افزایش ظرفیت پذیرش پزشکی به نفع کشور نیست و مشکل آفرین است

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، افزایش_ ظرفیت_تهدید_سلامت، توئیتی که شنبه شب با ۵۷ هزار توئیت به هشتگ داغ تبدیل شد چرا که برخی خبری از طرحی جدید در مجلس خبر می‌دادند، گمانه زنی‌ها درست بود چرا که ۸۶ نماینده طرح دو فوریت "افزایش صد درصدی ظرفیت‌های پزشکی و انتقال به داخل دانشجویان علوم پزشکی در صورت داشتن شرایط"  را امضا کردند تا در صحن علنی مطرح شود.

در توضیحات این طرح آمده است که سرانه پزشکی در ایران در مقایسه با کشور‌های منطقه و پیشرفته و ظرفیت پایین پذیرش دانشجوی پزشکی در مقایسه سایر کشور‌های دنیا از جمله دلایل عنوان شده برای این طرح دو فوریتی است، هر چند به گفته برخی‌ها کلید زننده این طرح دو فوریتی یکی از مسئولان است که فرزند پشت کنکوری در رشته تجربی دارد و برای دومین سال در آزمون شرکت خواهد کرد.

البته پس از راه افتادن جریان مخالفت دانشجویان و دست اندرکاران حوزه سلامت با این طرح دو فوریتی برخی از نمایندگان اعلام کردند که امضا خود را پس خواهند گرفت و برخی نمایندگان از جمله نوبخت رئیس کمیسیون بهداشت که مخالفان این طرح هستند از تلاش برای رد این طرح و برگردانندن نظر امضاکنندگان سخن گفتند و حالا کمپین پس گرفتن امضا راه افتاده است.

سعید نمکی وزیر بهداشت ضمن مخالفت صریح با طرح نمایندگان برای افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی گفت: ما معتقدیم که ظرفیت دانشگاه‌های علوم پزشکی و باری که بر دوش این مراکز درمانی بعد از فارغ‌التحصیلی پزشکان می‌افتد برای نظام سلامت، نظام سیاسی و نظام اجتماعی کشور مشکل آفرین است.

وی افزود: مسئله کمبود پزشک ناشی از توزیع نامناسب فارغ‌التحصیلان رشته پزشکی در سراسر کشور است و در حاضر هم تعداد بسیار زیادی پزشک بیکار در کشور داریم، ما باید برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری برای ماندگاری پزشکان مناطق محروم انجام دهیم و برنامه‌های انگیزشی بهتری را در کشور اجرا کنیم.

نمکی گفت: در حال حاضر وزارت بهداشت ۳۰ درصد پزشکان را بومی جذب می‌کند و تا ۲ الی ۳ سال آینده این پزشکان فارغ التحصیل خواهند شد و نیاز مناطق محروم برطرف می‌شود، افزایش ظرفیت پذیرش پزشکی به نفع کشور نیست، اگر وزارت بهداشت تشخیص بدهد میزان ظرفیت پذیرش نیرو‌های بومی را افزایش خواهد داد.

میر حمایت میرزاده سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی که یکی از امضا کنندگان طرح دو فوریتی افزایش صد در صدی ظرفیت پذیرش پزشکی است درباره علت امضای طرح اظهار کرد: مناطق محروم با کمبود پزشک مواجه هستند و نیاز مردم در این مناطق به پزشک متخصص زیاد است، به همین دلیل می‌توان با افزایش ظرفیت، نیاز مناطق محروم را برطرف کرد.

وی درباره اینکه دانشگاه‌های علوم پزشکی ظرفیت پذیرش این میزان دانشجو را ندارند، گفت: بخش خصوصی آماده است تا در زمینه آموزش پزشکی مشارکت کند و از ظرفیت این بخش برای تربیت پزشک استفاده کنیم.

میرزاده با اشاره به جدایی آموزش پزشکی از وزارت بهداشت گفت: باید آموزش پزشکی از وزارت بهداشت جدا شود و در بسیاری از کشور‌های دنیا مدل آموزشی به همین شکل است وزارت بهداشت نمی‌تواند هم زمان پزشک تربیت کند و از طرفی به وضع بهداشت و درمان کشور برسد؛ اکنون بیمارستان‌های کشور با چالش‌های بسیاری مواجه هستند.

حسینعلی شهریاری عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر اینکه مخالف افزایش ظرفیت پزشکی هستیم، گفت: در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های پزشکی این امکان فراهم نیست تا ظرفیت‌ها را افزایش دهیم و این به بدنه آموزش پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آسیب وارد می‌کند، نباید فقط به تعداد پزشکان تربیت شده فکر کنیم بلکه کارایی و توانمندی پزشکان بسیار حائز اهمیت است و این مسئله باید مورد توجه قرار گیرد.

اکبر رنجبرزاده عضو هیئت رئیسه مجلس با تاکید بر اینکه موافق طرح‌های این چنینی نیستیم، گفت: در افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی باید تمام مؤلفه‌های موثر را در نظر گرفت چرا که تربیت پزشک باید مانند یک بسته کامل دیده شود، با تصمیم‌های آنی و عجولانه‌ای، چون این طرح نمی‌توان به نتیجه مطلوب رسید و افزایش ظرفیت پزشکی راهکار مناسبی برای پوشش نیاز مناطق محروم به حساب نمی‌آید.

