در گفت‌وگوی عضو مجمع عمومی سازمان نظام پزشکی با پزشکان و قانون مطرح شد؛
دست‌اندازی تامین اجتماعی بر مالیات ۱۰ درصدی پزشکان مطب‌دار
معضلی که در مالیات سال ۹۸ گریبانگیر پزشکان می‌شود
طبق برخی گزارش‌ها، سازمان تامین اجتماعی از پرداختی سال ۹۸ سهم سازمان به پزشکان مطب‌دار بخش خصوصی، اقدام به کسر ۱۰ درصد مالیات میکند. پزشکان می‌گویند این امر خلاف مقررات بوده و در آینده منجربه بروز مشکل در محاسبه و پرداخت مالیات سالیانه همکاران خواهد شد. آنها به اصل مقررات که همان بند (ک) تبصره ۶ قانون بودجه سال ۹۸ است اشاره می‌کنند.
به گزارش پزشکان و قانون، در این بند آمده است:
«پیرو بخشنامه شماره ۶-۹۸-۲۰۰ مورخ ۲۶ فروردین سال ۹۸ مبنی‌بر ارسال احکام مالیاتی قانون بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور، به منظور اتخاذ رویه واحد در اجرای مقررات بند (ک) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۳۹۵ کل کشور مقرر می‌دارد کلیه مراکز درمانی اعم از دولتی، خصوصی، وابسته به نهادهای عمومی غیر دولتی، نیروهای مسلح، خیریه‌ها و شرکت‌های دولتی مکلف به اجرای مقررات بند (ک) تبصره (۶) قانون مذکور خواهند بود.»
مقررات بند مذکور صرفا ناظر بر حق‌الزحمه یا حق‌العمل پزشکی پزشکان بوده و سایر شاغلین به حرفه‌های پزشکی از جمله دکترهای داروساز و دکترهای علوم آزمایشگاهی، مشمول حکم این بنده نخواهند بود. همچنین درآمد پزشکانی که با مراکز درمانی دارای رابطه استخدامی بوده و مشمول مقررات فصل مالیات بر درآمد حقوق هستند، از شمول مقررات این دستورالعمل خارج است.»
یکی از اعضای مجمع عمومی سازمان نظام پزشکی ضمن اشاره به همین بند، به پزشکان و قانون می‌گوید: «در این قانون هیچ اشاره‌ای به مطب‌ها نشده و به تبع آن هیچ تکلیفی به بیمه‌های پایه نشده است. اما تامین اجتماعی از بابت ویزیت‌هایی که در مطب‌های خصوصی بدهکار است ۱۰ درصد به‌َعنوان مالیات کم میکند. قانون صراحت دارد که وقتی صرفا «مراکز» می‌خواهند حقوق دهند، باید این ۱۰ درصد را کسر کنند و نه بیمه‌ها.»
از نظر «دکتر علی چنگیزی» این اقدام، برای پزشکان مشکل ایجاد میکند و زمانی که قصد دارند مالیات سال ۹۸ را با اداره مالیات تسویه کنند، احتمال دارد کسر مالیات‌ها به دست اداره دارایی و مالیات نرسیده باشد.
پزشکان و قانون: آقای دکتر ماجرای کسر ۱۰ درصد مالیات از پزشکان مطب‌دار چیست؟
در بند (ک) تبصره ۶ قانون بودجه سال ۹۸ کشور ذکر شده که کلیه مراکز درمانی اعم از دولتی، خصوصی، خیریه، نیروهای مسلح و ... موظف هستند ۱۰ درصد از حق‌الزحمه یا حق‌العملی را که به پزشکان پرداخت می‌کنند، به عنوان مالیات بدهند. این حق‌العمل، علی‌القاعده یا به صورت نقدی از بیمار دریافت می‌شود یا به شکل صورتحساب. در ادامه قانون نوشته که وجه صورتحساب ارسالی به بیمه‌ها شامل این قانون می‌شود. یعنی بیمارستان، درمانگاه، اورژانس، کلینیک یا پلی‌کلینیک که پزشک در آنجا فعالیت میکند، وقتی می‌خواهد حق الزحمه را بدهد باید ۱۰ درصد از آن را به‌َعنوان مالیات کم کند. در این قانون هیچ اشاره‌ای به مطب‌ها نشده و به تبع آن هیچ تکلیفی به بیمه‌های پایه نشده است. اما تامین اجتماعی از بابت ویزیت‌هایی که در مطب‌های خصوصی بدهکار است نیز ۱۰ درصد به‌َعنوان مالیات کم میکند، در حالی که این اعرابی از قانون ندارد.
