تامین سلامت کودکان کار حقوق اولیه آنهاست

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، محمدرضا ظفرقندی، در پیامی به مناسبت روز جهانی حمایت از کودکان کار، عنوان داشت:

از سال 2002 میلادی، 12 ژوئن مقارن با 22 خرداد، از سوی سازمان بین‌المللی کار (ILO) به عنوان روز جهانی مبارزه با کار کودکان انتخاب شده است و هر ساله در سراسر جهان مراسم ویژه‌ای برای حدود 152 میلیون کودک کار برگزار می‌شود. اطلاعات دقیقی از تعداد کودکان کار در ایران در دست نیست اما برخی آمارهای ارائه شده در این خصوص، تأمل برانگیز است. در سال‌های اخیر نهادها، جمعیت‌ها و انجمن‌های بسیاری در حمایت از کودکان کار شکل گرفته‌اند و در راستای استیفای حقوق از دست رفته این عزیزان مشغول به فعالیت هستند. تأمین و حفظ سلامت کودکان کار از جمله حقوق اساسی و اولیه این عزیران است.

کودکان کار عمدتاً در شرایط نامناسب از نظر ایمنی و بهداشت فعالیت می‌کنند و در معرض انواع خطرات از جمله آسیب‌های جسمی و روانی قرار دارند. "کار" انتخاب آگاهانه کودکان نیست، بلکه نتیجه اجبار و تحمیل شرایط و ساختار نادرست جامعه، به ویژه شرایط بد اقتصادی است. این کودکان علیرغم ساعت‌ها کار طولانی در شبانه‌روز ممکن است حتی روزی یک وعده غذای گرم نیز نداشته باشند و این موضوع خود زمینه‌ساز بروز انواع بیماری‌هاست.

طبق تحقیقات انجام شده قریب به نیمی از کودکان کار در معرض بیماری‌های خطرناکی نظیر، ایدز، هپاتیت و ... قرار دارند و از سوء تغذیه که منجر به عوارضی چون کوتاهی قد، کمبود وزن و مشکلات اسکلتی می‌شود در کنار سایر بیماری‌ها و مشکلات روحی و روانی رنج می‌برند. این کودکان به علت شرایطی که در آن قرار دارند به طور معمول پیش از کسب آگاهی‌های لازم و شناخت کافی با مسائل جنسی مواجه می‌شوند که این امر معضلات و آسیب‌های فراوانی را برای ایشان در پی خواهد داشت.

در قانون کار حمایت‌های ویژه‌ای به منظور حفظ سلامت کارگران در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال با عنایت به ماده ۷۹ قانون کار، اشتغال به کار افراد زیر ۱۵ سال ممنوع بوده و در ماده 81 همین قانون انجام هر ساله‌ی آزمایش‌های پزشکی برای کارگر نوجوان، جهت پایش وضعیت سلامت، الزامی بوده و می‌بایست مدارک مربوط در پرونده استخدامی وی نگهداری شود. در خصوص تناسب نوع کار با توانایی کارگر نوجوان نیز لازم است که پزشک اظهارنظر ‌کند و چنانچه کار مربوط را برای سنین نوجوانی نامناسب تشخیص دهد کارفرما مکلف است در حدود امکانات خود، شغل کارگر را تغییر دهد از سوی دیگر ماده 83 این قانون ارجاع هر نوع کار اضافی و انجام کار در شب و نیز ارجاع کارهای سخت و زیان‌آور و خطرناک از جمله حمل‌بار بیش از حد مجاز بدون استفاده از وسایل مکانیکی را برای کارگر نوجوان ممنوع کرده است.

رفع مشکلات کودکان کار نیازمند اتخاذ راهبردهایی در سطح کلان، به منظور تحقق عدالت اجتماعی و نظارت دقیق بر اجرای صحیح قوانین و به تبع آن ارتقای سطح رفاه آحاد مردم، ایجاد فرصت‌های برابر آموزشی و تأمین و حفظ سلامت کل جامعه است.

سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از نهادهای مؤثر در عرصه سلامت کشور ضمن گرامیداشت این روز، به نمایندگی از جامعه شریف پزشکی کشور آمادگی خود را به منظور همراهی با نهادهای مسئول در جهت کاهش مشکلات کودکان کار به ویژه در حوزه ارتقاء و تأمین سلامت این عزیزان اعلام می‌دارد. امید است با توجه خاص و تدبیر مسئولان و نهادهای ذیربط شاهد کاهش مشکلات کودکان کار و رفع این معضل به طور کامل در آینده‌‌ای نزدیک باشیم.

 دکتر ظفرقندی

رییس کل سازمان نظام پزشکی