کرونا سلامت پزشکان و خانواده‌هایشان را تهدید می‌کند

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، محسن مصلحی در خصوص تاثیرات پاندمی کرونا و آسیب های آن بر جامعه پزشکی گفت: پاندمی کرونا با پاندمی های گذشته تفاوت هایی دارد، ازجمله اینکه ابعاد ناشناخته بسیاری دارد و با اینکه ماه ها از شیوع آن گذشته، هنوز ابعاد ناشناخته ای از حیث اپیدمولوژی، بیماری زایی، پیشگیری و درمان دارد، جهان تاکنون پاندمی های دیگری هم پشت سر گذاشته است، اولین مشکل پاندمی کرونا غافلگیری کادر درمان در ابتدای شیوع ویروس کرونا بود، به طوری که این ویروس با قدرت سرایت بالا، به سرعت کشورهای مختلف را درگیر کرد و این سرعت بالای سرایت، تبعاتی به همراه داشت.

وی افزود: با شیوع ویروس جدید خانواده کرونا، کادر درمان ناگهان با حجم بالای مراجعه مبتلایان و اشغال زیاد تخت های بیمارستانی روبرو شد، درحالی که سرعت بیماری و مراجعه به کادر پزشکی باید متناسب با امکانات پزشکی و یا اندکی بیشتر باشد که در این صورت قابلیت کنترل بیماری خیلی سخت نیست، ولی به علت سرعت سرایت زیاد کرونا، کادر درمان ناگهان با بیماری ناشناخته ای با عوارض زیاد مواجه شدند و نیاز بیماران به بستری در بخش های ویژه و استفاده از دستگاه های تنفسی به یک باره افزایش یافت، وقتی شیوع بیماری در جامعه طولانی مدت می شود، کادر درمان دچار خستگی مفرط و افسردگی می شوند، علاوه بر خستگی روحی، کادر درمان ناگزیر به استفاده از اقلام حفاظتی و لباس هایی با جنس مخصوص برای شیفت های طولانی مدت است که شرایط سختی برای آنها ایجاد می کند.

دبیر شورای عالی نظام پزشکی کشور با اشاره به ابتلای تعدادی از پزشکان کشور به بیماری کووید۱۹ گفت: هم اکنون نزدیک به ۶ هزار نفر از کادر درمان کشور به کرونا مبتلا شده و نزدیک به ۲۰۰ نفر به درجه رفیع شهادت نائل شده اند، تعدادی هم در بیمارستان ها بستری و یا در قرنطینه هستند، به صورت کلی مدیریت بیماری های واگیردار باید بسیار هماهنگ، سخت گیرانه و دقیق باشد، برای دستگاه های مسئول باید اولویت اول رعایت مسائل بهداشتی در هر سطح و جایگاه و مکانی باشد و حتی اگر لازم است تعطیلی اماکن، محدود شدن ترددها و ... اتفاق بیفتد تا با یک فرماندهی قاطع، هم صدایی بین دستگاه های مختلف در مقابله با بیماری اتفاق افتد، در عین حال که مردم هم ضمن رعایت دقیق پروتکل های بهداشتی، بدانند برای ابعاد مختلف زندگی آنها هم چاره اندیشی شده، مثل اتفاقی که در برخی از کشورهای پیشرفته افتاد.

مصلحی خاطرنشان کرد: بار بیماری و اتفاقات ناگوار و مرگ و میرها بخشی از هزینه ای بود که بر دوش کادر درمان افتاد، چراکه مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در جامعه وجود داشت که باعث شد سیاست های قاطع و همگام در مدیریت کرونا اتفاق نیفتد، به غیر از غافلگیری ابتدایی با شیوع کرونا، این مسائل در ادامه بر سخت تر شدن وظیفه کادر درمان تاثیر گذاشت، کشورهایی که در این حوزه موفق بوده اند به صورت ویژه و با درجه اهمیت فوق العاده به بخش سلامت توجه کردند. البته ما می بینیم که در ایام محرم مقام معظم رهبری مراسم خودشان را با یک مداح و سخنران برگزار کردند و ایشان بارها تاکید نمودند که تابع تصمیمات ستاد مقابله با کرونا هستند. ایشان در مقاطع مختلف بر آنچه براساس عقل و علم تایید می شد صحه گذاشتند، ولی متاسفانه این اتفاق در سایر ارکان به این شیوه انجام نشد، درحالی که اگر رفتار و گفتار رهبر معظم انقلاب را مدنظر قرار می دادیم شرایط بهتری داشتیم.