پزشکان و قانون: مهمترین تبعات این اقدام چیست؟
این اقدام، برای پزشکان مشکل ایجاد میکند. زمانی که یک پزشک قصد دارد مالیات سال ۹۸ را با اداره مالیات تسویه کند، احتمال دارد کسر مالیات‌ها به دست اداره دارایی و مالیات نرسیده باشد. کمااینکه هم‌اینک در بعضی از شهرها این اتفاق رخ داده است. یعنی اداره مالیات ادعا میکند مالیاتی که بیمه از پزشک کسر کرده به حساب آنها واریز نشده و دوباره باید پرداخت شود. یا ممکن است در شهری که بیمه مثلا از ۱۰۰ پزشک مالیات کسر کرده، همه آنها را طی یک فیش برای اداره مالیات ارسال کند که در اینجا اداره مالیات می‌گوید این فیش‌ها قابل جداسازی نیست تا بدانیم سهم هر پزشک چقدر بوده است. لذا ما به این مساله اعتراض کردیم که بیمه تامین اجتماعی قانون را رعایت نمی‌کند، نه تکلیف دارد و نه اجازه دارد که این ۱۰ درصد را از پزشکان کسر کند.
پزشکان و قانون: در خصوص پزشکان شاغل در مراکز تامین اجتماعی چطور؟
تامین اجتماعی فقط در یک صورت می‌تواند این مالیات را کسر کند و آن هم در مورد پزشکی است که در درمانگاه ملکی خود تامین اجتماعی و به صورت قراردادی کار کند. در غیر این صورت برای مطب‌های خصوصی، مطلقا این اجازه را ندارد و در قانون هم اشاره‌ای به آن نشده است. تمام ترس ما از این است که این مساله در مالیات سال ۹۸ مشکل شود.
پزشکان و قانون: تامین اجتماعی از چه زمانی شروع به کسر این ۱۰ درصد کرد؟
قبلا و فکر می‌کنم تا سال ۹۵ یک قانون بود که طبق آن بیمه ها ۳ یا ۵ درصد را کم می‌کرد. همان سال مالیاتی‌ها معترض شدند و گفتند که با این روند، حساب و کتاب ما به هم می‌خورد و صورت‌حساب‌ها دیر به دست ما می‌رسد. از طرفی اسامی را جدا نمی‌کنند و لذا قرار شد که این روند قطع شود. طبق بررسی‌هایی که دیروز انجام دادیم متوجه شدیم که سازمان تامین اجتماعی کسر مالیات ماه‌های فروردین و اردیبهشت سال ۹۸ را در کارنامه پزشک اعمال کردند اما هنوز پرداخت نشده است. درواقع وقتی یک پزشک با رمز عبور خود وارد سامانه تامین اجتماعی شود، خواهد دید که آن ۱۰ درصد کسر را در صورتحساب او لحاظ کردند. در حالی که نباید این کار را برای مطب‌های خصوصی می‌کردند. جدای از این مساله، ترم‌های ما کاملا مشخص و تعریف مطب از مرکز درمانی جداست. در قانون به حق‌الزحمه یا حق‌العمل اشاره کرده که در واقع بین پیمانکار و کارفرما یا پزشک و درمانگاه است اما متاسفانه تامین اجتماعی از آن بخشنامه سوء‌برداشت کرده و آن ۱۰ درصد را از ما کسر میکند.
