پزشک نباید حتی با اصرار مادر تاریخ زایمان را در تاریخ یا روز خاص جلو اندازد

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، در آستانه ۹۸/۸/۸ که احتمال می‌رود میزان این نوع زایمان‌های انتخابی افزایش یابد، عوارض دستکاری در تاریخ تولد نوزاد را با یک متخصص زنان و زایمان و عضو تیم تخصصی مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا به گفت‌وگو نشستیم که در پی می‌خوانید:

زهره داوودی مقدم متخصص زنان، زایمان و ناباروری با اشاره به اینکه بهترین زمان زایمان در هفته ۳۹ و یا ۴۰ بارداری است گفت: پس از کامل شدن ۳۹ هفته بارداری می‌توانیم زایمان سزارین را انجام دهیم و تنها وقفه‌ای دو تا سه روزه در این میان می‌تواند مجاز شمرده شود. زایمان پیش از هفته ۳۹ هفته و پس از هفته ۴۰ می‌تواند خطراتی داشته باشد که سلامت مادر و نوزاد را به خطر می‌اندازد.

وی تاکید کرد: پزشک نباید حتی با اصرار مادر تاریخ زایمان را برای تولد نوزاد در تاریخ یا روز خاص جلو اندازد، این که برخی مادران این تقاضا را از پزشک خود دارند به آن علت است که به طور علمی نسبت به عوارض این اقدام آگاهی ندارند اما، پزشک موظف است با توضیح تمام موارد به مادر او را از انجام این کار منصرف کند.

داوودی مقدم به عوارض زایمان زودرس اشاره و گفت: بروز مشکلات تنفسی برای نوزاد از جمله عوارضی است که حادث می‌شود. از آنجایی که نوزاد در جریان زایمان سزارین از مجرای زایمان رد نمی‌شود، مایع داخل ریه‌اش به خوبی تخلیه نمی‌شود و به همین دلیل در نوزادانی که به روش سزارین به دنیا می‌آیند احتمال بروز مشکل تنفسی حتی به شکل گذرا مشاهده می‌شود؛ حال در نظر بگیرید که قرار است سزارین پیش از موعد هم اتفاق افتد؛ پس بروز مشکل تنفسی به هیچ عنوان دور از انتظار نخواهد بود.

عضو تیم تخصصی مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا ادامه داد: گاهی ممکن است به دلیل بروز سایر مشکلات برای مادر مثل بالا رفتن فشارخون مجبور به زایمان زودرس باشیم، در این مواقع با دلایل علمی زایمان زودتر اتفاق می‌افتد و باید توجه کنند که از زمان تشکیل جنین در رحم مادر تا زمان زایمان، هر روز و هر هفته جنین تکامل پیدا می‌کند و این تکامل تا لحظه آخر ادامه خواهد یافت.

وی در خصوص سایر عوارض زایمان زودرس گفت: زردی، مشکلات گوارشی و کولیک‌های نوزادی و افت قندخون در نوزادانی که زودتر به دنیا می‌آیند، بیشتر مشاهده می‌شود. نکته قابل توجه آن است که افت قندخون می‌تواند منجر به بروز تشنج نوزادی شود که عوارض دراز مدتی با خود به همراه دارد، مورد دیگری که شاید سالیان بعد به اثبات علم هم برسد این است که بچه‌هایی که زودتراز موعد مقرر به دنیا می‌آیند در سینین دبستان نسبت یه سایر همسالان خود با مشکلات بیشتری برای یادگیری مواجه می‌شوند.

داوودی مقدم به مشکلات بیمارستانی موجود برای تولد در تاریخ‌های خاص اشاره کرد و افزود: در این روزهای خاص از آنجایی که تقاضا برای زایمان افزایش غیرمنطقی می‌یابد، مراجعه به بیمارستان زیاد شده و کار پرسنل، پرستار و جراح بسیار بیشتر می‌شود؛ همین امر می‌تواند باعث شود رسیدگی ضعیف‌تر شده و حتی از دقت کار نیز کاسته شود.

عضو تیم تخصصی مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا تصریح کرد: در موارد نادری هم مادر تصمیم دارد زایمان طبیعی خود را به تاریخ‌های خاص موکول کند، در این موارد باید به شکل مصنوعی به مادر آمپول فشار یا "اوکسی‌توسین" تزریق کرد تا درد ایجاد شود که این کار هم با عوارض خاص خود همراه است. به طور مثال تزریق این آمپول می‌تواند انقباضات رحمی را از کنترل خارج کند که در پی آن میزان انقباض رحم افزایش یابد. در این حالت خون‌رسانی به جنین به طور موقت قطع می‌شود و با افت قلب جنین مجبور به سزارین اورژانس می‌شویم.

