سایه ظلم بر سر آزمون پنجاه و یکم؛ سوالات مخدوش و مبهم، بعضا با دو گزینه صحیح
پزشکان و قانون: پنجاه و یکمین آزمون پذیرش دستیار تخصصی پزشکی که صبح پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت سال جاری با حضور ۱۲ هزار و ۳۵۸ داوطلب برگزار شد، مانند دوره های قبلی خود از گزند حواشی دور نماند و یک بار دیگر نشان داد که وزارت بهداشت یا عزم برگزاری سالم این آزمون حساس را ندارد یا توان آن را. با انتشار کلید اولیه پاسخ های آزمون، جمعی از پزشکان و داوطلبین درخواست بررسی مجدد سوالات مورد اعتراض خود توسط هیئت بورد سازمان سنجش آموزش پزشکی طبق رفرنس تایید شده را دارند و از مواضع خود کوتاه نمی آیند.
از نظر آنها طرح چندین سوال خارج از رفرنس اعلام شده توسط وزارت بهداشت، سوالات دو پهلو، نامفهوم و دارای ابهام در متن، عدم کیفیت لازم تصاویر اسکن شده و سوالات با چند گزینه صحیح مهمترین اشکالات این آزمون بود.
اگرچه با توجه به امکان قانونی اعتراض به سوالات، داوطلبان در موعد مقرر اقدام به ثبت سوالات مورد اعتراض با استناد دقیق به شماره صفحه و پاراگراف طبق رفرنسهای اعلامی در سایت سنجش نمودهاند، اما پاسخ به اعتراضات شفاف نبوده و همزمان با اعلام نتایج اولیه، کلید نهایی اعلام و تنها دو سوال حذف شد. معترضان می گویند که سازمان سنجش در قبال تخلف صورت گرفته پاسخگو نیست و شرایط کنونی موجب عدم برقراری عدالت شده و به مثابه ظلم بزرگی در حق داوطلبان است.
یک سال از عمرم را صرف درس خواندن کردم و حالا سردرگم هستم
دکتر پویان جعفری مقدم که یکی از معترضان آزمون پنجاه و یکم است، به پالنا می گوید: «من در مطب خودم به ارائه خدمات زیبایی مشغول بودم و درآمد بالایی هم داشتم. اما تصمیم گرفتم که یک سال از زندگی خود را به درس خواندن برای این آزمون اختصاص دهم. گاهی شرایط به گونه ای است که داوطلب سر جلسه آزمون مساله ای را فراموش می کند یا مبحث خاصی را اصلا نخوانده است. اما اینکه با آمادگی در آزمون حاضر شوی و ببینی که سوال به نحوی طرح شده که حتی اساتید هم از پاسخ دادن به آن عاجز هستند، واقعا بی عدالتی است.»
وی در توضیح اشکالات اصلی سوالات آزمون دستیاری، تصریح می کند: «درواقع سوال مخدوش است و دو گزینه صحیح می توان در رفرنس برای آن پیدا کرد. در برخی سوالات هم رفرنس کاملا عوض شده و یک گزینه براساس رفرنس قدیمی و گزینه دیگر براساس رفرنس جدید صحیح است. مثلا در بخش روان پزشکی و دارو دو رفرنس داشتیم که یکی از آنها کاپلان و دیگری رفرنس ایرانی بود. مطابق متن کاپلان، اگر فلوکستین عارضه جنسی بدهد، باید دوز آن را کم کرده یا به داروی دیگری تغییر دهیم. رفرنس ایرانی می گوید کاهش دوز دارو موثر نیست و باید به مرتازاپین تغییر کند. طراح محترم این سوال را براساس رفرنس ایرانی طرح کرده و ما هم براساس رفرنس ایرانی پاسخ دادیم. اما وقتی منبع پزشکی این قدر زیاد است، چرا باید از جایی سوال بدهیم که تناقض دارد؟»
طراح سوال، مسلط نبوده است
دکتر جعفری مقدم، عدم تسلط طراح سوال را یکی از نواقص اصلی آزمون برمی شمارد و ادامه می دهد: «طراح محترم کتاب را باز کرده و از یک خط سوال داده و نمی دانسته که در کتاب دیگر، چیز دیگری نوشته شده است. البته نمی توان خرده گرفت چون هیچ کس به تمام مطالب پزشکی مسلط نیست، اما بزرگترین ایراد این است که ما براساس رفرنس اعتراض زدیم و گفتیم که مثلا فلان صفحه این را می گوید و در نتیجه فلان جواب درست است. اما پاسخی نگرفتیم.»