پزشکان و قانون: برای پایان دادن به این رویه چه باید کرد؟
باید تامین اجتماعی را متوقف کرد.
پزشکان و قانون: آیا می‌توان به جایی شکایت برد؟
در وهله اول میبایست جهت رفع مشکل رایزنی گردد. چون قانون صراحت دارد که وقتی مراکز می‌خواهند حقوق دهند، باید این ۱۰ درصد را کسر کنند. یعنی درواقع به صراحت از کلمه مراکز استفاده کرده و ننوشته که بیمه‌ها هم باید کسر کنند. این کاملا مشخص است.
پزشکان و قانون: شما برای اصلاح این وضعیت چه کردید؟
بنده دیروز با دکتر جهانگیری صحبت کردم. ایشان هم معتقد بودند که این قانون برای مطب‌ها نیست، بلکه صراحتا مربوط به مراکز درمانی است و تکلیف را با کلمه حق الزحمه یا حق‌العمل روشن کرده است. همچنین در قانون آمده که مالیات را در هنگام پرداخت صورتحساب ارسالی مراکز به بیمه‌ها باید کسر کند. چه کسی صورتحساب را ارسال میکند؟ بیمارستان و مراکز این کار را می‌کنند و زمانی که ارسال می‌کنند، باید این مبلغ کسر شود. ما انتظار داریم که نظام پزشکی با تامین اجتماعی رایزنی کند و در نهایت اگر نشد مجبور هستیم قدم‌های بعدی را برداریم و ببینم چطور می‌توان از این کار جلوگیری کرد.
پزشکان و قانون: گویا حضرتعالی در این زمینه یک نامه خطاب به رئیس کل سازمان نظام پزشکی نوشته‌اید. آیا نامه نتیجه داد؟
نامه در حال پیگیری توسط معاونت فنی سازمان هست. من در آن نامه مستندات را هم قرار دادم که قانون چه می‌گوید و آن اتفاقی که می‌افتد چیست؟
پزشکان و قانون: به طور کلی ارزیابی شما از شکل رفتاری که در خصوص بحث مالیات با پزشکان می‌شود، چیست؟
من واقعا نمی‌دانم که چرا این برخورد را با پزشکان می‌کنند. پزشکان به نوعی الگوی جامعه هستند و شاید می‌خواهند بگویند که ما با پزشکان این برخورد را کردیم، پس با سایرین هم می‌توانیم برخورد کنیم. جمله‌ای که یکی از مالیات چی‌ها گفت این بود که اگر بتوانیم در خصوص پزشکان و وکلا این کار را انجام دهیم، سایرین را هم تسلیم می‌کنیم. این جمله خوبی نیست. حتی جالب است که در همین دستورالعمل قانون بودجه سال ۹۸، بند ک تبصره ۶، فقط به پزشکان اشاره کرده و سایر رشته‌ها را مستثنی کرده است. نوشته مالیات صرفا ناظر بر حق‌الزحمه پزشکان است و سایر شاغلین حرف پزشکی مشمول این حکم نیستند. انسان تعجب میکند که چرا از بین این همه حرفه در جامعه پزشکی، صرفا روی پزشکان تمرکز می‌کنند؟ من فکر می‌کنم که اینها چون پزشکان را صاحب شان اجتماعی می‌دانند، نظرشان این است که اگر بتوانند این کار را روی جامعه پزشکی انجام دهند، قطعا روی سایرین هم می‌توانند. هدف آنها چیزی جز این نمی‌تواند باشد. جالب است که خودشان هم می‌گویند با رقم ۹۸ درصد، بهترین مودیان مالیاتی پزشکان بودند. پس تمرکز روی یک یا ۲ درصد تخلف مالیاتی خیلی درست نیست.
گفت‌وگو:
محسن طاهرمیرزایی