یکی از مهم‌ترین برنامه‌های نظام مراقبت سلامت حفظ سلامت نیروی کار است

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، علیرضا رئیسی اظهار داشت: بر اساس آمارهای منتشره از مرکز آمار ایران در حال حاضر بیش از ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار کارگاه با بیش از ۲۰ میلیون نفر شاغل در بخش‌های صنعت، معدن، کشاورزی و خدمات کار می کنند که تأمین، حفظ و صیانت از سلامت کار و کارگر و محیط کار و پیشگیری از بیماری های شغلی در این بخش عظیم بر عهده کارشناسان بهداشت حرفه ای شاغل در وزارت بهداشت است و در این راستا حدود ۳۰۰۰ بازرس بهداشت حرفه‌ای در کشور ارائه خدمت می‌کنند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت ادامه داد: بازرسان بهداشت حرفه‌ای علاوه بر بازرسی از محیط‌های کاری، وظیفه رسیدگی به شکایات واصله در زمینه محیط‌های کاری ناسالم، پاسخ به استعلام‌های بهداشتی مراکز صدور مجوز در بدو تأسیس و بهره‌برداری از کارگاه‌ها و تعیین وضعیت کارگاه از نظر استانداردهای بهداشت حرفه‌ای، بررسی مشاغل سخت و زیان آور، نظارت بر حسن اجرای دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های بهداشت حرفه‌ای و طب کار، برگزاری برنامه‌های آموزشی و بازآموزی بهداشت حرفه‌ای به جامعه هدف "کارگران، کارفرمایان، ارائه دهندگان خدمات بهداشت حرفه‌ای" نظارت بر ارائه معاینات سلامت شغلی، نظارت بر رعایت استانداردهای شغلی در محیط کار، اجرای برنامه‌های بهداشت حرفه‌ای برای گروه‌های شغلی خاص، نظارت بر عملکرد بخش خصوصی از جمله تشکیلات بهداشت حرفه‌ای و کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت کار و شرکت‌های خصوصی ارائه دهنده خدمات بهداشت حرفه‌ای را عهده‌دار می‌باشند.

رئیسی گفت: مرکز سلامت محیط و کار به منظور اجرای استانداردهای بهداشت حرفه ای در محیط‌های شغلی اقدام به تدوین بیش از ۴۰ راهنمای تخصصی بهداشت حرفه‌ای در حیطه‌های مختلف و همچنین کتاب حدود مجاز مواجهه شغلی کرده است.

وی افزود: برنامه های تخصصی در زمینه کنترل عوامل شیمیایی زیان آور، عوامل فیزیکی زیان آور "صدا، ارتعاش، روشنایی و استرس حرارتی" و عوامل خطر ارگونومیکی در محیط های شغلی از سوی این مرکز برنامه ریزی و در حال اجراست. همچنین دوره های آموزشی و بازآموزی با هدف توانمندسازی بازرسان بهداشت حرفه ای در زمینه شناسایی، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور شیمیایی، فیزیکی و ارگونومی به صورت آبشاری در سطح کشور برگزار شده است.

معاون وزیر بهداشت اضافه کرد: با راه‌اندازی سامانه جامع بازرسی بهداشت حرفه‌ای نیز بازرسی‌های بهداشت حرفه‌ای به صورت آنلاین ثبت می‌شود و می توان گزارش های مربوط به اجرای برنامه های بهداشت حرفه ای و شاخص های مربوطه را احصاء کرد. این مرکز همچنین اقداماتی نظیر گردآوری بانک اطلاعات ابعاد آنتروپومتریکی دانش آموزان کشور، بروز رسانی و بومی سازی استانداردهای میز و صندلی مدارس بر اساس این بانک اطلاعاتی و لحاظ کردن مطالب آموزشی ارگونومی در کتب مقاطع مختلف تحصیلی را در زمینه ارگونومی مدارس انجام داده است.

