وزوز (سوت کشیدن) گوش، علت و درمان
وزوز یا سوت کشیدن گوش با شنیدن صداهای مختلف همچون سوت کشیدن، تق‌تق کردن یا هیس ارتباط دارد. وزوز گوش، از هر ۱۰ نفر بزرگسال، یک نفر را تحت تاثیر قرار داده و بیشتر افراد در سنین بالای ۶۰ سال را درگیر می‌کند.
دلایل رایج ایجاد این مشکل شامل قرار گرفتن شدید یا طولانی مدت در معرض صدا، آسیب‌دیدگی سر و گردن و عفونت گوش است. در بین تعداد محدودی از افراد، وزوز می‌توانند نشانه‌ای از ابتلا به مشکلات جدی‌تر باشد.
اکثر افراد دچار وزوز مزمن گوش، با گذشت زمان نسبت به صدا حساس می‌شوند. این شرایط در حالی است که برای سایر افراد، وزوز گوش می‌تواند آسیب‌های مشخص به همراه داشته و باعث ایجاد مشکلاتی مثل بی‌خوابی، مشکلات مربوط به تمرکز، عملکرد ضعیف یا افت تحصیلی در هنگام درس خواندن، کج‌خلقی، تشویش و افسردگی شود.
وزوز گوش چیست؟
وزوز گوش شرایطی است که در عمل با شنیدن صدا به صورت ناخودآگاه و صدا دادن و زنگ زدن گوش همراه است. این شرایط یک بیماری نیست، اما می‌تواند نشانه‌ای از ایجاد مشکلات جدی برای فرد باشد. تقریباً در اکثر موارد، وزوز گوش یک صدای ذهنی است، به این معنی که فقط فردی که دچار مشکل شده می‌تواند این صدا را بشنود. رایج‌ترین نوع وزوز گوش با شنیدن صدای ثابت زنگ همراه است. هر چند وزوز گوش یا سوت کشیدن گوش می‌تواند برای فرد ناراحت کننده باشد، این شرایط معمولاً نشانه‌ای از ایجاد مشکلات جدی برای فرد نیست.
دلایل وزوز گوش
رایج‌ترین دلیل وزوز گوش وارد شدن آسیب یا از بین رفتن سلول‌های شنوایی است که در ناحیه حلزونی داخل گوش قرار دارند. این آسیب معمولاً در نتیجه فرایند عادی افزایش سن یا قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صدای بلند ایجاد می‌شود. در بسیاری از مواقع از دست دادن شنوایی در افراد با وزوز گوش همراه می‌شود. علاوه‌بر این تحقیقات انجام شده در این حوزه نشان می‌دهد از دست دادن توانایی شنیدن برخی طول موج‌های خاص می‌تواند باعث ایجاد تغییر در فرایند تحلیل صدا در مغز و ایجاد صدای وزوز شود.
با کاهش سطح تحریک خارجی در برابر یک فرکانس خاص، سلول‌های مغز به تدریج تغییر کرده و عملکرد خود را با شرایط جدید تطبیق می‌دهند. به این ترتیب وزوز گوش می‌تواند روشی برای انعکاس شرایط مربوط به ناتوانی در شنیدن یک صدای خاص باشد که از سیستم شنوایی بدن ناشی می‌شود.
علاوه‌بر این، مصرف برخی داروهای خاص همچون آسپیرین، ایبوپروفن، داروهای آنتی‌بیوتیک خاص و داروهای ادرارآور نیز باعث کاهش قدرت شنوایی شده و با وارد کردن آسیب به ناحیه میانی گوش با شنیدن صدای وزوز همراه می‌شود. سایر دلایل وزوز گوش عبارت‌اند از:
- آسیب‌دیدگی در ناحیه سر و گردن
- عفونت گوش
- وارد شدن یک ماده خارجی یا تماس مخاط گوش با پرده شنوایی
- مشکلات مربوط به لوله شیپوری (عفونت گوش میانی)
- مشکلات مفصل گیجگاهی (TMJ)
- سفت شدن استخوان‌های میانی گوش
- وارد شدن ضربه به سر
- بیماری‌های قلبی عروقی
- ابتلا به دیابت
یک حالت شدیدتر از وزوز گوش می‌تواند با شنیدن صدای شبیه به ضربان قلب همراه باشد. این شرایط می‌تواند نشان دهنده رشد یک توده غیرعادی، تشکیل تومور یا ایجاد رابطه غیرعادی بین یک سرخرگ و سیاهرگ در ناحیه گوش باشد. این نوع از وزوز گوش نیازمند ارزیابی توسط پزشک در اسرع وقت است.
