آیا پزشکان واقعاً منتفع میشوند؟
پزشکان و قانون: افزایش ۴۶ درصدی تعرفههای پزشکی، واکنشهای متفاوتی را در جامعه برانگیخته است. برخی آن را به معنای افزایش مستقیم درآمد پزشکان تلقی میکنند، در حالی که واقعیت پیچیدهتر از این است. این گزارش به بررسی دقیق اجزای تعرفههای پزشکی، سهم واقعی پزشکان از این افزایش و چالشهایی که همچنان بر سر راه کادر درمانی وجود دارد، میپردازد.
افزایش تعرفهها؛ واقعیت یا توهم افزایش درآمد پزشکان؟
با تصویب افزایش ۴۶ درصدی تعرفههای پزشکی برای سال ۱۴۰۳، موجی از بحثها پیرامون تأثیر این افزایش بر هزینههای درمانی و معیشت پزشکان شکل گرفته است. در حالی که بسیاری از مردم تصور میکنند که این افزایش مستقیماً به جیب پزشکان میرود، اما واقعیت این است که بخش عمدهای از آن صرف هزینههای جانبی مانند تجهیزات پزشکی، ملزومات مصرفی، هزینههای بیمارستانی و نیروی انسانی میشود.
تعرفههای پزشکی از دو جزء اصلی فنی و حرفهای تشکیل شدهاند. جزء حرفهای به دستمزد پزشکان و کادر درمان اختصاص دارد و جزء فنی شامل هزینههای بیمارستانی، تجهیزات، داروها، هزینههای پرسنلی، نگهداری و مدیریت مراکز درمانی است.
طبق آمار ارائهشده توسط سازمان نظام پزشکی، از این افزایش ۴۶ درصدی، تنها حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد به جزء حرفهای اختصاص مییابد که این میزان باید بین پزشکان، پرستاران، کادر درمانی و سایر بخشهای مرتبط تقسیم شود. بنابراین، افزایش واقعی درآمد پزشکان بسیار کمتر از ۴۶ درصد است. به گفته دکتر سید سجاد رضوی، معاون درمان وزیر بهداشت، تنها یکسوم تعرفههای پزشکی به عنوان دستمزد محسوب میشود که شامل دستمزد پزشکان و پرستاران است. دو سوم باقیمانده برای سایر موارد مانند هزینه هتلینگ، ملزومات و تجهیزات پزشکی اختصاص دارد.
هزینههای بالای طبابت؛ چالشی که نادیده گرفته میشود
یکی از مهمترین نکاتی که کمتر به آن پرداخته میشود، هزینههای بالای طبابت در ایران است. پزشکان نهتنها با افزایش قیمت تجهیزات پزشکی و مواد مصرفی مواجه هستند، بلکه هزینههای بالای اجاره مطب، مالیات، حق عضویت در سازمان نظام پزشکی و سایر هزینههای سربار نیز فشار زیادی را بر آنها تحمیل میکند.
دکتر محمد رئیسزاده، رئیسکل سازمان نظام پزشکی، در این زمینه میگوید: «افزایش تعرفهها تنها یک جبران حداقلی برای پزشکان است. ما شاهد افزایش هزینههای جاری مطبها و مراکز درمانی هستیم و اگر تعرفهها واقعی نشوند، پزشکان مجبور به کاهش ساعات کاری یا حتی ترک کشور خواهند شد.»
مقایسه تعرفههای پزشکی ایران با سایر کشورها
بررسیها نشان میدهد که تعرفههای پزشکی در ایران همچنان فاصله زیادی با استانداردهای جهانی دارد. در کشورهای همسایه، پزشکان عمومی و متخصصین درآمدهای بهمراتب بالاتری دارند و همین موضوع موجب مهاجرت گسترده پزشکان ایرانی به کشورهای حوزه خلیج فارس و اروپا شده است.
دکتر سید سجاد رضوی، معاون درمان وزیر بهداشت، در این خصوص تأکید میکند: «افزایش ۴۶ درصدی تعرفهها، در واقع جبران عقبماندگیهای چندین سال اخیر است. در حالی که تورم سالانه بیش از ۴۰ درصد بوده، افزایش تعرفهها همیشه کمتر از این میزان بوده است. این وضعیت باعث شده بسیاری از پزشکان تمایل به ادامه فعالیت در سیستم درمانی کشور نداشته باشند.»
تأثیر بر بیماران و خدمات درمانی
یکی از دغدغههای اصلی مردم، افزایش هزینههای درمانی ناشی از این تصمیم است. هرچند بیمهها موظف به پوشش بخشی از این افزایش هستند، اما همچنان نگرانیهایی درباره تأثیر آن بر جیب مردم وجود دارد. بااینحال، کارشناسان معتقدند که اگر تعرفههای پزشکی واقعیسازی نشود، کیفیت خدمات درمانی کاهش یافته و روند مهاجرت پزشکان شدت خواهد گرفت.
در نهایت باید گفت که افزایش ۴۶ درصدی تعرفههای پزشکی، برخلاف تصور عمومی، به معنای افزایش ۴۶ درصدی درآمد پزشکان نیست. با توجه به سهم پایین دستمزد پزشکان از این افزایش، هزینههای بالای مطبداری و مشکلات اقتصادی موجود، بسیاری از پزشکان همچنان با چالشهای معیشتی مواجه هستند. در چنین شرایطی، حمایت از کادر درمان و ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت پزشکان ضروری است، تا نظام سلامت کشور بتواند خدمات باکیفیت و پایدار به بیماران ارائه دهد.
پایان پیام/
محسن طاهرمیرزایی