جوان با تجربه و هم بی تجربه داریم. یعنی صرف شور و هیجان جوانی نباید الزام ایجاد کند که همه اعضا جوان پزشک باشند. درنهایت ترکیبی از شور و هیجان جوانی و تجربه میانسالی می تواند کمک حال هم باشد و نقاط ضعف را پوشش دهد. 

از طرفی اعضا باید اهل تعامل باشند، ما به کسی نیاز نداریم که صرفا حمله کند، چون با تقابل فقط کار گره می خورد. متاسفانه اتفاقی که پیش آمده این است که تقابل هایی بین نهادهای صنفی در وزارتخانه مشاهده می شود که این به ضرر حوزه سلامت کشور است.