عوامل خطر مربوط به وزوز گوش
وزوز گوش یکی از مشکلات عادی در بین افراد است که با عوامل خطر مشخص ارتباط دارد. این عوامل عبارت‌اند از:
- قرار گرفتن در معرض صدای زیاد و طولانی‌مدت در نتیجه فعالیت‌های کاری، استفاده از هدفون، شرکت در کنسرت و قرار گرفتن در معرض انفجار
- سیگار کشیدن
- جنسیت، مردان بیشتر از زنان دچار این مشکل می‌شوند.
- از دست دادن شنوایی
- سن، افراد مسن بیشتر از سایر افراد دچار مشکل وزوز گوش می‌شوند.
علائم صدا دادن و زنگ‌زدن گوش
وزوز گوش یک صدای داخلی است که می‌تواند به صورت متناوب یا مداوم در یک یا هر دو گوش با صدای کوتاه یا بلند شنیده شود. صدای ناشی از این شرایط می‌تواند شامل سوت کشیدن، جیرجیر کردن، تق‌تق کردن، جیغ کشیدن، هیس، غرش، همهمه، ضربان، صدای هوا یا صدای آهنگ باشد. مقدار صدای شنیده شده در این حالت می‌تواند متغیر بوده و اغلب در طول شب یا در هنگام سکوت احساس می‌شود. وزوز گوش اغلب با مقدار مشخصی کاهش قدرت شنوایی برای فرد همراه است.
آزمایش و تشخیص وزوز گوش
مشکل تمام افرادی که با وزوز گوش مواجه می‌شوند، لازم است به صورت دقیق توسط یک پزشک بررسی و ارزیابی شود تا به این ترتیب علت اصلی ایجاد این شرایط مشخص گردد. یکی از اهداف اصلی بررسی وضعیت سلامتی بیمار، مشخص کردن دلایل خطرناکی است که می‌تواند باعث ایجاد مشکل وزوز گوش شده باشد. در این شرایط ممکن است لازم شود فرد بیمار به متخصص گوش، حلق و بینی معرفی شود. سوالاتی که احتمالا در این حالت از بیمار پرسیده خواهد شد، شامل موارد زیر هستند:
- چگونگی و زمان شروع علائم.
- ثابت بودن، متناوب بودن، یا ضربان داشتن صدای شنیده شده.
- همراه بودن وزوز گوش با کاهش قدرت شنوایی یا گیج شدن فرد.
- درد یا شنیدن صدا در ناحیه فک.
- ابتلای قبلی فرد به بیماری یا دچار شدن به آسیب‌دیدگی خاص.
- قرار گرفتن فرد در معرض صدای بلند یا موج انفجار.
در این زمان، لازم است پزشک یک معاینه کامل از وضعیت گوش، سر، گردن و بالاتنه انجام داده و وضعیت شنوایی فرد را مورد بررسی قرار دهد. به این منظور ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های خاص و در برخی موارد تصویربرداری از نقاط مختلف بدن وجود داشته باشد.
درمان وزوز گوش
صدا دادن و زنگ زدن گوش هنوز درمان مشخصی ندارد، اما روش‌هایی وجود دارد که از طریق آنها می‌توان برای کنترل بهتر این شرایط به فرد کمک کرد. به این ترتیب اکثر پزشکان ترکیبی از روش‌های زیر را با توجه به شدت شرایط وزوز گوش و ناحیه دچار مشکل برای بیمار مورد استفاده قرار می‌دهند:
- ابزارهای کمک شنیداری اغلب برای افرادی مناسب است که توانایی شنیداری خود را به همراه وزوز گوش از دست داده باشند. استفاده از ابزارهای کمک شنیداری می‌تواند به کنترل دقیق سطوح صدای خارجی وارد شده به گوش کمک کرده و امکان شنیدن بهتر آنها را برای فرد فراهم کند. به این ترتیب هرچه توانایی شنیداری فرد بهتر باشد، شرایط مربوط به وزوز گوش کمتر وی را ناراحت خواهد کرد.
