حذف مکمل آهن در شیرخواران ضریب هوشی کودکان را کم می‌کند

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون، زهرا عبداللهی روز افزود: مطالعات نشان داده، اثرات نامطلوب فقر آهن در دوران جنینی و 2 سال اول زندگی کودک بر رشد و تکامل مغزی غیر قابل جبران است.

وی اظهار داشت: اگر چه کمبود آهن می تواند در تمام مراحل زندگی سبب کاهش قدرت ادراک و یادگیری شود، ولی اثرات نامطلوب کم خونی در دوران شیرخوارگی و اوایل کودکی غیر قابل جبران است، تکامل و هماهنگ شدن حرکات کودکان کم خون به تاخیر می افتد و این کودکان در مدرسه نیز یادگیری کمتری دارند.

عبداللهی ادامه داد: ضریب هوشی این کودکان 5 تا 10 امتیاز کمتر از حد طبیعی برآورد شده در کودکان مبتلا به کم خونی فقر آهن میزان ابتلا به بیماری های عفونی بیشتر است زیرا سیستم ایمنی آنها قادر به مبارزه موثر با عوامل بیماری زا نیست.

مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت تصریح کرد: اختلال در سیستم خون سازی، کاهش رشد و افزایش ابتلا به بیماری ها به دلیل کاهش قدرت ایمنی بدن از دیگر عوارض و پیامدهای کمبود ویتامین A است، کمبود ویتامین D نیز در شیرخواری منجر به بیماری راشیتیسم می شود.

عبداللهی تصریح کرد: بر اساس دستور العمل های وزارت بهداشت، به منظور پیشگیری و کنترل کمبود این ریزمغذی ها و کاهش عوارض نامطلوب آنها بر سلامت کودکان لازم است، کودکان زیر 2 سال مکمل های آهن، مولتی ویتامین یا ویتامین A و D را مطابق با پروتکل های تدوین شده مصرف کنند.

به گفته وی، کودکان شیرخوار در کشور ما مکمل آهن، ویتامین A و D را براساس دستور العمل های موجود باید به طور روزانه مصرف کنند.

عبداللهی افزود: برای تمام شیرخوارانی که با وزن طبیعی متولد می شوند ( اعم از شیر مادر خوار یا شیر خشک خوار) دادن قطره آهن از پایان 6 ماهگی یا همزمان با شروع تغذیه تکمیلی تا پایان 24 ماهگی به میزان روزانه 12.5 میلی گرم آهن (المنتال) توصیه می شود.

وی اظهار داشت: برای پیشگیری از کمبود ویتامین A و D در کشور ما بر اساس برنامه کشوری تجویز روزانه قطره مولتی ویتامین یا قطره A+D از روز 3 تا 5 پس از تولد تا حداقل 12 ماهگی به میزان روزانه 25 قطره که معادل 1500 واحد بین المللی ویتامین A و 400 واحد بین المللی ویتامین D است، باید انجام شود.

عبداللهی ادامه داد: استفاده از نور مستقیم آفتاب به مدت 10 دقیقه در روز نیز برای تامین ویتامین D، به طوری که صورت و دست و پای کودک در معرض آفتاب قرار گیرد توصیه می شود.

وی اضافه کرد: تمام کودکان اعم از اینکه با شیرمادر یا شیرمصنوعی تغذیه می شوند لازم است از مکمل های آهن ویتامین A و D یا مولتی ویتامین استفاده کنند، بعضی از مادران فکر می کنند که کودکان شیرخشک خوار نیازی به مکمل ندارند. در حالی که باید بدانند شیرخشک های موجود در بازار غنی شده نیست به عبارت دیگر آهن، ویتامین A و D به آنها اضافه نشده و مقادیری که بر روی قوطی شیرخشک درج می شود، در حقیقت همان مقادیر طبیعی در ترکیب شیرخشک است که نیاز بدن شیرخوار را برآورده نمی کند و لازم است این ریزمغذی ها به صورت مکمل و به طور روزانه مطابق با پروتکل های وزارت بهداشت به آنها داده شود.

به گفته عبداللهی، مکمل آهن را نباید همزمان با وعده شیر کودک به وی داد. زیرا کلسیم موجود درشیر، از جذب آهن جلوگیری می کند. برخی مادران به خاطر تیره شدن رنگ دندان شیرخوار از دادن قطره آهن به شیرخوار خودداری می کنند، این کار لطمه غیرقابل جبرانی را به رشد و تکامل مغزی شیرخوار و در نتیجه کاهش ضریب هوشی وی وارد می کند که قابل جبران نیست.

وی گفت: به مادران توصیه می شود که قطره آهن را در یک قاشق مرباخوری ریخته و در عقب دهان کودک بریزند و سپس مقداری آب به او بدهند تا از تیره شدن رنگ دندانها جلوگیری شود. علاوه بر آن به مادر یادآوری شود که قطره آهن موجب تغییر رنگ مدفوع کودک می شود که موجب نگرانی نیست.

عبداللهی ادامه داد: میوه ها و آب میوه ها به خصوص مرکبات موجب افزایش جذب آهن می شوند و می توان قطره آهن را همراه با آنها که متناسب با سن کودک باشد توصیه کرد.مولتی ویتامین پس از وعده شیر یا غذای کمکی مشکلی ایجاد نمی کند.

به گفته عبداللهی، برخی مادران فکر می کنند اگر از مکمل های ویتامین مینرال خارجی به شیرخوار خود بدهند به رشد و سلامت شیرخوار کمک کرده اند. در حالی که این طور نیست.

وی افزود: این مکمل ها معمولا مطابق با استانداردهایی که وزارت بهداشت به لحاظ میزان ویتامین به ویژه A و D املاحی مثل آهن و روی اعلام کرده است، نیستند، بنابراین علاوه بر اینکه خانواده ها هزینه گزافی برای خرید آنها می پردازند، محصولی با مقادیر کم و نامناسب از ویتامین ها و املاح به کودکانشان می دهند.

مدیر کل تغذیه وزارت بهداشت اظهار داشت: اگر در برنامه غذایی کودک، از انواع مغزها ( بادام، فندق، پسته، گردو) استفاده شود این مواد مغذی سرشار از آهن، روی، منیزیم، فسفر و پتاسیم هستند.

تغذیه تصریح کرد: همچنین انواع حبوبات مانند نخود آبگوشتی، انواع لوبیاها و عدس که منابع غنی از پروتئین، پتاسیم، آهن، اسیدفولیک، منیزیم، مس و فیبر است و نیاز بدن کودک را تامین می کنند.