وی عارضه دیگر زایمان طبیعی پیش از موعد مقرر را "آتونی رحم" خواند و گفت: آتونی شل شدن عضلات رحم پس از خروج جنین از رحم است. در حالت عادی رحم مادر پس از خروج جنین منقبض می‌شود تا به حالت اولیه خود بازگردد، اما در این حالت به دلیل تزریق آمپول فشار، عضلات رحم به اصطلاح خسته شده است و منقبض نمی‌شود که منجر به خون‌ریزی شدید شده و گاهی به دلیل اینکه جلوی خون‌ریزی شدید را بگیریم مجبور می‌شویم رحم را خارج کنیم تا جان مادر را نجات دهیم.

داوودی مقدم در خصوص به تعویق انداختن زایمان برای رسیدن به تاریخی خاص نیز اظهار کرد: زایمان دیررس مصنوعی نداریم؛ چراکه اگر وقت زایمان برسد درد شروع شده و بچه می‌خواهد به دنیا بیاید؛ همچنین با دارو و قرض هم نمی‌توان زایمان را به تعویق انداخت. به طور کلی از هفته ۳۷ تا۴۰ بارداری وقوع زایمان، طبیعی است. پس از این مهلت مقرر تا دو هفته نیز می‌توانیم زمان بدهیم برای به دنیا آمدن جنین اما باید در نظر گرفت که این مدت دو هفته‌ای باعث بروز خطراتی برای جنین می‌شود.

عضو تیم تخصصی مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا در پایان اضافه کرد: در این دو هفته پرخطر مادر باید هر دو روز یکبار معاینه شده و تحت مراقبت فشرده باشد. در این مدت ممکن است آب دور جنین کاهش پیدا کند که این امر باعث تحت فشار قرار گرفتن بند ناف شده و می‌تواند جنین را دچار مشکلات قلبی کند. از طرفی احتمال این که جنین مدفوع کرده و این مدفوع را بخورد افزایش یافته و از آنجایی که این مدفوع خاصیت چسبندگی دارد می‌تواند باعث آسیب به ریه‌های نوزاد شود.

به گزارش ایسنا تولدهای تقویمی در شرایطی است که پیش از این ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت ضمن تشریح عوارض تولد زودرس نوزادان از افزایش زایمان سزارین در برخی تاریخ‌های خاص در بیمارستان‌های خصوصی انتقاد کرده و گفته بود: بیشترین تکامل مغزی جنین در چند هفته آخر حاملگی است و این درحالیست که در کشور ما به طور میانگین در ۳۸ هفتگی سزارین انجام می‌شود و به این ترتیب جنین،  دو هفته از رشد مغزی محروم می‌شود. همچنین در صورت تمایل والدین به تولد نوزاد در تاریخی خاص یا روزهای مناسبتی،  به دلیل سزارین زودرس، نوزادان بیشتر در معرض نارسایی تنفسی قرار می‌گیرند. علاوه بر این خود مادر نیز دچار عوارض متعدد جراحی،  بیهوشی و طبی می‌شود. 

علیرضا رییسی  معاون بهداشتی وزیر بهداشت نیز دستکاری در تاریخ تولد نوزادان و یا همان "تولدهای تقویمی" را فاجعه خوانده و گفت: متاسفانه مشکلی که در برخی جوامع به ظاهر مترقی می‌بینیم این است که افراد تمایل دارند تاریخ زایمان و تولد نوزادشان را تغییر دهند و مثلا طبق روز ازدواج یا تاریخ دیگری که مد نظرشان است، زایمان را تنظیم کنند. به همین دلیل مثلا اگر قرار است کودک‌شان در ۹۷.۷.۲۰ متولد شود؛ طوری برنامه‌ریزی می‌کنند که به صورت سزارین نوزاد را در ۹۷.۷.۷ به دنیا آورند تا تاریخ تولد جالبی از کار درآید، اما این کار فاجعه است و واقعا اینطور رفتار کردن با سلامت نوزادان و نسل آینده کشور نگران کننده است. 

وی افزود: دستکاری در تاریخ زایمان‌ها، میزان بستری نوزاد در NICU و حتی مرگ نوزادان را افزایش می‌دهد و واقعا باید خانواده‌ها را از این کار منع کنیم.