وی اظهار کرد: هنوز هیچ واکسن و دارو و درمان جدی برای کرونا وجود ندارد، این موضوع نشان می دهد باید بیشترین انرژی و وقت خود را صرف پیشگیری از شیوع کرونا در جامعه کنیم، در بخش درمان نیز بخش خصوصی اعم از بیمارستان ها، پاراکلینیک ها، درمانگاه ها و مطب ها باید فشار بخش دولتی را کمتر کنند، اگرچه با عدم مراجعه بیماران غیرکرونایی که در شرایط عادی برای دریافت خدمات درمانی مراجعه می کردند، بخش خصوصی نیز آسیب دیده و درآمد مراکز درمانی در حدی پایین آمده که هزینه های این مراکز به دلیل مسائلی همچون تورم سالیانه، مالیات، افزایش قیمت تجهیزات و به ویژه لوازم حفاظتی به شدت افزایش یافته است.

دبیر شورای عالی نظام پزشکی کشور تصریح کرد: به هم خوردن تعادل اقتصاد درمان در مراکز درمانی، ناهنجاری مضاعفی ایجاد کرده است، تا پیش از این نیز مراکز درمانی با سختی خود را اداره می کردند، چون به جز در بخش های محدودی، هزینه ها با درآمدها همخوانی نداشت و سازمان های بیمه گر نیز حمایت لازم را نمی کردند، به همین خاطر از یک طرف به مردم و از طرف دیگر به جامعه پزشکی فشار وارد می شد، همه اینها درحالی است که شیوع کرونا این وضعیت را تشدید کرد.

مصلحی با اشاره به اتفاقات ناخوشایندی که از زمان شیوع ویروس کرونا اتفاق افتاده گفت: با اینکه جامعه پزشکی قسم خورده در هر شرایطی انجام وظیفه کند، ولی نمی توانیم کتمان کنیم که مسائل اتفاق افتاده بر روی روحیه آنها اثرات بدی نگذاشته باشد، در طول چند دهه که در حوزه بهداشت و درمان کار کرده ام، این شش ماه جزو تلخ ترین دوران کاری من بوده و مطمئنم کادر درمان هیچ زمانی این همه مصیبت و اتفاقات ناخوشایند را همزمان ندیده بود، تا این لحظه اطلاعاتی که از این ویروس به دست آمده نشان می دهد هرچه یک فرد مدت زمان طولانی تری در محیط آلوده قرار بگیرد، احتمال ابتلای بیشتری به کرونا دارد، همچنین ممکن است افراد در معرض ویروس با گونه ای از بیماری درگیر شوند که خطرات بیشتری دارد، بنابراین کادر پزشکی این روزها سلامت خود را برای خدمت به بیماران به خطر انداخته اند.

وی مساله مهم تر را ابتلا اطرافیان و خانواده های پزشکان به کرونا دانست و گفت: به دلیل قدرت سرایت بالای ویروس کرونا و رعایت پروتکل های سخت بهداشتی در برخی مواقع خطر سرایت ویروس برای خانواده های پزشکان و دیگر بخش های کادر درمان وجود دارد و نمونه اخیر آن درگیری فرزند ۸ ساله زوج پزشک و فوت او بر اثر کرونا بود که جامعه پزشکی را به شدت متاثر و اندوهگین کرد، پزشکانی که به کووید۱۹ مبتلا شده اند، با وجود گذشت ماه ها هنوز قوای جسمی قبلی را پیدا نکرده اند و افزود: پیش بینی می شود که احتمالا این ویروس عوارضی در ارگان های مختلف بدن به ویژه ریه به طور دائم ایجاد کند، همانطور که تاکنون برخی همکاران ما عملا و به ناچار از چرخه خدمت خارج و دچار عوارضی شده اند که نگران کننده است.