- مشاوره می‌تواند به فرد بیمار کمک کند تا با نحوه زندگی و با شرایط وزوز گوش آشنا شود. اکثر برنامه‌های مشاوره دارای یک بخش آموزشی هستند که در عمل می‌توانند به فرد برای درک آنچه باعث وزوز گوش می‌شود، کمک کنند. علاوه‌بر این بعضی از برنامه‌های مشاوره می‌توانند به فرد کمک کنند با اصلاح طرز فکر خود نسبت به وزوز گوش واکنش مناسب نشان دهند. به این ترتیب فرد احتمالاً با نکات مناسب برای کنترل شرایط، کمک به ریلکس کردن در طول روز یا خوابیدن بهتر در طول شب آشنا خواهد شد.
- تولید کننده‌های صدای پوشیدنی ابزارهای کوچک الکترونیکی هستند که در داخل گوش قرار گرفته و با ایجاد یک صدای آرام و مطلوب می‌توانند شرایط وزوز گوش را پنهان نمایند. در حقیقت برخی افراد به دنبال تولید صدایی هستند که به‌طور کامل حالت وزوز را از بین ببرد. این شرایط در حالی است که اکثر افراد ترجیح می‌دهند از صدایی استفاده کنند که سطح آن فقط کمی بیشتر از صدای وزوز گوش باشد. صدای تولید شده در این شرایط می‌تواند یک صدای آرام، آهنگ‌های تصادفی یا موزیک باشد.
- تولید کننده‌های صدای رومیزی ابزارهایی هستند که برای ریلکس کردن یا خوابیدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ابزارها کنار تخت خواب قرار گرفته و برای پخش صداهای خوشایند و آرام‌بخش همچون صدای امواج، آبشار، باران، یا صدای یک شب تابستانی استفاده می‌شوند. در مواردی که وزوز گوش خفیف باشد، این ابزار احتمالاً تنها اقدام مورد نیاز برای کمک به خواب فرد و رفع مشکل خواهد بود.
- تحریک عصب صوتی یک روش به نسبت جدید برای افرادی است که دچار سوت کشیدن گوش بسیار شدید بوده یا شرایط آنها به نحو مناسب درمان نمی‌شود. به این منظور از یک دستگاه به اندازه کف دست و هدفون برای ارسال امواج صوتی مورد نظر استفاده می‌شود. این درمان می‌تواند فعالیت عصبی را در مغز تحریک کرده و در نهایت حالت وزوز را از بین ببرد. نتایج حاصل از بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد این دستگاه می‌تواند یک روش موثر برای کاهش یا درمان کامل وزوز باشد.
- کاشت حلزون گوش گاهی اوقات برای افرادی استفاده می‌شود که وزوز گوش آنها با کاهش شدید قدرت شنوایی همراه باشد. کاشت حلزون گوش می‌تواند جایگزین بخش داخلی گوش شده و وظیفه ارسال سیگنال‌های الکتریکی را برای تحریک مستقیم اعصاب شنوایی بر عهده گیرد. این ابزار می‌تواند صداهای خارجی را به گوش وارد کرده و شرایط وزوز گوش را پنهان کند. به این ترتیب تغییرات مورد نیاز در سیستم عصبی شنوایی مغز ایجاد خواهد شد.
- مصرف داروهای ضد افسردگی و ضد تشویش ممکن است توسط پزشک برای بهبود شرایط روحی بیمار و حالت خواب وی تجویز شود.
- سایر داروها از داروخانه قابل تهیه بوده یا ممکن است بیمار بتواند از روش‌های درمان جایگزین در اینترنت برای رفع مشکل خود استفاده نماید. به هر حال مطالعات انجام شده نشان دهنده اثربخش بودن قطعی این روش ها نیست.
پایان پیام/
https://www.pezeshkanoghanoon.ir/p/PH5r