وی وقوع این دست از اشتباهات را یک مساله عادی در فرایند برگزاری آزمون های دستیاری معرفی و خاطرنشان می کند: «در سال گذشته نیز حدود 8 تا 9 سوال تغییر کرد اما امسال که آزمون این همه مشکل دار بود، صرفا دو سوال را حذف کردند. در حال حاضر بزرگترین ترس و نگرانی ما این است که برای سال بعد شروع به درس خواندن کنیم، اما از کجا معلوم که سال بعد دوباره چنین قضیه ای تکرار نشود و بار دیگر زحمات یک سال ما هدر نرود. کمااینکه در آزمون دستیاری هر سوال شاید بتواند 50 تا 100 نفر را جابه جا کند. در این آزمون نیز حدود 11 سوال مخدوش بوده و هر سوال فرد داوطلب را چهار نمره عقب می اندازد، چون هر سوال غلط یک نمره منفی و هر سوال صحیح سه نمره مثبت دارد.»
سوالات مخدوش برای همه داوطلبان شرایط یکسان ایجاد نمی کند
در این میان شاید یکی از توجیهاتی که بتوان برای مخدوش بودن سوالات مطرح کرد، این است که سوالات مخدوش برای همه داوطلبان شرایط یکسان داشته است، اما از نظر دکتر جعفری مقدم چنین توجیهی قابل قبول نیست: «شاید از بیرون بتوان به این قضیه به این شکل نگاه کرد اما ممکن است یک داوطلب مبحثی را خوانده و برای آن زحمت کشیده اما داوطلب دیگر آن مطلب را حذف کرده باشد و اصلا پاسخ آن را ندهد. در این شرایط شخصی که مطلب را خوانده، گزینه غلط را انتخاب می کند و متضرر می شود. از طرفی ممکن است یک داوطلب دو گزینه را حذف و پاسخ را بر مبنای استدلال پنجاه پنجاه انتخاب کند. کمااینکه مثلا اگر 40 سوال را به شکل پنجاه پنجاه پاسخ دهد، به طور احتمالی پاسخ ۲۰ سوال درست از آب در می آید. اما برای کسی که خوانده، این گزینه از دانسته های او بوده که غلط از آب درآمده و زحمات او را به هدر داده است.»
راهکار چیست؟
در این شرایط، مهمترین سوالی که پیش می آید این است که راهکار رسیدگی به این کارزار اعتراضی و حل مشکل چیست؟ به گونه ای که رضایت خاطر داوطلبان حاصل شود. این داوطلب معترض، آسان ترین راهکار را رسیدگی به اعتراضاتی می داند که از سوی معترضان در سایت سنجش آموزش پزشکی ثبت شده است: «معمولا بعد از برگزاری آزمون دستیاری، دو روز فرصت اعتراض علمی در سایت سنجش آموزش پزشکی درنظر گرفته می شود که رسیدگی به آن خیلی راحت است. لذا این اعتراضات می تواند توسط یک گروه دیگر، به صورت منطقی بررسی شود. به هر حال بعید نیست که زندگی این همه انسان نابود شود و این مساله، آنها را مجبور به ورود به رشته ای کند که سال های سال نسبت به آن بی علاقه باشند. در نهایت نیز دود آن به چشم مردم می رود و پزشکان غیرماهر تربیت می شوند. حتی این احتمال را هم باید در نظر گرفت که یک زوج داوطلب با این اشتباه در دو شهر متفاوت پذیرش و مجبور به جدایی و نابودی زندگی مشترک شوند. لذا اصلا انتظار زیادی نیست که چند نفر را مامور کنند تا به اعتراضات ثبت شده در داخل سایت رسیدگی کنند.»
گفتنی است پایگاه خبری پالنا بنا به رسالت خبری خود، در روزهای آینده و تا زمان حصول نتیجه، پیگیر این مشکل خواهد بود.
پایان پیام/
محسن طاهرمیرزایی