رئیسی تصریح کرد: ارائه خدمات بهداشت حرفه‌ای به شاغلین مشاغل خاص نظیر قالیبافان، کشاورزان، معدن کاران، پرتوکاران، شاغلین پسماند و همچنین کارکنان دولت نیز در دستور کار قرار دارد. در ضمن بر اساس تعهد بین‌المللی اجلاس فوریه ۲۰۰۶ "بهمن ۱۳۸۴" دبی، کشور ایران به همراه ۱۲۰ کشور جهان متعهد به استقرار مدیریت جامع مواد شیمیایی شده است.

وی اظهار کرد: از دیگر اقدامات بهداشت حرفه‌ای که در راستای تعهدات بین المللی انجام شده است، تهیه پروفایل ایمنی شیمیایی با همکاری ۳۶ حوزه کاری ذی‌مدخل می باشد که در این راستا، بومی سازی و استانداردسازی روش های اندازه گیری و آنالیز مواد شیمیایی در دستور کار قرار دارد.

معاون بهداشت وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: خدمات بهداشت حرفه ای در کارگاه‌ها نیز از طریق استقرار تشکیلات بهداشت حرفه ای کارگاهی به شاغلین ارائه می شود. دانش آموختگان بهداشت حرفه ای به عنوان مسئول بهداشت حرفه‌ای در این تشکیلات ارائه خدمات می کنند که در حال حاضر بیش از ۵۵ درصد از کارگاه‌ها از این خدمات برخوردار هستند.

رئیسی ادامه داد: با توجه به پیشرفت سریع تکنولوژی و فناوری‌های نوین و ایجاد تحول ناشی از آنها در محیط های کاری، نوسانات موجود در ترکیب نیروهای شاغل، تغییرات آب و هوایی، افزایش مشاغل و صنایع سبز و تغییرات ایجاد شده در سازمان‌ها، لازم است ضمن پیش بینی مخاطرات جدید ایمنی و سلامت شغلی بتوانیم با ایجاد یک فرهنگ پیشگیرانه ایمنی و سلامت شغلی در دنیای همیشه در حال تغییر، به طور مؤثر این مخاطرات را مدیریت کنیم.

وی در خصوص شعار امسال سازمان بین المللی کار "آینده کاری ایمن و سالم" گفت: بنا بر اعلامیه کنفرانس عالی ریو، انسان‌ها نقش محوری در ارتباط با توسعه پایدار بر عهده داشته و مستحق برخورداری از یک زندگی سالم می‌باشند. بهداشت حرفه ای به عنوان عنصری اساسی، یک بعد بهداشتی و اجتماعی از اصل توسعه پایدار را تشکیل می‌دهد و مسلماً عملکردهای بهداشت حرفه‌ای از فعالیت‌های کلیدی است که رسیدن به توسعه پایدار را تسهیل می‌کند. بنابراین با عنایت به شعار امسال سازمان بین المللی کار "آینده کاری ایمن و سالم" و با تأکید بر هدف "توسعه پایدار با تأمین محیط کار ایمن و سالم با رویکرد مدیریت مشارکتی و فناوری های نوین" اعلام شده است.

معاون وزیر بهداشت گفت: ۲۸ آوریل توسط سازمان بین‌المللی کار (ILO) به عنوان روز جهانی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای اعلام شده است. این سازمان از سال ۲۰۰۳ با هدف پیشگیری از حوادث و بیماری‌های شغلی، مراسمی در این روز که در ایران مصادف با ۸ اردیبهشت ماه می باشد برگزار می کند.

رئیسی تصریح کرد: مطابق با آمار منتشره از سوی سازمان بین‌المللی کار، سالانه ۲.۷۸ میلیون کارگر به  علت حوادث شغلی و بیماری‌های شغلی جان خود را از دست می دهند و ۳۷۴ میلیون کارگر دیگر نیز از حوادث شغلی غیر کشنده رنج می برند.

