احتمال کاهش خطر بروز دیابت با مصرف ویتامین D

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، گلبن سهراب افزود: در گزارشی که در سال ۲۰۰۶ منتشر شد، ۸۰ هزار زن به مدت ۲۰ سال پیگیری شدند، خطر بروز دیابت نوع ۲ در زنانی که دریافت کلسیم بیشتر از ۱۲۰۰ میلی گرم و ویتامین D بیشتر از ۸۰۰ واحد داشتند ۳۳ درصد کاهش یافت.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: نتایج مطالعه دیگری که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد نشان داد، افرادی که مقادیر بالای ویتامین D دریافت می‌کنند، خطر دیابت نوع ۲ در آنها ۴۳ درصد کاهش می‌یابد، همچنین مطالعه بعدی در سال ۲۰۱۳ نشان داد که سطوح بالاتر ویتامین D در موش در ارتباط با کاهش شیوع دیابت نوع ۲ است.

وی درباره ارتباط دیابت با کمبود ویتامین D نیز گفت: رایج‌ترین عوارض بیماران دیابتی، مشکلات قلبی - عروقی است و نتایج تحقیقات، اهمیت کمبود ویتامین D در شیوع بیماری‌های قلبی - عروقی را نشان می‌دهند و اینکه ویتامین D، یک عامل درمانی یا پیشگیری‌کننده در دیابت نوع ۲ است.

سهرای گفت: سال ۲۰۱۷ در آمریکا نشستی برگزار شد که نتایج آن بیان‌کننده ارتباط بین کمبود ویتامین D با افزایش سطح کلسترول LDL "کلسترول بد" در بدن است. افزایش سطح کلسترول LDL خطر بیماری‌های قلبی - عروقی را افزایش می‌دهد بنابراین کمبود ویتامین D می‌تواند بر عوارض ناشی از دیابت نیز تاثیرگذار باشد.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: با وجود تمام فواید ویتامین D، آیا استفاده بیش از حدِ این ویتامین، می‌تواند تاثیر ناگواری بر سلامت انسان بگذارد، ویتامین D جزء آن دسته از ویتامین های محلول در چربی است که قابلیت ذخیره شدن در بدن را دارد و مصرف بیش از حد مجاز آن می‌تواند باعث عوارضی از قبیل رسوب کلسیم در کلیه‌ها، ریه‌ها، قلب، گوش، دردهای استخوانی، از دست دادن اشتها و تهوع، افزایش حجم ادرار، یبوست، اختلالات کلیوی و حتی مسمومیت شود.

وی اظهار کرد: کمبود ویتامین D با افزایش نمایه توده بدنی، فشار خون بالاتر، تری گلیسرید بالا و مقاومت به انسولین که همگی از عوامل مستعدکننده فرد به بروز دیابت نوع ۲ هستند، ارتباط دارد. نکته حائز اهمیت این است که دریافت مقادیر مطلوبی از ویتامین D در پیشگیری یا کنترل دیابت تاثیر داشته و مصرف بیش از حد آن همراه با عوارض جدی است.

سهراب تاکید کرد: مصرف ویتامین D از طریق مکمل، نیازمند بررسی‌های پزشکی و تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه باید صورت گیرد و باید از مصرف خودسرانه آن پرهیز شود، با توجه به شیوع بالای کمبود ویتامین D در ایران وضعیت ویتامین D خون در همه افراد بخصوص افرادی که در مرحله پیش‌دیابت قرار دارند باید مورد بررسی قرار گیرد.

به گزارش ایرنا گیرنده‌های ویتامین D تقریباً در تمام سلول‌های بدن وجود دارند که این نشان‌دهنده نقش مهم این ویتامین در فرآیندهای شیمیایی بدن است. اما این ویتامین نقش قابل توجه و مهمی در تنظیم عملکرد سلول‌های بتای پانکراس "سلول‌های ترشح‌کننده انسولین در پانکراس یا همان لوزالمعده" دارد.

در دیابت نوع ۱ که ترشح انسولین در آن مختل می‌شود، سلول‌های بتای پانکراس توسط سیستم ایمنی بدن تخریب می‌شوند و در دیابت نوع ۲، سلول‌های بتا تلاش می‌کنند تا انسولین بیشتری تولید کنند چون در سایر بافت‌های بدن مقاومت به انسولین وجود دارد و این هورمون نمی‌تواند عملکرد لازم را داشته باشد. از جمله مهم‌ترین عواملی که باعث مقاومت به انسولین می‌شوند؛ اضافه وزن، نداشتن فعالیت فیزیکی، چربی شکمی زیاد و زمینه ژنتیکی است.

مطالعات نشان داده‌اند که ویتامین D در سلول‌های بتا پانکراس بر تولید و ترشح انسولین اثر می‌گذارد. ترشح انسولین وابسته به کلسیم است و جذب کلسیم نیز تحت تاثیر ویتامین D قرار می‌گیرد.

نتایج برخی مطالعات حیوانی نشان داده که کمبود ویتامین D منجر به کاهش تولید انسولین می‌شود و یا اینکه کمبود ویتامین D، کاهش حساسیت بافت‌ها به انسولین و در نتیجه بروز دیابت نوع ۲ را به دنبال دارد.