وی اظهار کرد: افزایش ظرفیت پزشکی به طور کمی اُفت کیفیت تحصیلی را به دنبال دارد و این اعتبار غنی و قابل توجه مسائل پزشکی جمهوری اسلامی ایران که بالاتر از کشور‌های منطقه و در سطح بسیاری از کشور‌های پیشرفته دنیاست با افزایش کمی اُفت می‌کند، با افزایش کمی ظرفیت پذیرش دانشجو ذخیره غنی پزشکی کشور دستخوش مسائلی می‌شود که جبران آن به سادگی ممکن نخواهد بود.

رنجبرزاده گفت: باید به نحوی عمل شود که بتوان به میزان مناسب متخصص در سراسر کشور توزیع شود و باید از دولت و وزارت بهداشت بخواهیم تا با حفظ کیفیت در صورت امکان کمیت افزایش پیدا کند، اینکه برخی افراد که در این زمینه صاحب تخصص نیستند درخواست افزایش ظرفیت بدهند و این مسئله اجرایی شود آسیب رسان خواهد بود.

باقر لاریجانی معاون آموزش وزارت بهداشت در خصوص اینکه برخی نسبت سرانه پزشک به جمعیت را بهانه افزایش ظرفیت پزشکی می‌دانند، گفت: سرانه پزشک به جمعیت در کشور‌های مختلف متفاوت است و این سرانه به میزان درآمد و نحوه خدمت رسانی در حوزه سلامت بستگی دارد، در کشوری که نظام ارجاع وجود دارد پزشک عمومی باید بیشتر تقویت شود چرا که مردم زیادی تحت پوشش پزشکان عمومی هستند، ما باید همه جوانب را در افزایش ظرفیت پزشکی ببینیم وقتی انتظار داریم تعداد پزشکان افزوده شود باید درآمد پزشک نیز افزایش پیدا کند.‌

وی اضافه کرد: ما در افزایش ظرفیت پزشکی، سرانه پزشک به ازای جمعیت را نیز لحاظ کردیم و مؤلفه‌های متعددی در تربیت و رشد پزشک در نظر گرفته‌ایم که از جمله آن می‌توان به درآمد ناخالص ملی، توان تربیت در دانشگاه‌های علوم پزشکی و در آمد پزشکان و سرانه به ازای جمعیت اشاره کرد و نمی‌توانیم به یکباره شوک افزایش ظرفیت پزشکی داشته باشیم و پزشکان زیادی تربیت کنیم.

لاریجانی گفت: نمی‌خواهیم به یکباره آمار پزشکان را بالا ببریم و به یکباره تربیت پزشکان به حداقل برسد و طبق آمایش سرزمین و محاسبات نیروی انسانی به تدریج نیاز کشور به پزشک در مناطق مختلف کشور برطرف می‌شود.

 معاون آموزش وزارت بهداشت با بیان آمار دانشکده‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی گفت: اکنون ۴۵ دانشگاه دندانپزشکی در کشور داریم، در حالی که در اروپا تعداد دانشگاه‌های دندانپزشکی به عدد ۲۰۰ می‌رسد. طبق آمار هر کشور تقریبا ۱۰ دانشگاه دندانپزشکی دارد، در ۱۰سال اخیر ۷ دانشگاه علوم پزشکی، ۱۷ دانشکده علوم پزشکی، ۲۱ دانشکده دندانپزشکی، ۷ دانشکده داروسازی و ۳۸ دانشکده پرستاری تاسیس شده است.

وی ادامه داد: در ۱۰ سال اخیر ۷۴۴ دوره دکتری پزشکی داشتیم، تعداد رشته محل‌ها گسترش چشمگیری داشته است و اکنون در رشته پزشکی حدود ۵۵ هزار دانشجوی علوم پزشکی داریم، حدود ۱۰۰ هزار نفر پزشک در کشور مشغول به فعالیت هستند، ۱۴ هزار دانشجوی دندانپزشکی در کشور داریم، ۳۰ درصد دانشجویان پزشکی در چند سال گذشته به صورت بومی جذب شده‌اند و باید ۱۰ سال در استان‌های خود خدمت کنند. همین نسبت در دندانپزشکی نیز وجود دارد.

لاریجانی با اشاره به آمار دانشجویان در رشته‌های علوم پزشکی ادامه داد: اکنون ۱۱ هزار دانشجوی داروسازی، ۵۰ هزار دانشجوی پرستاری و ۹ هزار دانشجوی مامایی در کشور مشغول به تحصیل هستند، طی ۱۰ سال گذشته ظرفیت‌های رشته‌های پزشکی ۷۵ درصد، ظرفیت دندانپزشکی ۲۷ درصد، رشته داروسازی ۴۹ درصد، پرستاری ۱۳۷ درصد و مامایی ۱۴ درصد رشد داشته است.

 معاون آموزش وزارت بهداشت به رشد ظرفیت در تخصص‌های پزشکی اشاره کرد و گفت: در رشته ارتوپدی ظرفیت ما طی ۱۰ سال، ۱۰۵ درصد رشد داشته و در رشته اورژانس رشد ظرفیت به قدری بوده که ۸۰ درصد صندلی‌های ما در سال ۹۸ خالی مانده است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان حالا باید منتظر ماند و دید بهارستانی‌ها در خانه ملت چه سرنوشتی را برای تربیت پزشکی در کشور رقم می‌زنند و کمبود متخصص در مناطق محروم به دلیل توزیع نادرست دلیلی مناسبی برای افزایش ظرفیت پزشکی محسوب می‌شود؟ یا باید به جای باز کردن درب دانشگاه با ایجاد انگیزه و مدیریت پذیرش پزشکان را در مناطق محروم تربیت کرد تا شاهد عدالت در دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی باشیم.