وی اضافه کرد: گذشته از هزینه های اقتصادی، هزینه های نامشهودی نیز وجود دارد که به طور کامل در این ارقام دیده نشده است که شامل رنج بی‌حد و حصر انسانی ناشی از وقوع حوادث و بیماری‌های ناشی از کار در محیط‌های کاری است و قابل ذکر است که این مشکلات با به کار بستن موازین بهداشت حرفه‌ای در محیط کار قابل پیشگیری است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت اظهار کرد: بروز حوادث و بیماری‌های ناشی از کار که منجر به مرگ، از کارافتادگی موقت یا دائم و معلولیت افراد می‌شود، از یک طرف کارگر و خانواده اش را متضرر کرده و از سوی دیگر سبب وارد شدن آسیب‌های جبران ناپذیری به بدنه اقتصاد جامعه خواهد شد. نقش ایمنی و بهداشت حرفه ای تنها به محیط کار ختم نمی شود و اثرات و پیامدهای آن بر سلامت کل جامعه تأثیر می گذارد.

رئیسی افزود: تأمین سلامت شغلی در محیط کار، به طور مستقیم ارتباط مثبتی با افزایش تولید ناخالص ملی دارد. سازمان بین‌المللی کار، هشدار داده است مرگ هر نیروی کار، به طور مستقیم به اقتصاد هر کشوری آسیب می‌زند و با مرگ هر کارگر، حدود ۷۵۰۰‌ روز کاری نیز از بین می‌رود.

وی ادامه داد: براساس آمارهای این سازمان بین‌المللی، حدود ۴ تا ۵ درصد تولید ناخالص داخلی کشورها صرف هزینه‌های حوادث و بیماری های ناشی از کار می‌شود. بر این اساس امروزه اقتصاددانان نیروی انسانی را به عنوان یک ثروت ملی دانسته و اعتقاد دارند که با نیروی انسانی باید مانند سرمایه رفتار کرد؛ چرا که نیروی کار سالم، عامل توسعه هر کشور است. اگر به هر دلیلی سلامت محیط کار آسیب ببیند، در آن صورت همه اعضای جامعه متضرر خواهند شد.

معاون وزیر بهداشت تصریح کرد: بهداشت حرفه‌ای شاخه‌ای از علوم بهداشتی است که هدف آن تأمین و ارتقای عالی ترین سطح سلامت جسمی، روانی و اجتماعی برای کارگران همه مشاغل، پیشگیری از بیماری ها و حوادث ناشی از کار، به کار گماردن نیروی کار در محیط و شغلی که از لحاظ جسمی و روانی قدرت انجام آن را دارد و به طور خلاصه تطابق کار با انسان است.

رئیسی تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین برنامه‌های جاری نظام مراقبت سلامت در وزارت بهداشت نیز حفظ سلامت نیروی کار است که نظام سلامت کشور با همراهی و همکاری سازمان های ذیربط این رسالت سنگین را مدیریت می کند.

وی تاکید کرد: اهمیت حفظ سلامت شاغلین و ایجاد محیط کاری سالم برای آنان در قوانین جاری کشور و در اسناد بالادستی، فصل چهارم قانون کار جمهوری اسلامی ایران و همچنین در آیین نامه ها، دستورالعمل های مصوب هیأت وزیران و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تصریح شده است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: با توجه به رسالت وزارت بهداشت در راستای تأمین و حفظ سلامت نیروی کار، وزارت بهداشت با محوریت مرکز سلامت محیط و کار معاونت بهداشت برنامه های تخصصی در این زمینه را در دست اقدام دارد. یکی از مهم‌ترین عناصر در نظام مراقبت سلامت نیروی کار، سیستم بازرسی بهداشت کار است که زیر بنای اصلی سیاست گذاری و برنامه ریزی وزارت بهداشت در بخش بهداشت حرفه ای است.

به گزارش ایسنا رئیسی در پایان اضافه کرد: بازرسان بهداشت حرفه ای با نظارت مستمر بر روی محیط های کاری، نواقص بهداشتی موجود را اعلام و در صورت لزوم و استنکاف کارفرما از برطرف کردن این نواقص، با اقدامات قانونی لازم، سالم سازی محیط های کاری را تا حصول نتیجه مورد نظر پیگیری می کنند.