دبیر شورای عالی نظام پزشکی کشور تصریح کرد: همانطور که در مورد سلامت فرد فرد جامعه نگران هستیم، باید برای سلامت جامعه پزشکی نیز نگران باشیم، پزشکان سرمایه های کشور هستند که تا رسیدن به این جایگاه سال ها بر روی آنها هزینه شده و خودشان هم متحمل زحمات و سختی های زیادی شده اند تا امروز بتوانند خدمت رسان مردم در جبهه سلامت باشند، این درحالی است که این روزها پزشکان ما به طور جدی در معرض خطر قرار گرفته و متاسفانه شاهد از دست دادن این نیروهای خدوم هستیم که سال ها طول می کشد بتوانیم جایگزینی برای آنها داشته باشیم، برای مدیریت کرونا اولین و مهمترین موضوع این است که واقعیت ها را به مردم منتقل کنیم، مردم نباید دوگانگی در صحبت های ما بینند، بلکه باید بدانند هیچ چیز مهمتر از سلامت آنها نیست و وظیفه همه مسئولان این است که برای حفظ سلامت آنها و مقابله با خطر کرونا تلاش کنند.

مصلحی با اعتقاد براینکه عاقلانه نیست پیشگیری را رها کنیم و بار بیماری را تنها به دوش بخش درمان بیندازیم گفت: وقتی یک طرف قضیه یعنی پیشگیری و آموزش رها شده، بهترین سیستم های درمانی هم نمی توانند با بیماری مقابله کنند. بنابراین بهترین و موثرترین حمایت از مردم و همین طور کادر درمان این است که رعایت پروتکل های بهداشتی را مو به مو آموزش دهیم و بر رعایت آن به صورت جدی نظارت کنیم، اینکه یک سری کلیات مطرح کنیم بدون اینکه نظارتی بر اجرای آن داشته باشیم قطعا مفید نخواهد بود.

وی از رسانه ها نیز خواست جدی تر در این زمینه عمل کنند و مسائل بهداشتی و پیشگیری را برای مردم تشریح کنند و افزود: در کنار آموزش و اطلاع رسانی، باید با مواردی که پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری ایمن و استفاده از ماسک رعایت نمی شود به صورت جدی و قاطعانه برخورد شود. همانطور که در برخی کشورها حالت حکومت نظامی برقرار شد و گروه های مردمی وارد عمل شدند تا امروز به این نقطه رسیدند و توانسته اند بیماری را کنترل کنند، مجموع جرم ویروس کرونا در جهان چند گرم بیشتر نیست، ولی نوع سرایت و تهدید آن بسیار خطرناک است، باید در زمینه پیشگیری و مقابله با کرونا جدی تر عمل کنیم و در عین حال برای درمان بیماری از کادر درمان حمایت کرده و در زمینه تقویت تجهیزات، تامین اقلام حفاظتی و رسیدگی به امور معیشتی کادر درمان قدم برداریم.

دبیر شورای عالی نظام پزشکی کشور گفت: متاسفانه پرداخت حقوق و کارانه برخی از کادر درمان به خصوص در بیمارستان های ریفرال مشکلاتی دارد، اگر بتوانیم بخش خصوصی را تقویت کنیم، قطعا می تواند به بخش دولتی در مقابله با بیماری کمک کند، چراکه بخش دولتی چند ماه است شبانه روز ایستادگی کرده و بعد از گذشت شش ماه  توان روزهای اول را ندارد.

