جمع آوری پلاسما نباید به صورت تجاری سازی باشد

به گزارش پایگاه خبری پزشکانو قانون (پالنا)، بعد از تغییر مدیریت سازمان انتقال خون، یکی از اقدامات مدیریت جدید، حذف برنامه جمع آوری پلاسما از دستور کار سازمان انتقال خون بوده است. در همین حال، پیمان عشقی در واکنش به این اقدام، مدعی شده که این تغییر سیاست بعد از چند سال تجربه، موضوع عجیبی نیست چرا که یک سیستم زنده بر اساس تجربیات و نتایج، شرایط را تغییر می‌دهد. این تصمیم مهم به دلیل نتایج اقداماتی بود که طی سال‌های گذشته انجام شده بود.

مدیرعامل سازمان انتقال خون گفت: فعالیت بخش خصوصی در این زمینه نه غیرقانونی بوده و نه غیر عادی، بلکه با مجوزهای وزارت بهداشت انجام می‌شود. البته مؤسسات خصوصی دریافت پلاسما باید استانداردها را رعایت کرده و تحت نظارت‌های سرسختانه قرار گیرند، بخش خصوصی برای دریافت پلاسما هزینه کمی را به عنوان هزینه رفت و آمد به مردم پرداخت می‌کند، اما سازمان انتقال خون، با توجه به رسالتش که اهدای خون بدون چشم داشت است، نمی‌تواند این اقدام را انجام دهد. البته ما به صورت صد در صد در مؤسسات بخش خصوصی در حوزه تولید پلاسما نظارت می‌کنیم و تاکنون هم مشکلی با آنها نداشته‌ایم.

وی اظهار کرد: کشور برای داروهای مشتق از پلاسما به یک میلیون لیتر پلاسما نیاز دارد. حال ۲۰۰ هزار لیتر پلاسما را از طریق پلاسمای بازیافتی تأمین می‌کنیم و ۲۰۰ هزار لیتر هم بخش خصوصی تأمین می‌کند. نظارت ما بر مؤسسات خصوصی که در این حوزه مجوز دارند، سختگیرانه بوده و در حال حاضر ۱۱ شرکت تحت نظارت ما و با مجوز قانونی در این زمینه کار می‌کنند. در عین حال با کوچک‌ترین خطایی با آنها برخورد می‌کنیم، اما مردم بدانند که این مؤسسات وابسته به انتقال خون نیستند و نباید لوگوی انتقال خون را نصب کنند.

توضیحات مدیرعامل سازمان انتقال خون در خصوص علت خروج این سازمان از برنامه جمع آوری پلاسما، با واکنش مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون مواجه شد. به طوری که علی اکبر پورفتح اله نسبت به تجاری شدن جمع آوری پلاسما توسط بخش خصوصی هشدار داد و گفت: وضعیت جمع آوری اجزای خون به شدت در حال تغییر است، به طوری که میزان اهدای گلبول قرمز در کشورهای پیشرفته دنیا و آمریکا رو به کاهش است.

وی افزود: در سال ۲۰۱۴ میزان جمع آوری گلبول قرمز در آمریکا ۱۶ میلیون واحد اهدای خون بوده است که این میزان در سال ۲۰۱۶ به ۱۴ میلیون واحد اهدای خون رسید که دو میلیون واحد کاهش نشان می‌دهد، بر خلاف تصور ما، جمع آوری گلبول قرمز و استفاده از آن در مراکز درمانی با عوارض جانبی متعددی همراه است که می‌توان به عفونت‌های بیمارستانی اشاره کرد.

پورفتح اله گفت: تزریق با ادبیات مدیریت خون بیمار در همه دنیا روند کاهشی داشته دارد و ما هم باید رفتن به سمت انتقال خون محافظه کارانه را مدیریت کنیم، شاخص اهدای خون در اتحادیه اروپا، ۴۳ واحد به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت رسیده و در مقابل مصرف پلاسما به شدت روند افزایشی دارد.

مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون با اشاره به اهمیت پلاسما در همه بیماری‌های تنظیم ایمنی بدن، بر روند طبیعی افزایش اهدای پلاسما و پلاکت تاکید کرد و گفت: کاری که در دوران مدیریت بنده در سازمان انتقال خون انجام شد، ایجاد مراکز جامع اهدای کامل پلاسما، پلاکت و گلبول قرمز بود.

وی با اشاره به داوطلبانه و بدون چشم داشت اهدای پلاسما و خون در مراکز جامع انتقال خون افزود: نکته بسیار مهمی که مطرح است، اینکه جمع آوری پلاسما نباید به صورت تجاری سازی باشد، در آمریکا جمع آوری پلاسما توسط شرکت‌های پالایشگر انجام می‌شود و ما هم بر همین اساس، اجازه دادیم شرکت‌های پالایشگر از ظرفیت خالی خود برای جمع آوری پلاسما استفاده کنند. در واقع، قرار بود با هدف احداث پالایشگاه، جمع آوری پلاسما انجام شود که از این سیاست عدول کرده‌اند.

پور فتح اله با اشاره به سیاست وزارت بهداشت برای متوقف کردن جمع آوری پلاسما توسط بخش خصوصی، گفت: این برنامه توسط وزارت بهداشت به سازمان انتقال خون ابلاغ گردید و قرار شد سازمان انتقال خون کار جمع آوری پلاسما را انجام دهد.

مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون با اشاره به وجود ۳۲ مرکز خصوصی برای جمع آوری پلاسما در کشور ادامه داد: صدور مجوز برای این تعداد مرکز خصوصی جمع آوری پلاسما، خطر بزرگی در شرایط اقتصادی کشور است. زیرا، توسعه مراکز خصوصی باعث می‌شود مردم به قیمت ناچیز برای فروختن پلاسما اقدام کنند که در شأن نظام نیست.

وی با اشاره به آگهی‌های فروش عضو و کلیه بر در و دیوار شهرها افزود: دیدن چنین تصاویری به هیچ وجه در شأن نظام و مردم نیست. بنابراین، نباید اجازه دهیم که جمع آوری پلاسما، تجاری شود، در همه جای دنیا اجازه نمی‌دهند جمع آوری پلاسما تجاری شود. در حالی که شنیده می‌شود در کشور ما حتی برای پلاسمای اختصاصی، به بخش خصوصی اجازه داده‌اند که اقدام کند. زیرا، پلاسمای اختصاصی ۶۰۰ دلار در بازار تجاری قیمت دارد.

پورفتح اله با تاکید بر این موضوع که بنده حامی بخش خصوصی هستم تصریح کرد: متأسفانه مدلی که در ایران برای جمع آوری پلاسما دنبال می‌شود، تجارت پلاسما به جای زدن پالایشگاه است، در حالی که در هیچ جای دنیا اینگونه نیست، در همه جای دنیا شرکت‌های پالایشگر برای چنین موضوعاتی ورود می‌کنند، بخش خصوصی سال‌ها است که سود کلانی از جمع آوری پلاسما برده و می‌بایست بخشی از این سود را در کشور سرمایه گذاری کند، بخش خصوصی باید به سمت احداث و توسعه پالایشگاه برود.

به گزارش مهر مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون در پایان سپردن جمع آوری پلاسما به بخش خصوصی را اشتباه بزرگ استراتژیک خواند و در مورد سیاست وزارت بهداشت نسبت به چنین کاری افزود: بنده در زمان مدیریت سازمان انتقال خون، نامه‌ای به وزارت بهداشت زدم و گفتم اگر قرار است سیاست وزارتخانه در قبال جمع آوری پلاسما تغییر کند، اعلام کنند. اما، به نظر می‌رسد تمایلی ندارند.