مصلحی خواستار درنظر گرفتن مشوق هایی برای بخش خصوصی شد تا بتوانند بدون دغدغه به کمک بخش دولتی بشتابند که نمی تواند همه این بار را به دوش بکشد و افزود: بحث یک روز و یک هفته و یک ماه نیست و به نظر می رسد این روند ادامه دارد. البته صحبت های زیادی درباره مالیات و تسهیلات بانکی برای حمایت از بخش خصوصی شده، ولی تا الان هیچ مساعدت ملموسی اتفاق نیفتاده است.

وی به خدمات ایثارگرانه جامعه پزشکی در زمان شیوع کرونا اشاره کرد که اعتبار بیشتری به این قشر در جامعه بخشید و افزود: متاسفانه تخریب روابط بین پزشک و بیمار پروژه ای بود که سال ها پیگیری می شد و بخشی از آن عامدانه و بخشی سهوی بود، اما شیوع ویروس کرونا در کنار همه مشکلات و تبعات ناگواری که داشت، این پروژه را تضعیف و ایثارگری پزشکان را برای حفظ سلامت مردم پررنگ کرد، پیشینه فرهنگی و اعتقادی در جامعه ما بر تشکر و قدردانی از هر کسی است که برای ما کاری انجام می دهد، البته این موضوع دوطرفه است و در حوزه سلامت هم کادر درمان باید رفتار حکیمانه تری با مردم داشته باشند و هم مردم قدرشناسی کنند. متاسفانه طی سال های گذشته در این خصوص سهل انگاری شده، اما بازسازی روابط جامعه پزشکی با مردم موضوع مهمی است که باید به آن پرداخته شود.

دبیر شورای عالی نظام پزشکی کشور ادامه داد: پزشکان با بخش مهمی از زندگی مردم ما یعنی سلامت در ارتباط هستند، جامعه پزشکی خود از مردم هستند و با وجود کم لطفی هایی که از سر ناآگاهی و یا بر اساس جریان خاصی شکل گرفته، همیشه در صحنه خدمت به مردم بوده اند و این موضوع در دوران شیوع کرونا بیشتر دیده شد. در حال حاضر می توانیم از این فرصت استفاده کرده و مشکلاتی که در روابط میان پزشکان و مردم وجود داشت را برطرف کنیم.

مصلحی بازسازی روابط پزشکان و مردم را نیازمند فرهنگ سازی دانست و افزود: به غیر از مباحث فرهنگی، عوامل دیگری نیز وجود دارد که باعث اختلال در روابط پزشکان و مردم می شود که باید این عوامل را شناسنایی و برطرف کنیم. این کار هم اکنون در سازمان نظام پزشکی مورد توجه قرار گرفته تا به کمک اصحاب رسانه، جامعه شناسان، روانشناسان و سایر متخصصین امر اجازه ندهیم عده ای از سر ناآگاهی و یا تعمد روابط بین پزشکان و مردم را مخدوش کنند، باید تلاش شود مسائل درمانی در محافل تخصصی مطرح، پیگیری و برخورد شود، همه اقدامات باید در جهت تقویت اعتماد عمومی باشد، درحالی که طرح موضوعاتی مثل فرار مالیاتی و نصب کارتخوان در مطب های پزشکان موضوع ساده ای بود که نیاز به هیاهو و جنجال نداشت و تنها اعتماد عمومی را خدشه دار کرد.

به گزارش ایسنا وی در پایان اضافه کرد: متاسفانه برخی افراد چنان بر روی موضوع نصب کارتخوان ها در مطب های پزشکان موج سواری کردند که گویا با یک قشر قانون گریز سر و کار داریم، در گذشته پزشکان به عنوان حکیم، به غیر از طبابت مرجع حل بسیاری از مشکلات مردم بودند و امروز هم باید این موضوع را در جامعه تقویت کنیم، همانطور که در دوران کرونا جامعه پزشکی ما آسیب روحی و جسمی زیادی دیده، اما تاکنون تلاش کرده این آسیب ها به مردم منتقل نشود، همه باید کمک کنند تا سلامت جامعه در ابعاد مختلف تامین شود، کادر پزشکی به تنهایی نمی تواند سلامت جامعه را تامین کند و این یکی از درس های کرونا بود.